Kobietostan. Chór na jedną aktorkę
Pokaz rejestracji spektaklu Kolektywu Kobietostan w ramach programu „[off].REC” | online
Spektakl Kolektywu Kobietostan jest artystyczną próbą skupienia polifonii głosów niesłyszalnych w głosie jednej aktorki – reprezentantki społecznego sumienia. Głos-aktorka, niczym przewodniczka chóru w tragedii greckiej, staje się komentatorką życia i wyśpiewuje pieśń o zbiorowej tęsknocie za lepszym światem. Jest nauczycielką mówienia dla nieumiejących mówić, dla niemających miejsca w społeczeństwie, dla zbiorowości kobiecego wykluczenia. Na scenie wykreowane zostaje utopijne państwo funkcjonujące w alternatywnej rzeczywistości, czyli tytułowy Kobietostan – miejsce wyśnione, w którym prawo ustanawiają kobiety. W tej przestrzeni aktorka, królowa-matka Kobietostanu, która nosi w sobie wszystkie niewypowiedziane historie, bierze odpowiedzialność za wydanie ich na świat, za nadanie im znaczenia.
Tekst spektaklu powstał na podstawie rozmów z kobietami w Zakładzie Karnym w Krzywańcu, Zakładzie Karnym nr 1 we Wrocławiu, Schronisku św. Brata Alberta dla Bezdomnych Kobiet i Matek z Dziećmi oraz Fundacji Opieka i Troska, prowadzonych przez Agnieszkę Bresler w latach 2016–2017 w ramach projektu „Kobietostan” pod egidą Fundacji Jubilo. Projekt ten wyrasta z niezgody na marginalizację społeczną kobiet ze środowisk defaworyzowanych, propaguje równouprawnienie, umocnienie i siłę kobiet funkcjonujących poza główną tkanką społeczną. Inspirowany ich opowieściami i refleksjami spektakl jest zbiorowym manifestem kobiet, opowiada „historie osobistych tragedii rozgrywających się za zamkniętymi drzwiami domów, historie codziennych tragedii i opresji wpisanych w struktury społeczne” (dr Magdalena Hasiuk, Instytut Sztuki PAN), jest „wezwaniem do buntu, apelem o zmianę sytuacji kobiet” (Magdalena Piekarska, „Gazeta Wyborcza”) czy wreszcie „porządną lekcją życia, pięknie opowiedzianą” (Małgorzata Matuszewska, „Gazeta Wrocławska”).
Kolektyw Kobietostan wyrasta z niezgody na marginalizację społeczną kobiet ze środowisk defaworyzowanych i ich głosów, promując równouprawnienie, umocnienie i siłę kobiet funkcjonujących poza główną tkanką społeczną. Kolektyw powstał z inicjatywy wrocławskiej aktorki i działaczki społecznej Agnieszki Bresler, która w od 2012 roku współtworzy i współprowadzi we Wrocławiu projekty teatralne skierowane do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.
„Kobietostan” to projekt realizowany od 2016 roku przez Agnieszkę Bresler w kobiecych zakładach karnych, schroniskach i domach samopomocy. W 2018 roku z pracy nad projektem powstał Kolektyw Kobietostan, który w składzie: aktorka Agnieszka Bresler, reżyserka Joanna Lewicka, dramaturżka Magdalena Mróz, artystka multimedialna Maria Porzyc, fotografka Paulina Anna Galanciak oraz scenografka El Bruzda, przygotował spektakl „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę”. Jego premiera miała miejsce w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu 8 marca 2018 roku. Spektakl był później gościnnie prezentowany w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim, Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, wrocławskim Imparcie, Wiosce Teatralnej w Węgajtach, Scenie Roboczej w Poznaniu, na 3 Festiwalu Dolnośląskich Teatrów Offowych ZWROT oraz na 28 Międzynarodowym Festiwalu Divadlo w czeskim Pilźnie.
Kontynuacją tychże działań są dwa spektakle i warsztaty teatralne prowadzone przez Agnieszkę Bresler na oddziale żeńskim Zakładu Karnego w Krzywańcu. Spektakl „Maria K.”, podejmujący temat życia i twórczości Marii Komornickiej/Piotra Własta, był nagradzany na przeglądach teatrów więziennych w Poznaniu i w Sztumie, a zrealizowany w 2018 roku dzięki minigrantowi od Funduszu Feministyczneg. Zrealizowany w 2019 roku spektakl „Wiera Gra” opowiada historię żydowskiej śpiewaczki Wiery Gran. Za spektakle „Kobietostan. Chór na jedną aktork”ę oraz „Maria K.” Agnieszka Bresler była w 2019 roku nominowana do prestiżowej Nagrody Kulturalnej WARTO „Gazety Wyborczej Wrocław”.
W 2019 roku Kolektyw przekształcił się w Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan, współrealizujące projekty „Lato w teatrze” w Zakładzie Karnym w Krzywańcu oraz „Ofelie” we wrocławskim Centrum Praw Kobiet. Efektem tych działań był spektakl „Ofelie”, który zwyciężył w 2020 roku w konkursie na produkcję SzekspirOFF Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku. Od 2020 roku artystki Kolektywu realizują projekt „Wielogłos o płci (brzydkiej)” z mężczyznami osadzonymi na terenie Zakładu Karnego w Krzywańcu. Kolektyw jest stałym grantobiorcą Funduszu Feministycznego. Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan tworzą obecnie artystki teatralne i działaczki społeczne: Agnieszka Bresler, Iwona Konecka, Magdalena Mróz, Martyna Dębowska i Anna Skubik. Misją Stowarzyszenia jest docieranie do miejsc społecznego wykluczenia, działanie na rzecz społecznej inkluzji i równouprawnienia oraz przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć czy status społeczny przy wykorzystaniu różnych narzędzi sztuki, w szczególności teatru.
Więcej informacji: facebook.com/kobietostan/
Występuje: Agnieszka Bresler
Reżyseria: Joanna Lewicka
Dramaturgia: Magdalena Mróz
Wideo: Maria Porzyc
Kostium i scenografia: El Bruzda
Portrety kobiet: Paulina Anna Galanciak, Magdalena Mądra
Premiera teatralna: 8 marca 2018, Instytut im. Jerzego Grotowskiego
Reżyseria realizacji filmowej: Iwona Konecka
Kamery: Krzysztof Jaworski (Endorfina Artmedia), Mateusz Zamaro (Endorfina Artmedia)
Światła: Wojciech Maniewski
Dźwięk: Szymon Tomczyk
Montaż: Agnieszka Bresler, Maciej Mądry
Czas trwania: 60 min
Nagranie zrealizowano w ramach programu „[off].REC” Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu 9 marca 2021 roku w porozumieniu ze Stowarzyszeniem Kolektyw Kobietostan.
Nagranie zrealizowano w ramach programu „[off].REC” Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu 9 marca 2021 roku w porozumieniu ze Stowarzyszeniem Kolektyw Kobietostan.
Galeria zdjęć
