Aktualnie jesteś: Paragraf/Artykuł

Art. 40 [Zakaz tortur]

sob. 26/06/2021, od 16:00
Instytut Grotowskiego, Piekarnia
Kup bilety na spektakle: 20/30 PLN

Zgodnie z art. 40. w Polsce nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, poniżającemu traktowaniu. Jednak tylko podczas jednego roku na polskich komisariatach zginęło szesnastu zatrzymanych. Kilka lat temu wielkim echem odbiła się sprawa śmierci Igora Stachowiaka. Do dzisiaj toczy się postępowanie wyjaśniające jej okoliczności pomimo nagrania, na którym widać bijących tego młodego człowieka policjantów. Jesteśmy świadkami coraz częstszych zatrzymań manifestujących, bezpodstawnego użycia siły i łamania praw przysługujących zatrzymanym. W bloku tematycznym dotyczącym art. 40. twórcy przyglądają się systemowemu łamaniu praw obywatelskich w Polsce oraz na Białorusi.

Konstytucja RP
Art. 40.
1. Nikt nie może być poddany torturom ani okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar cielesnych.

Program artykułu (częściowo dostępny)

16:00 Spektakl „Tutaj kobiety palą się lepiej”, reż. Filip Jaśkiewicz, Jana Karpienko, Krzysztof Kopka, Ewa Mazgajska, Jolanta Sakowska, Jolanta Solarz-Szwed, Jakub Tabisz (70 min)

18:00 Czytania performatywne: „Pan Koralik”, reż. Katarzyna Dmoch, „Nie ma jej”, reż. Agnieszka Błaszczak, Aleksandra Spyra (łącznie 40 min) — online

19:00 Spektakl „Paraliż. Sprawa Igora Stachowiaka”, reż. Krzysztof Kopka, Jakub Tabisz (70 min) — audiowstęp, PJM, napisy

20:30 Czytanie performatywne „Białoruś. Cela”, reż. Krzysztof Kopka (ok. 50 min) — online

21:30 Dyskusja „Art. 40 [Zakaz tortur i poniżającego traktowania]” (ok. 90 min) — audiowstęp, online
Wydarzenia dostępne dla osób z niepełnosprawnością ruchową.

— Czytania performatywne

„Pan Koralikw reż. Katarzyny Dmoch

Historia niepełnosprawnego mężczyzny, który nie jest akceptowany przez swoje środowisko, zwłaszcza rodzinę, ale bardzo wcześnie odkrywa swoją pasję i powołanie. Koraliki. Wykonywanie wszelkiego rodzaju rękodzieła z koralików staje się jego największą miłością, która daje mu niesamowitą siłę i motywację, aby na przekór wszystkiemu iść po swoje. Tylko przy nich czuje, że jest w pełni sobą… W wieku 18 lat zostaje postawiony przed decyzją: albo robisz swoje i radzisz sobie sam, albo mieszkasz z nami, ale nie zajmujesz się tym, czym się zajmujesz. I tak oto w jednej chwili Pan Koralik staje się osobą bezdomną, która przez prawie dwadzieścia lat podróżuje, jednocześnie przeżywając na swej drodze wiele pięknych i zabawnych, ale też bardzo trudnych i kryzysowych momentów. Ma jednak ogromną siłę, którą dają mu koraliki i ludzie, których na swojej drodze spotyka.

Scenariusz i reżyseria: Katarzyna Dmoch
Transmisja online

 

 

„Nie ma jej” w reż. Agnieszki Błaszczak i Aleksandry Spyry

„Wywieranie wpływu na proces myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby, pomimo braku przyzwolenia”; „przewaga wykorzystywana w celu narzucenia komuś swojej woli”; „intencjonalne działanie lub zaniechanie działania powodujące […] cierpienie lub szkody” – tak definiowana jest przemoc. Co roku policja w Polsce interweniuje w prawie stu tysiącach rodzin dotkniętych przemocą domową. W niektórych krajach w czasie pandemii COVID-19 liczba zgłoszeń wzrosła prawie trzykrotnie. W statystykach jednak nie mogły być ujęte te ofiary przemocy, które nie znalazły w sobie odwagi, by prosić o pomoc. „Nie ma jej” to głos kobiet, które tego głosu do tej pory nie miały. Które stały się ofiarami różnych form przemocy: psychicznej, fizycznej, seksualnej czy ekonomicznej. To historie kobiet, które żyją pośród nas. Kobiet silnych i niezależnych, które wobec przemocy znikają, tracą same siebie i swoją siłę.

Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Błaszczak, Aleksandra Spyra

Transmisja online

_

 

 

„Białoruś. Cela” w reż. Krzysztofa Kopki

Białoruś w pół roku po sierpniowej rewolucji. Aresztowania za wpis na Facebooku sprzed kilku miesięcy. Milicja zabierająca przypadkowym przechodniom telefony i konfiskująca laptopy podczas wyrywkowych rewizji w mieszkaniach. Zwycięski Łukaszenka bierze odwet i zmienia Białoruś w jedno gigantyczne więzienie.

Co dalej? Czy jest jeszcze nadzieja na zmiany? Co robić? O to właśnie spierają się zgromadzeni w naszej celi: muzyk rockowy, przedsiębiorca, informatyk, malarka, kosmetyczka oraz – jedyny w tym towarzystwie – robotnik.

Scenariusz spektaklu powstał na podstawie dwudziestu trzech wywiadów z Białorusinami przeprowadzonych w marcu i kwietniu 2021 roku. Każde ze słów, jakie usłyszycie ze sceny, zostało rzeczywiście wypowiedziane. Nie dopisaliśmy ani zdania komentarza.

Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Kopka
Transmisja online

 

 

 — Dyskusja

Dyskusja wokół art. 40. będzie dotyczyć zarówno sytuacji w Polsce, jak i dramatycznej sytuacji na Białorusi. Co gwarantuje nam prawo oraz jak faktycznie kształtuje się nasza rzeczywistość? Jakie starania podejmują aktywiści, by zmienić system? Jak możemy walczyć z nadużyciami?

Prowadzenie: Krzysztof Kopka i Henryk Mazurkiewicz
Gościnie i goście: Tatsiana Andrushka, Vital Ione, Barbara Imiołczyk, Piotr Kładoczny, Anna Kowalczyk-Derlęga, Frants Aslauski, Anastasia Sasykbaeva

Audiowstęp

Transmisja online z PJM

 

 

 

— Spektakle

„Tutaj kobiety palą się lepiej” ukazuje świat oczami kobiet, liderek, protestujących na ulicach. Osią spektaklu jest sprawa księdza pedofila z Ruszowa i konflikt pomiędzy członkami lokalnej społeczności.

 

Bohaterami spektaklu „Paraliż. Sprawa Igora Stachowiaka” są rodzice walczący o pamięć o swoim synu. Aresztowany bez przyczyny Igor trafia na komisariat, gdzie po wielogodzinnym przesłuchaniu umiera. Dokładne przyczyny jego śmierci do dzisiaj nie są wyjaśnione.

Audiowstęp

Tłumaczenie na polski język migowy

Napisy

Więcej o spektaklach

Tutaj kobiety palą się lepiej

Tutaj kobiety palą się lepiej

Spektakl Filipa Jaśkiewicza, Jany Karpienko, Krzysztofa Kopki, Ewy Mazgajskiej, Jolanty Sakowskiej, Jolanty Solarz-Szwed i Jakuba Tabisza

Paraliż. Sprawa Igora Stachowiaka

Paraliż. Sprawa Igora Stachowiaka

Spektakl Krzysztofa Kopki i Jakuba Tabisza

Fot. Archiwum prywatneKatarzyna Dmoch jest absolwentką Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie Filii we Wrocławiu . W 2015 otrzymała nagrodę główną na 33 Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi za spektakl „Lew na ulicy” w reż. Cezarego Ibera i „Wesele” w reż. Moniki Strzępki. Po szkole brała udział w wielu niezależnych projektach teatralnych, m.in. w spektaklu „Przebudzenie” w reż. Marty Malinowskiej oraz w spektaklu „Frankenstein: The Dream of Ice and Fire” w reż. Dinga Yitenga, który był prezentowany na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym w Szanghaju. Od 2018 do 2020 współpracowała z Teatrem Miejskim w Lesznie. Poza aktorstwem rozwija się wokalnie oraz wykonuje masaże Lomi Lomi Nui.

Fot. Archiwum prywatneAgnieszka Błaszczak jest reżyserką teatralną i filmową, absolwentką Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie Filii we Wrocławiu oraz Mistrzowskiej Szkoły Reżyserii Andrzeja Wajdy w Warszawie. Studiowała w Rose Bruford Collage w Londynie. Reżyseruje spektakle w Polsce i współpracuje z teatrami za granicą. Poprzez swoją twórczość chce dzielić się nadzieją. Bohaterami jej spektakli często stają się osoby pomijane i niedostrzegane.

Fot. Archiwum prywatneAleksandra Spyra jest aktorką teatralną, filmową, telewizyjną i głosową. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie Filii we Wrocławiu, ukończyła także kurs aktorski w New York Film Academy Filii w Los Angeles oraz studiowała aktorstwo w Montgomery Collage w Maryland. Najważniejsza jest dla niej misja jej twórczości.

kopkaKrzysztof Kopka mieszka we Wrocławiu. Z wykształcenia teatrolog. Reżyser m.in. „Koriolana” uznanego za najlepszy spektakl szekspirowski sezonu 1998/1999 oraz polsko-rosyjskiego spektaklu „1612” (Teatr Ad Spectatores/Teatr.doc) nagrodzonego na gdyńskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port. Tłumacz z rosyjskiego, przełożył kilkanaście dramatów twórców z kręgu „nowej dramy”. W wydawnictwie Słowo/obraz terytoria wydał antologię współczesnego dramatu rosyjskiego „Lepsi!”. Imał się różnych zawodów, obecnie jest dramaturgiem (m.in. współautorem „Ballady o Zakaczawiu”, „Reź”) i scenarzystą (filmy „80 milionów”, „Fotograf”; seriale „Głęboka woda”, „Komisja morderstw”). Wraz z „Teatrem na faktach” został laureatem nagrody „Kreatywny Wrocław”. Wykłada na ASP we Wrocławiu (Katedra Scenografii).

kopkaKrzysztof Kopka mieszka we Wrocławiu. Z wykształcenia teatrolog. Reżyser m.in. „Koriolana” uznanego za najlepszy spektakl szekspirowski sezonu 1998/1999 oraz polsko-rosyjskiego spektaklu „1612” (Teatr Ad Spectatores/Teatr.doc) nagrodzonego na gdyńskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port. Tłumacz z rosyjskiego, przełożył kilkanaście dramatów twórców z kręgu „nowej dramy”. W wydawnictwie Słowo/obraz terytoria wydał antologię współczesnego dramatu rosyjskiego „Lepsi!”. Imał się różnych zawodów, obecnie jest dramaturgiem (m.in. współautorem „Ballady o Zakaczawiu”, „Reź”) i scenarzystą (filmy „80 milionów”, „Fotograf”; seriale „Głęboka woda”, „Komisja morderstw”). Wraz z „Teatrem na faktach” został laureatem nagrody „Kreatywny Wrocław”. Wykłada na ASP we Wrocławiu (Katedra Scenografii).

Henryk Mazurkiewicz, ze zbiorów prywatnychHenryk Mazurkiewicz jest absolwentem Instytutu Filozofii oraz Instytutu Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii. Specjalizuje się w antropologii filozoficznej i kulturowej. Krytyk teatralny. Członek redakcji portalu Teatralny.pl. Pisze dla „Teatru”, „nietak!tu”, „Dialogu”, czasopisma internetowego „Performer”, „Rity Baum” oraz „Teatru Lalek”. Pomysłodawca i współtwórca kursu wiodącego Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań „Teatr dla filozofii – filozofia dla teatru”. Współorganizator Festiwalu Niezależnej Kultury Białoruskiej we Wrocławiu. Członek Komisji 25. i 27. Edycji Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Współautor e-booka poświęconego teatrowi offowemu „Offologia dla opornych”.

Fot. Archiwum prywatneTatsiana Andrushka jest pełnomocnikiem Prezydenta Wrocławia ds. mieszkańców pochodzenia białoruskiego. Urodziła się w Mińsku, a w 2014 przeprowadziła się do Wrocławia. Posiada tytuł magistra lingwistyki oraz innowacyjnego marketingu, tytuł MBA. W pracy stosuje oba kierunki przy zarządzaniu projektami. Od 10 lat organizuje międzynarodowe imprezy sportowe oraz społeczne inicjatywy non-profit. Specjalizuję się na sportowym protokole. Jej zawodową pasją jest tłumaczenie ustne oraz język angielski do celów specjalistycznych. W Urzędzie Miejskim głównym celem widzę pomóc przy integracji Białorusinów w nowe środowisko, budowanie mostów pomiędzy administracją a obywatelem.

Fot. Archiwum prywatneVital Ione urodził się w Mohylewie na wschodniej Białorusi. W 1998 został laureatem Olimpiady dla abiturientów i został przyjęty na Białoruski Uniwersytet Państwowy bez egzaminów (Wydział Filozofii i Nauk Społecznych, specjalizacja: komunikacje społeczne). W 2009 obronił pracę doktorską w Instytucie Filozofii Narodowej Akademii Nauk Białorusi. Pracował jako m.in. w Mohylewskim Państwowym Uniwersytecie Przemysłu Spożywczego (Wydział Nauk Humanistycznych), Mohylewskim Państwowym Uniwersytecie im. A. A. Kuleszowa (Wydział Filozofii), Połockim Uniwersytecie Państwowym (Wydział Nauk Społecznych i Humanitarnych). W listopadzie 2016 zaczął pracować nad habilitacją na temat „Ewolucja dyskursu mitologicznego i imitacyjnego w religijnych tekstach «naukowych» kościołów XIX i XX wieku” w Białoruskim Uniwersytecie Państwowym (Wydział Filozofii Kultury). W lipcu 2017 przyjechał do Polski.

Fot. Marcin KluczekBarbara Imiołczyk urodziła się w 1951 w Ostrowach. Jest filolożką francuską. Wiceprezydentka Będzina na początku lat dziewięćdziesiątych, posłanka na Sejm w latach 1993–2001, współautorka reformy samorządowej z 1999, prezeska Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej, od 2010 w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, gdzie kieruje Centrum Projektów Społecznych, próbując współtworzyć narzędzia zmian innych niż prawo. Pracuje m.in. w Komisjach Ekspertów ds. Osób Starszych i ds. Osób Głuchych oraz na rzecz rozwoju ruchu samopomocy osób z doświadczeniem choroby psychicznej.

Fot. Archiwum prywatnePiotr Kładoczny jest doktorem nauk prawnych. Od 1996 współpracuje z Helsińską Fundacją Praw Człowieka, w której nadzoruje prace merytoryczne programów prawnych i interwencyjnych. Autor licznych publikacji z zakresu prawa karnego, postępowania karnego, prawa karnego wykonawczego i polityki narkotykowej. Wykładowca Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Fot. Konrad Zurawowicz

Anna Kowalczyk-Derlęga od wielu lat jest aktywistką społeczną, działaczką na rzecz kobiet, organizatorką wielu wydarzeń prorównościowych. Obecna w przestrzeni publicznej miasta, reaguje na wydarzenia społeczne i edukuje wrocławianki i wrocławian o prawach człowieka. Potrafi połączyć różne organizacje i osoby wokół ważnych tematów społecznych, szczególnie w sytuacjach łamania praw człowieka. Organizuje i prowadzi demonstracje, pikiety, marsze, punkty informacyjne, debaty, spotkania i pokazy filmowe z dyskusjami. Od 2016 Kowalczyk-Derlęga współprowadzi Strajk Kobiet Wrocław, który w ostatnich latach, m.in. stał na straży praw kobiet, prowadząc akcje dotyczące bezpiecznej i legalnej aborcji, walki z przemocą wobec kobiet, izolacji sprawcy przemocy. Ostatnie tygodnie pokazują, że wieloletnia praca na tym polu przynosi efekty w postaci ogromnej zmiany społecznej. Kowalczyk-Derlęga aktywnie wspiera także inne organizacje i osoby, które działają na rzecz praw człowieka, m.in. wspiera społeczność LGBT+, organizując demonstracje „LGBT+ to ludzie, nie ideologia”, „Solidarnie z Białymstokiem”, monitoring społeczny kampanii z treściami homofobicznymi czy protesty przeciwko wprowadzaniu w Polsce „stref wolnych od ideologii LGBT”. W ostatnich tygodniach wspiera Białorusinki walczące z dyktaturą w swoim kraju („Solidarne z Białorusią”).

Jako członkini KOD Wrocław broni samorządności i demokracji w Polsce, prowadząc akcje na rzecz rozdziału państwa od kościoła („Świeckie państwo”), obrony konstytucji, niezależności sądownictwa („Wolne Sądy, Wolni Ludzie”) i Trybunału Konstytucyjnego, Obywatelskiej Kontroli Wyborów czy akcji społecznych zachęcających obywateli i obywatelki do udziału w wyborach („Idę na wybory”). Dzięki swojej aktywności buduje we Wrocławiu wspólnotę, której cel zawiera hasło: „Żeby Polska była Polską dla wszystkich”.

Fot. Frants AslauskiFrants Aslauski urodzony w 1964 na Białorusi, obywatel tego kraju mieszkający w Polsce od 1996, jeden z organizatorów zgromadzeń na rynku we Wrocławiu od 10 sierpnia 2020 po dzień dzisiejszy.

Anastasia Sasykbaeva pochodzi z Białorusi, z miasta Homel. Jest jednym z organizatorów ruchu wolontariackiego w mieście. Mimo kolosalnych represji i nacisków politycznych ruch nadal istnieje i pomaga rodzinom więźniów, członkowie piszą listy do protestacyjnych bohaterów. Po wyborach 2020 wraz ze zorganizowaną grupą wolontariuszy towarzyszyła marszom protestacyjnym, brała udział w pikietach, organizowała akcje sprzeciwu – prowadziła działania agitacyjno-partyzanckie w swoim mieście. Z powodu zorganizowania oddziału partyzanckiego, a także administrowania partyzanckiego czatu na portalach społecznościowych została zmuszona do pilnego opuszczenia Białorusi.

Bilety na spektakle w ramach „Artykułu”

sob. 26/06/2021, 16:00
Tutaj kobiety palą się lepiej
reż. Filip Jaśkiewicz, Jana Karpienko, Krzysztof Kopka, Ewa Mazgajska, Jolanta Sakowska, Jolanta Solarz-Szwed, Jakub Tabisz

 

sob. 26/06/2021, 19:00
Paraliż. Sprawa Igora Stachowiaka
reż. Krzysztof Kopka, Jakub Tabisz

 

Pobierz „Oświadczenie dotyczące stanu zdrowia” przed udziałem w wydarzeniu Instytutu Grotowskiego i zapoznaj się z „Regulaminem uczestnictwa w wydarzeniach organizowanych przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu”.