Cykl wykładów i warsztatów mistrzowskich
kwiecień – czerwiec 2025
Studio Na Grobli Instytutu Grotowskiego
Termin nadsyłania zgłoszeń: 15 marca 2025
Otwarty nabór do projektu Laboratorium percepcji
Zapraszamy osoby studiujące w polskich uczelniach artystycznych na poziomie I, II lub III stopnia, zainteresowane sztukami performatywnymi do udziału w projekcie Laboratorium percepcji 2025, który jest realizowany w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu w okresie od kwietnia do czerwca 2025 roku.
Udział w projekcie jest bezpłatny, warunkiem obligatoryjnym jest udział we wszystkich sesjach projektu w wyznaczonych terminach – prosimy zatem o przemyślane decyzje. Wszystkie wydarzenia projektu odbywają się w języku angielskim, wymagana jest znajomość tego języka przynajmniej na poziomie B1.
Aby wziąć udział w naborze, należy przesłać portfolio zawierające:
Portfolio należy przesyłać na adres: lp@grotowski-institute.pl do 15 marca 2025 wyłącznie w formie elektronicznej jako aktywny link (np. do chmury Google). Prosimy nie przesyłać dokumentacji w formie załącznika w mailu.
Instytut im. Jerzego Grotowskiego pokrywa koszty noclegu (w standardzie pokoi kilkuosobowych) oraz obiadokolacji. Koszty podróży są po stronie osób uczestniczących w projekcie.
Terminy sesji warsztatowych we Wrocławiu:
Osoby artystyczne prowadzące wykłady i warsztaty:
Kurator projektu: dr hab. Arti Grabowski
Współpraca: Monika Wachowicz, Jarosław Fret
Koordynacja: Paulina Kempisty
Kontakt: lp@grotowski-institute.pl
BBB Johannes Deimling (ur. 1969 w Andernach, Niemcy) jest multidyscyplinarnym artystą wizualnym, działającym na styku performansu, sztuki wideo, filmu artystycznego, rysunku, malarstwa i pedagogiki artystycznej. Od 1997 roku poświęca wiele uwagi badaniu i nauczaniu procesów związanych ze sztuką performansu. W 2008 roku zainicjował międzynarodowy projekt artystyczny i edukacyjny o nazwie PAS | Performance Art Studies, w którym pełni funkcję dyrektora artystycznego. W 2016 roku poślubił polską fotografkę Monikę Deimling, z którą łączy go bliska współpraca artystyczna. W swojej twórczości Johannes Deimling kreuje obrazy wykraczające poza zwykłą logikę, otwarte na metaforyczne i poetyckie interpretacje. Korzystając z artystycznej swobody, zarówno w sferze obrazu, jak i refleksji, artysta otwiera w swoich pracach przestrzeń do filozoficznych rozważań, równocześnie wpływając na możliwe perspektywy ich odbioru i percepcji. Deimling porusza szerokie spektrum aktualnych tematów, przywiązując dużą wagę do doświadczenia odbiorców, skłaniając ich do refleksji.
Performanse Deimlinga były prezentowane na arenie międzynarodowej m.in. na wydarzeniach takich jak: Accion! MAD (Madryt, Hiszpania), Interakcje (Piotrków Trybunalski, Polska), FADO (Toronto, Kanada), M:ST, festiwal sztuki performansu (Calgary, Kanada), Blauverschiebung (Lipsk, Niemcy), BONE (Berno, Szwajcaria), Biennale LAS BAS (Helsinki, Finlandia), Performance Art Oslo (Oslo, Norwegia), Live Action (Guangzhou, Chiny), PERNEO (Madryt, Hiszpania), LiveArt.dk (Kopenhaga, Dania), Venice International Performance Art Week (Wenecja, Włochy), PAB, Performance Art Bergen (Bergen, Norwegia), Cloud (Tirana, Albania), Live Action (Göteborg, Szwecja), Carbonarium (Kijów, Ukraina), Performance Crossings (Praga, Czechy), IMAF (Odžaci, Serbia), Festiwal Homar (Khorramabad, Iran), Stre!fen (Görlitz, Niemcy), Festiwal UP-ON (Chengdu, Chiny), Ephemera (Kopenhaga, Dania), Kontakt (Gorzów Wielkopolski, Polska), Starptelpa (Ryga, Łotwa), Acciones Al Margen (Bucaramanga, Kolumbia).
www.bbbjohannesdeimling.de
John Wood (ur. 1969 w Hong Kongu) i Paul Harrison (ur. 1966 w Wolverhampton)
„Twórczość Johna Wooda i Paula Harrisona nie wymaga wyjaśnień. Stwierdziłabym nawet, że lepiej nie podejmować prób jej eksplikacji w interesie wszystkich zainteresowanych, w tym samych prac. Co gorsza, eksplikacja mogłyby przynieść uszczerbek na zdrowiu. Jak powiedział amerykański pisarz E. B. White: „można go poddać wiwiseksji, jak żabę, ale w trakcie jej trwania umiera, a dobyte na wierzch trzewia zniechęcą wszystkich z wyjątkiem umysłów ściśle naukowych”. Mowa tu o humorze, ale ten sam opis możemy odnieść do prac Wooda i Harrisona. […] Co więcej, artyści posiadają umiejętność kondensowania konceptów i enigmatów filozoficznych i konceptualnych, destylowania ich do absolutnego minimum, tak że mówią same za siebie, bez potrzeby jakichkolwiek wyjaśnień. To, czemu inni mogliby poświęcić całe akapity, nawet rozdziały, Wood i Harrison obrazują w jednej paradoksalnej sytuacji artystycznej: namalowany tekst, który stanowczo przeczy sam sobie, para półek zawieszonych naprzeciwko siebie tak blisko, że znoszą swoją użyteczność, przechylony obraz, który jest krzywy i prosty zarazem. Dostajemy to, co widzimy, ale musimy patrzeć”. Ellen Mara De Wachter
„W swoich pracach wideo John Wood i Paul Harrison prezentują wiele sytuacji, w których obaj artyści (współpracujący ze sobą od 1993 roku) lub jeden z nich, wykonują proste, często niedorzeczne, a niekiedy wręcz niebezpieczne działania z nieprzeniknionym wyrazem twarzy i minimalną ilością rekwizytów. Czynności balansowania, wspinaczki, umieszczania obiektów, rozpylania, rzucania i tupania, które odbywają się w białych, neutralnych wnętrzach i nigdy nie trwają dłużej niż trzy minuty, nawiązują do licznych artystycznych precedensów, stanowiąc jednocześnie wyraz bardzo angielskiej postawy, którą można ująć w słowach: „to musi się udać”. W dziełach artystów dostrzegamy świadome nawiązania do prac m.in. Bruce’a Naumana, Chrisa Burdena, Jacksona Pollocka, Yvesa Kleina i Richarda Serry, a także niemałą dawkę Hancocka, Abbotta & Costello i pomysłowości pod znaku folii samoprzypalnej rodem z „Blue Petera” [znanego brytyjskiego telewizyjnego programu dla dzieci]). Jednocześnie charakteryzuje je rygor, oszczędność i formalna elegancja, które zapobiegają osunięciu się w rejony czystego slapsticku”. Ian White
Niedawno zrealizowane projekty: 10 Signs for a Park, Frieze Sculpture, Londyn, Wielka Brytania; Words on the Front of a Building, Kestner Gesellschaft, Hannover, Niemcy; Building Things, Midnight Moment, Times Square, Nowy Jork; A Book, Obviously, książka artystyczna, Everyedition, Zurich; John Moores Painting Prize, Liverpool.
www.harrisonandwood.com
Paula Garcia (ur. 1975 w São Paulo; mieszka i pracuje w São Paulo) jest artystką i doktorantką na Pontifícia Universidade Católica de São Paulo. Magister sztuk wizualnych FASM-SP i licencjat sztuk pięknych FAAP. W swoich badaniach i działaniach artystycznych skupia się na sztuce tworzonej „na żywo”. Od 2012 roku artystka, niezależna kuratorka i współpracowniczka artystyczna w Instytucie Mariny Abramović (MAI). Wybrane działania i prace: „#9 – Noise Body” (Southbank Centre, Londyn, 2023), „RAW” (Arca Spaces, São Paulo, 2020), „Terra Comunal” (kuratorka z Mariną Abramović; Marina Abramovic i MAI; SESC Pompéia, São Paulo, 2015), „The Artist Is an Explorer” (kuratorka: Marina Abramovic; Beyeler Foundation, Bazylea, 2014), 7. edycja Biennial El Museo del Barrio (kuratorzy: Chus Martinez, Rocío Aranda-Alvarado, Raúl Zamudio, El Barrio Museum; Nowy Jork, 2013/2014), „The Big Bang: The 19th Annual Watermill Center Summer Benefit” (kuratorzy: Robert Wilson, Walter Mill; Nowy Jork, 2012), 17. edycja Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Współczesnej SESC Videobrasil (SESC Belenzinho, São Paulo), Performa Paço (Paço das Artes, São Paulo, 2011), 6. edycja of przeglądu sztuki performansu VERBO organizowanego przez galerię Vermelho (São Paulo, 2010), „Expanded Gallery” (Galeria Luciana Brito, São Paulo, 2010). Wybrane projekty kuratorskie: „No Intermission” (Teatr Królewski Carré, Amsterdam, 2020), „Curação” (Centrum Kultury w São Paulo, São Paulo, 2020), „Akış/Flux”¬ (kuratorzy: Paula Garcia, Serge Le Borgne; Sakip Sabanci Museum i MAI; Sakip Sabanci Museum, Stambuł), „A Possible Island?” (kuratorzy: Paula Garcia, Serge Le Borgne; Biennale Sztuki w Bangkoku i MAI; Biennale Sztuki w Bangkoku, Bangkok, 2018), SP-Arte (kuratorka programu sztuki performansu, São Paulo, 2018), „As One” (kuratorzy: Serge Le Borgne, Paula Garcia; NEON i MAI; Muzeum Benaki, Ateny, 2016).
Stein Henningsen (1962) jest performerem i artystą wizualnym, mieszkańcem archipelagu Svalbard w Arktyce. Od 2005 roku prezentuje swoje prace w Europie, Ameryce Północnej i Azji. W twórczości Steina Henningsena istotne są inspiracje fotografią – artysta często postrzega swoje prace jako żywe obrazy i wizualną poezję. W swojej twórczości porusza kwestie polityczne, społeczne, finansowe i klimatyczne. Swoją pierwszą dużą pracę artysta przygotował w 2005 roku. Była to instalacja-performans „Krzyże wolności”, do której stworzył naturalnej wielkości kopie amerykańskich krzyży cmentarnych z Normandii. Praca była prezentowana w wielu krajach Europy. Celem Henningsena jest kreowanie prowokacyjnych obrazów, które pozostają z odbiorcami na długo, skłaniając ich do refleksji nad odpowiedzialnością za to, co dzieje się na świecie w wymiarze globalnym. Artysta przygotowuje obecnie kilka dużych projektów, których tematyka łączy się ze kondycją naszej planety i wyzwaniami, które przed nami stoją. Mieszkając w Arktyce, artysta dostrzega skutki zmian klimatycznych na co dzień: „Żyjemy w rzeczywistości, która powstała w następstwie wyborów dokonanych przez naszych przodków. Ponieważ i my kładziemy podwaliny pod przyszłość naszych dzieci i przyszłych pokoleń, niezwykle ważne jest, abyśmy dokonywali mądrych wyborów w sferze naszego stylu życia i polityki”. Henningsen dzieli się swoimi doświadczeniami z Arktyki z innymi artystami, uświadamiając innym, jak szybko Arktyka się zmienia. W tym celu zaprasza artystów do Svalbardu, by doświadczyli Arktyki, jej wyjątkowości i piękna. W 2015 roku stworzył Międzynarodowy Festiwal Performansu Arctic Action. Dotychczas odbyło się siedem edycji festiwalu z udziałem ponad 50 artystów performansu z wielu krajów świata, którzy zaprezentowali na nim prace zainspirowane lokalnym krajobrazem.
https://steinhenningsen.com/2021_-_2025
Yann Marussich (ur. 1966) jest w świecie performansu i tańca współczesnego postacią nietuzinkową – jego prace poruszają i niepokoją widzów, skłaniając ich do refleksji. Od 1989 Yann Marussich zaprezentował w wielu krajach świata około dwudziestu performansów i choreografii. W latach 1993–2000 pełnił funkcję dyrektora Théâtre de l’Usine w Genewie, czuwając nad programem tańca współczesnego, w którym na pierwszy plan wysuwały się nowe formy ekspresji. W 1993 roku założył ADC-Studio (Maison des Arts du Grütli) w Genewie. Był jego kierownikiem artystycznym w latach 1993–1998. W sezonie 2010–2011 współpracował jako artysta z Théâtre du Grütli w Genewie. Od 2000 roku Yann Marussich skupia się na sztuce performansu. W 2001 roku przygotował choreografię do performansu „Bleu Provisoire” – była to pierwsza praca artysty, w której pozostawał w całkowitym bezruchu. Od tego czasu koncentruje się na introspekcji i kontroli bezruchu oraz działaniach, w których ciało performera staje się obiektem interwencji widzów, w tym agresji: „Autoportrait dans une fourmilière” (2003), „Morsures” (2004), „Traversée” (2004), „Blessure” (2005), „Soif” (2005), „Verre de nuit” (2006), „Nuit de verre” (2007), „Bleu Remix” (2007), „Ex-pression” (2009), „Bain Brisé” (2010), „L’oeuf et le serpent” (2011), „L’Arbre aux clous” (2011), „Glassed” (2011), „Hyphos” (2012), „Crash” (2012), „Rideau!”(2014), „Blanc et la Chaise” (2015), „Agokwa” (2016), „Frictions 1,2,3” (2016), „Impression corps” (2018). W listopadzie 2017 roku zaprezentował performans „12 minutes et 34 secondes pour battre la brèche” w Théâtre du Galpon w Genewie, inicjując cykl prac z betonem, m.in.: „Le Festin du béton” (grudzień 2017, La Gravière, Genewa), „El Cubo” (2019, w ramach rezydencji w Montevideo, Urugwaj) oraz „Le toucher” (2020, le Grütli, Genewa). W trakcie tych performansów artysta był częściowo zalewany betonem. W tym samym okresie Yann Marussich stworzył projekt zatytułowany „L’Homme-Béton”, łączący w sobie performans, performans wideo, tekst i rysunek. Marussich zajmuje się również pisaniem, grafiką i rysunkiem. Jest autorem kilku publikacji, m.in. „Notes d’inemploi (de la performance)” (2012), „Experience of immobility” (2015), „Le festin du béton” (2017) oraz „Poèmes passés à la bétonneuse” (2018). Od 2018 roku eksperymentuje, tworząc wideo-performanse. Równolegle do działalności artystycznej Yann Marussich regularnie prowadzi warsztaty i konferencje. W lutym 2017 roku został zaproszony do Namur, aby wygłosić wykład na temat bezruchu w ramach cyklu Ted Talk. W grudniu 2015 roku w Le Commun w Genewie odbyła się performatywna wystawa prac artysty pt. „Experience of Immobility: 20 Years of Performance Acts”, a w 2018 roku w Lieu Unique w Nantes miała miejsce retrospektywa jego twórczości. Od 2011 roku Yann Marussich otrzymuje wsparcie finansowe od władz miasta Genewy. Artysta jest laureatem nagrody Ars Electronica w kategorii „sztuka hybrydowa” za performans „Bleu Remix” (2008), nagrody ośrodka CERN pod Genewą (2019) oraz Szwajcarskiej Nagrody w Dziedzinie Sztuk Performatywnych za całokształt twórczości (2022). W grudniu 2023 roku w Le Commun w Genewie odbyła się duża wystawa twórczości artysty „Le sucre n’est pas une récompense ”, której tematyka oscylowała wokół zagadnień związanych z konsumpcją cukru. Projekt, który miał charakter artystyczno-partycypacyjny, był wyrazem krytycznej refleksji nad kwestiami nadmiernego spożycia cukru, działań grup lobbingowych i ich wpływu na społeczeństwo. Zapraszając innych artystów do współpracy, artysta tworzy przestrzeń do dialogu, który zarówno bawi, jak i daje do myślenia. Od 2021 roku Yann Marussich kontynuuje eksplorację tematów związanych z człowiekiem i społeczeństwem, m.in. współpracując z performerem o ograniczonej sprawności ruchowej Kamilem Guenatrim (Francja) i pracując z grupą osób po amputacjach w ramach projektu Missing Body (Mozambik). Na maj 2025 roku zaplanowano premierę duetu artysty z Heleną, ofiarą miny przeciwpiechotnej, „Corps manquant”, która odbędzie się w La Comédie de Genève.
https://yannmarussich.ch/bio.php
Strzemiński wskazywał na istnienie „widzenia organicznego” – sposobu percepcji, który nie jest narzucany przez naukę czy klasyczne kanony, lecz wynika z bezpośredniego doświadczenia rzeczywistości. To podejście doskonale wpisuje się w filozofię sztuki performansu, która nie opiera się na stałych formach, lecz wymaga od dawcy i biorcy otwartości na ulotność oraz procesualność. Nie ma innej dyscypliny, która tak holistycznie angażuje ciało artysty w proces tworzenia wypowiedzi artystycznej, jak właśnie sztuka performansu. W tym kontekście ciało staje się zarówno materiałem, prowodyrem, jak i nośnikiem znaczeń, otwierającym drzwi do historycznych, społecznych i politycznych kontekstów. Ciało, miejsce i czas stanowią trzy filary sztuki performansu, tworząc fundament tzw. „super-performera”. Oprócz kondycji psycho-fizycznej, to właśnie zmysły stanowią portale, dzięki którym performance osiąga swoją wyjątkowość. Performans to nie tylko pusty akt wizualny – to doświadczenie ucieleśnionej obecności, gdzie przestrzeń, czas i interakcja współtworzą obraz duchowości. Dzięki „widzeniu organicznemu” artysta doświadcza rzeczywistości w sposób autentyczny, niezafałszowany przez schematy i uprzedzenia. Każdy ruch, gest czy dźwięk nabiera w performansie wymiaru metafizycznego, stając się manifestacją nieuchwytnej prawdy. Korzystając z własnego ciała jako instrumentu, artysta używa zmysłów do przekraczania granic materialności, zanurzając się w procesie tworzenia, który odsłania wewnętrzną, duchową sferę istnienia. W tej perspektywie zmysły pełnią rolę portali umożliwiających kontakt z czymś wykraczającym poza codzienność. Dotyk, wzrok, słuch i propriocepcja – wszystkie te elementy współtworzą doświadczenie, które nie ogranicza się do biernego odbioru, lecz staje się aktywnym procesem przemiany rzeczywistości. Sztuki efemeryczne, w przeciwieństwie do dzieł trwałych, nie opierają się na statycznych formach, lecz podlegają ciągłej zmianie. Ta ulotność, często postrzegana jako niedoskonałość, w kontekście performansu nabiera wymiaru metafizycznego – przemijanie i procesualność stają się kluczem do odkrywania tego, co niewyrażalne słowami.
Rozwojem tych zagadnień zajmuje się Laboratorium percepcji, którego głównym celem jest pogłębianie świadomości procesów zmysłowych poprzez artystyczne doświadczenia, kreujące multisensoryczne doznania w obszarze ciała, dźwięku oraz nowych technologii. Na II edycję Laboratorium percepcji w Instytucie Jerzego Grotowskiego zaproszono artystów posługujących się niezwykle rozbudowanym językiem performansu. Johannes Deimling oraz duet Harrison & Wood to mistrzowie obrazowania i wizualizacji poezji. Stein Henningsen i Yann Marussich reprezentują psychofizyczną potęgę, skupiającą się na minimalistycznej estetyce i tematach proekologicznych. Paula Garcia to artystka, która poprzez ekstremalne, wielogodzinne wystawianie ciała eksploruje granice wytrzymałości i percepcji.
Arti Grabowski
W kwietniu w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu rusza II edycja Laboratorium percepcji, która będzie realizowana do czerwca 2025 roku. Projekt skierowany jest do osób studiujących w polskich uczelniach artystycznych, zainteresowanych sztukami performatywnymi. W projekcie udział wezmą osoby wyłonione w drodze otwartego naboru, które w terminie nadeślą aplikację. Przewidywany termin rozstrzygnięcia naboru: 30 marca 2025.
Na Laboratorium percepcji składają się trzy sesje pracy, które prowadzą osoby artystyczne o ugruntowanej, międzynarodowej pozycji w świecie sztuki współczesnej. Kilkudniowe zjazdy wypełnią warsztaty i autoprezentacje zaproszonych gości. Podsumowaniem projektu będzie możliwość publicznej prezentacji autorskich prac osób uczestniczących w projekcie w ramach wydarzenia o roboczym tytule „12 Hours of What?” w wyznaczonej przez organizatorów przestrzeni publicznej.
Każda sesja pracy składać się będzie z czterodniowej sesji warsztatowej prowadzonej przez zaproszonych gości, zgodnie z podanym harmonogramem. Program poszczególnych zjazdów uzupełnią otwarte dla publiczności wykłady mistrzowskie oraz autoprezentacje. Podczas ostatniego zjazdu w czerwcu odbędzie się otwarta prezentacja prac osób uczestniczących w projekcie.
Osoby artystyczne zaproszone do prowadzenia warsztatów: BBB Johannes Deimling, Cassils, Paula Garcia, Stein Henningsen, Paul Harisson&John Wood, Lucy McRae, Yann Marussich.
Kurator projektu: dr hab. Arti Grabowski
Współpraca: Monika Wachowicz, Jarosław Fret
Koordynacja: Paulina Kempisty
Kontakt: lp@grotowski-institute.pl