Maria K.
Spektakl Kolektywu Kobietostan oraz grupy teatralnej Impro z Zakładu Karnego w Krzywańcu
4/11/2018 {niedziela} 19:00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium
(…) tylko kraj był podzielony między wrogi. Tylko kobiety nie były jeszcze całkiem ludźmi. Ale poza tym Maria właściwie nie mogła trafić lepiej.
Brygida Helbig: Inna od siebie
Spektakl Maria K. to opowieść o niezwykłej kobiecie, polskiej poetce i nowatorce przemian społecznych, odtrąconej przez społeczeństwo i napiętnowanej za radykalną odwagę Marii Komornickiej – kobiecie, która stała się mężczyzną.
Komornicka w wieku trzydziestu jeden lat w społecznym buncie i metaforycznym akcie samospalenia wrzuciła do pieca wszystkie swoje kobiece suknie i oświadczyła światu, że jest mężczyzną. Tak narodził się Piotr Odmieniec Włast, o którym na kartach historii literatury polskiej głównie się milczy – bo przecież [mówić] nie wypada.
Historia Marii jest naszą wspólną opowieścią o kobietach-bohaterkach, o zbiorowej sile kobiet i o solidarności, którą rodzi radykalny akt odwagi jednostki.
Kolektyw Kobietostan wyrasta z niezgody na marginalizację społeczną kobiet ze środowisk defaworyzowanych i ich głosów, promując równouprawnienie, umocnienie i siłę kobiet funkcjonujących poza główną tkanką społeczną. Kolektyw powstał z inicjatywy wrocławskiej aktorki i działaczki społecznej Agnieszki Bresler, która w od 2012 roku współtworzy i współprowadzi we Wrocławiu projekty teatralne skierowane do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.
„Kobietostan” to projekt realizowany od 2016 roku przez Agnieszkę Bresler w kobiecych zakładach karnych, schroniskach i domach samopomocy. W 2018 roku z pracy nad projektem powstał Kolektyw Kobietostan, który w składzie: aktorka Agnieszka Bresler, reżyserka Joanna Lewicka, dramaturżka Magdalena Mróz, artystka multimedialna Maria Porzyc, fotografka Paulina Anna Galanciak oraz scenografka El Bruzda, przygotował spektakl „Kobietostan. Chór na jedną aktorkę”. Jego premiera miała miejsce w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu 8 marca 2018 roku. Spektakl był później gościnnie prezentowany w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim, Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, wrocławskim Imparcie, Wiosce Teatralnej w Węgajtach, Scenie Roboczej w Poznaniu, na 3 Festiwalu Dolnośląskich Teatrów Offowych ZWROT oraz na 28 Międzynarodowym Festiwalu Divadlo w czeskim Pilźnie.
Kontynuacją tychże działań są dwa spektakle i warsztaty teatralne prowadzone przez Agnieszkę Bresler na oddziale żeńskim Zakładu Karnego w Krzywańcu. Spektakl „Maria K.”, podejmujący temat życia i twórczości Marii Komornickiej/Piotra Własta, był nagradzany na przeglądach teatrów więziennych w Poznaniu i w Sztumie, a zrealizowany w 2018 roku dzięki minigrantowi od Funduszu Feministyczneg. Zrealizowany w 2019 roku spektakl „Wiera Gra” opowiada historię żydowskiej śpiewaczki Wiery Gran. Za spektakle „Kobietostan. Chór na jedną aktork”ę oraz „Maria K.” Agnieszka Bresler była w 2019 roku nominowana do prestiżowej Nagrody Kulturalnej WARTO „Gazety Wyborczej Wrocław”.
W 2019 roku Kolektyw przekształcił się w Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan, współrealizujące projekty „Lato w teatrze” w Zakładzie Karnym w Krzywańcu oraz „Ofelie” we wrocławskim Centrum Praw Kobiet. Efektem tych działań był spektakl „Ofelie”, który zwyciężył w 2020 roku w konkursie na produkcję SzekspirOFF Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku. Od 2020 roku artystki Kolektywu realizują projekt „Wielogłos o płci (brzydkiej)” z mężczyznami osadzonymi na terenie Zakładu Karnego w Krzywańcu. Kolektyw jest stałym grantobiorcą Funduszu Feministycznego. Stowarzyszenie Kolektyw Kobietostan tworzą obecnie artystki teatralne i działaczki społeczne: Agnieszka Bresler, Iwona Konecka, Magdalena Mróz, Martyna Dębowska i Anna Skubik. Misją Stowarzyszenia jest docieranie do miejsc społecznego wykluczenia, działanie na rzecz społecznej inkluzji i równouprawnienia oraz przeciwdziałanie dyskryminacji ze względu na płeć czy status społeczny przy wykorzystaniu różnych narzędzi sztuki, w szczególności teatru.
Więcej informacji: facebook.com/kobietostan/
Grupa teatralna Impro została założona w roku 2015 przez kobiety odsiadujące wyroki pozbawienia wolności na terenie Zakładu Karnego w Krzywańcu pod Zieloną Górą. Pierwszym przedstawieniem zespołu, opracowanym i zaprezentowanym na oddziałach mieszkalnych zakładu, były Cztery kobiety przedstawiające historie życia skazanych kobiet oraz powody, z jakich znalazły się w zakładzie karnym.
Grupa co roku przygotowuje jasełka oraz bajki dla najmłodszych, w tym Niebieskiego Kapturka i Aksamitkę córkę Diabła, które były grane na terenie jednostki oraz m.in w przedszkolach czy na warsztatach terapii zajęciowej w Gubinie. W 2017 roku wielkim sukcesem grupy było przedstawienie Poczta Anielska, zrealizowane według oryginalnego scenariusza i z autorską scenografią. Osadzone wystąpiły w Lubskim Domu Kultury, a następnie podczas IV Ogólnopolskiego Konkursu Więziennej Twórczości Teatralnej, gdzie otrzymały wyróżnienie.
Latem 2017 roku członkinie grupy wzięły udział w warsztatach teatralnych, prowadzonych przez artystki Kolektywu Kobietostan, w ramach których uczestniczyły we współtworzeniu scenariusza do spektaklu Kobietostan. Chór na jedną aktorkę. Od stycznia 2018 roku grupa pracuje w dziesięcioosobowym składzie pod opieką aktorki i reżyserki Agnieszki Bresler. Przygotowały wspólnie spektakl Maria K. (premiera 25 kwietnia 2018).
Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Bresler na postawie powieści Inna od siebie Brygidy Helbig oraz Księga Em Izabeli Filipiak
Zdjęcia: Paulina Anna Galanciak
Opieka i koordynacja: Natalia Górska
Premiera: 25 kwietnia 2018, Teatr Ósmego Dnia w Poznaniu
Czas trwania: 40 min
Nagrody: I miejsce oraz specjalne wyróżnienie od Teatru Ósmego Dnia na V Ogólnopolskim Konkursie Więziennej Twórczości Teatralnej w Poznaniu, kwiecień 2018; II miejsce oraz główna nagroda aktorska na XXVII Ogólnopolskim i XV Międzynarodowym Przeglądzie Sztuki Więziennej w Sztumie, czerwiec 2018
Spektakl powstał we wsparciu Funduszu Feministycznego w ramach minigrantów na feministyczne działania.
Bilety: 20 PLN
Galeria zdjęć
