Kantyka Antygony

Kim jest Antygona? Mitem? Kobietą przeżywająca tragedię rodziny wyniszczonej „nieświadomą” winą Edypa? Osobą głęboko dotkniętą dramatem dwóch braci, którzy zostali przeklęci przez ojca i toczą wojnę jeden przeciwko drugiemu, a ostatecznie zabijają siebie nawzajem.

Antygona stawia pytania o to, kiedy skończy się spirala nienawiści i co możemy zrobić, by położyć jej kres? Domaga się pochówku swojego brata Polinejkesa, zdrajcy miasta, wbrew zakazowi Kreona.
Gest sprzeciwu wobec króla przypomina o potrzebie przerwania cyklu zemsty. Troska o bliską osobę i jej ciało, bez względu na to, jakich wyborów dokonała, odnosi się do praw boskich, które w hierarchii wartości stoją ponad prawem ustanowionym przez ludzi. Antygona, pytając o sens przemocy, apeluje o równe prawo do opłakania umarłych. Pokój nie jest możliwy bez pełnej żałoby po obu braciach.

Spektakl Fabia Tollediego ma swoje źródła w micie i w filozoficznym tekście „Grobowiec Antygony” Marii Zambrano. Hiszpańska filozofka żyła na wygnaniu w czasach dyktatury generała Franco,  doświadczyła przemocy ze strony władzy i przeciwstawiała się jej w swojej twórczości. „Kantykę Antygony” tworzą aktorzy z różnych kontekstów kulturowych, w tym artyści – uchodźcy. Ich obecność wzmacnia dodatkowo lament chóru. Polifonia języków i dźwięków staje się jeszcze mocniej wołaniem tych, którzy proszą o wysłuchanie także w swojej sprawie.

Czy w czasach globalnego konfliktu możliwa jest jeszcze inna ludzka wizja? Antygona próbuje ponownie zjednoczyć to, co zostało rozbite. W geście otwartych ramion, stara się złożyć rozsypane kawałki.

„Ile hałasu w ciszy nocy, ile życia w mojej śmierci, ile krwi jeszcze w moich żyłach, ile żaru w tych kamieniach. A moje serce jak zawsze biegnie na spotkanie cienia, jak w życiu” – M. Zambrano, „Grobowiec Antygony”.