Akcja teatralna Grupy Korpuskularnej LightOff Grygier / Fibich / Nykowski
11/04/2019 {czwartek} 19:00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium
Spektakl z okazji czterdziestolecia Teatru Kana
O istocie fresnela w opozycji do spota, czyli światło offu od Grotowskiego do Grabowskiego − pokaz nie tylko dla branżystów.
Traktat o dwoistej naturze światła wygłosi jeden z najbardziej kontrowersyjnych w świecie teatru specjalistów od oświetlenia scenicznego. Poznamy różne techniki i jednostki pomiaru światła (takie jak lumen, kandela czy steradian), usłyszymy historie o kłopotach techników z dualizmem korpuskularno-falowym, dowiemy się wreszcie, z jakich powodów i jakimi metodami kierowano ten strumień na aktorów teatru offowego na przestrzeni dziejów, o tym jak światło sceniczne potrafi zwodzić, załamywać, polaryzować czy ulegać luminescencji.
„Kiedy moja pozycja w teatrze jako technika zaczęła słabnąć, a cyfra zaczęła wypierać analog, postanowiłem, robiąc taki teatralny rachunek sumienia, wykrzesać z siebie resztki minionej bezpowrotnie fantazji i zmierzyć się z problemem samotności montażysty na scenie, jego egzystencji w świecie zdominowanym przez aktorów, reżyserów i scenografów… jeszcze na studiach w Gdańsku na czwartym roku oceanotechniki odbywałem praktyki na latarni morskiej w Piaskach na Helu… Tam przy wschodach słońca potęgowanych przez znajdującą się na latarni ogromną soczewkę Fresnela zaczytywałem się Oddechem Becketta i studiowałem archiwa wideo performerskiej grupy Fozz z Krakowa. Te wykrzyczane bezczelne manifesty, zalane farbą kantówki i klomb przy ul. Jedności Narodowej cały w kwiatach… i ci wszyscy ludzie zbierający te kwiaty… to uświadomiło mi, że powinienem tym doświadczeniem podzielić się z innymi, dać z siebie cząstkę siebie… dorastałem z tą myślą do momentu, kiedy podczas pracy nad Candelaria ilumina el corazón Juana Pareiry w Teatro Miranda la Bolivar w Centro Occidental w Varga postanowiłem ostatecznie osadzić tę, przygniecioną scenicznymi realiami, postać w wyimaginowanym, przyjaznym jej świecie, a tym samym pozwolić jej wyjść z cienia…”.
„(…) Sygnowany trzema nazwiskami projekt (Grygier, Fibich, Nykowski) oparty na analogowych wspomnieniach anonimowego technika oświetlenia to próba syntezy samotności technika teatralnego zamkniętego w czarnym ciele teatru offowego z buntem czterdziestolatka pragnącego po raz ostatni zakwitnąć jak storczyk. Niestety. Grygier już od pierwszych minut jest niewidoczny, osacza widzów kaskadą barokowych komentarzy z wielu dziedzin teatru, które w swojej chaotycznej kompilacji sprawiają wrażenie scenicznego bełkotu. Ze sceny na scenę temat przytłacza aktora, który bez przekonania próbuje zrzucić zawodowe niepowodzenia na barki swojego bohatera, którego scenicznym losem w pewnym momencie zaczyna sterować mała metalowa kulka (…)”.
B. Sz., recenzja napisana na zamówienie na podstawie anonimowej kwerendy przeprowadzonej w grupie branżystów metodą black jack
Weronika Fibich pracuje na pograniczu sztuk performatywnych, reportażu i dokumentu. Jest reżyserką akcji teatralnych/performatywnych, artystką interdyscyplinarną, twórczynią filmów dokumentalnych i licznych projektów artystycznych. Jest związana z Ośrodkiem Teatralnym Kana od 1998 roku. Oprócz działalności kulturotwórczej, edukacyjnej i programowej w ramach projektów realizowanych przez Ośrodek od lat tworzy własną, autorską drogę twórczą. W polu jej zainteresowań są działania prowadzone w przestrzeni pozateatralnej – na granicy prywatnego i publicznego. Najczęściej podejmowanymi przez nią tematami są pojęcia pogranicza, wykluczenia, pamięci i tożsamości, a stosowaną metodą pracy jest rysunek z pamięci. Wartość rysunku polega na powiązaniu prywatnego z publicznym, wyrozumowanego z intuicyjnym, przypomnianego z odczuwanym.
Tomasz Grygier jest aktorem, nauczycielem, technikiem oświetleniowcem i filologiem. Dzieciństwo spędził w Lubuskiem i nad Wisłą w okolicach Korzeniewa. Do Szczecina wrócił w 1994 roku, gdzie ukończył studia na Uniwersytecie Szczecińskim w Instytucie Filologii Słowiańskiej. Zadebiutował na scenie w 2001 roku jako Zorno w Samotnych Wędrowcach z Labor w macierzystej grupie The Stettiners Theater. Spotkanie i późniejsza przyjaźń z reżyserem, scenarzystą i performerem Januszem Turkowskim zaowocowała powstaniem w 2002 roku monodramu Griga, w którym Grygier wcielił się w postać ducha marynarza wracającego, by opowiedzieć swój ostatni sen. W 2002 roku dołączył do Teatru Kana, gdzie pracuje jako technik oświetleniowiec, a od 2003 roku także jako członek zespołu aktorskiego. Jako technik teatralny jest współtwórcą licznych festiwali i projektów tworzonych przez Teatr Kana. Wziął udział w projekcie socjologiczno-terapeutyczno-aktorskim „Opherafolia” stworzonym przez reżysera Dymitra Walczaka i zespół Pogodno. Premiera płyty o tej samej nazwie miała miejsce na Festiwalu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu w 2006 roku. Zauważony i doceniony przez zespół Pogodno został zaproszony do ich monodramu muzycznego Alinka, a w 2006 roku wziął udział w prezentacjach tapingu do filmu niemego. Prywatnie jest miłośnikiem motocykli i filmów klasy B. Ma żonę i syna Gustawa.
Piotr Nykowski jest fotografem teatralnym, reżyserem oświetlenia scenicznego. Przez cztery lata był realizatorem oświetlenia w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, gdzie rozpoczął swoją fotograficzną wędrówkę. Współpracował z wieloma teatrami instytucjonalnymi oraz offowymi w Polsce i za granicą. W 2017 roku zdobył pierwszą nagrodę w Konkursie Fotografii Teatralnej (Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie). Jest autorem świateł m.in. do spektakli: Odys (Teatr Polski w Poznaniu), Duchologia polska (Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu i Teatr Zagłębia w Sosnowcu), Zagraj to jeszcze raz, Sam (Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu), Być jak Beata i Trollgatan. Ulica Trolli (Teatr Współczesny w Szczecinie). Kiedyś muzyk, teraz słuchacz.
Reżyseria: Weronika Fibich
Światło: Piotr Nykowski
Instalacje (m.in. maszyna Rube’a Goldberga): kreacja grupowa
Serwomechanizmy: Patryk Ekonomiuk
Występują: Tomasz Grygier, Piotr Nykowski
Premiera: 12 czerwca 2018
Produkcja: Teatr Kana
Czas trwania: 80 min