Spisek smoleński

Lech Raczak jest współzałożycielem Teatru Ósmego Dnia w Poznaniu (1964), początkowo występował jako aktor, od 1967 roku także reżyser i od 1968 kierownik artystyczny zespołu. Z Teatrem Ósmego Dnia zapoczątkował w Polsce okres teatralnej kontestacji, tworząc charakterystyczny język teatralny. Teatr Ósmego Dnia pozostając w stałym konflikcie z władzami, był obiektem wielu represji. W 1984 roku po decyzji Ministerstwa Kultury pozbawiającej zespół dotacji, sprzętu i sali i zakazującej występów grał nielegalnie, głównie w kościołach. W 1986 Lech Raczak wyemigrował. W ciągu następnych lat z częścią zespołu, przy udziale zagranicznych aktorów, odbył kilkuletnie tournée po całej Europie.

W 1990 Teatr Ósmego Dnia wrócił do Polski – spektakl Ziemia niczyja był ostatnią wspólną pracą reżysera i zespołu. Po 1993 roku kontynuował niektóre wątki dotychczasowej pracy z międzynarodową grupą Sekta (przedstawienie Orbis Tertius). W latach 1995–1998 pełnił funkcję dyrektora artystycznego Teatru Polskiego w Poznaniu. Od 1998 pracował we Włoszech. W latach 1993–2012 dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Malta w Poznaniu, dla którego zrealizował widowisko 2001. Dziecko gwiazd (2000), własny dramat pt. Łatwe umieranie (2002) oraz widowiska plenerowe: Wyprawa (2006), Rabin Maharal i Golem (2009) i Gry z czasem (2012) z zespołem Asocjacja 2006.

Współpracuje z Teatrem im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie i z Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy. Realizował m.in. przedstawienia w Teatrze Studio w Warszawie, Wrocławskim Teatrze Współczesnym, Teatrze Miniatura w Gdańsku oraz w Teatrze Nowym w Łodzi. Łącznie wyreżyserował blisko siedemdziesiąt przedstawień, jest współautorem lub autorem scenariuszy wszystkich tych widowisk. Spektakle zrealizowane przez Lecha Raczaka w Teatrze Ósmego Dnia otrzymały ponad trzydzieści nagród na krajowych i międzynarodowych festiwalach teatralnych, a ponadto m.in. Nagrodę Kulturalną Podziemnej Solidarności za 1982 i nagrodę miesięcznika „Puls” za 1985. Indywidualnie otrzymywał festiwalowe nagrody za scenariusze i reżyserię, Medal Młodej Sztuki, nagrodę Konrada Swinarskiego, Superpaszport „Polityki” i inne. W III RP wręczono mu m.in. Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, nagrodę Ministra Kultury i Sztuki oraz medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. Prowadzi warsztaty teatralne w całej Europie. Od 2003 jest wykładowcą na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu. W roku 2013 założył Fundację Orbis Tertius, z którą zrealizował Spisek smoleński i Ach… Żyliśmy na podstawie własnego scenariusza, Misterium buffo wg Daria Fo i kolejną interpretację Dziadów. Autor wielu tekstów teoretycznych i krytycznoteatralnych drukowanych w Polsce i za granicą.

Trzeci Teatr Lecha Raczaka to projekt realizowany przez Fundację Orbis Tertius. Nazwa nawiązuje do kilku faktów/zdarzeń/zjawisk. Po pierwsze wiąże się z nazwą Fundacji Orbis Tertius – Świat Trzeci. Po drugie jest aluzją do światowego ruchu alternatywnych teatrów z końca ubiegłego wieku zwanego „trzecim teatrem”. Wreszcie jest trzecią próbą (po Teatrze Ósmego Dnia i Grupie Sekta) stworzenia przez Lecha Raczaka autorskiego studium teatralnego.

Fundacja Lecha Raczaka Orbis Tertius powstała w 2013 roku i jest organizacją nastawioną na wspieranie, ochronę i propagowanie twórczości teatralnej w Polsce oraz za granicą. Do zadań Fundacji należy m.in. popularyzowanie idei teatru wśród dzieci i młodzieży oraz dorosłych, propagowanie aktywności kulturalnej, promowanie młodego pokolenia twórców teatralnych oraz wspieranie inicjatyw lokalnych służących powstawaniu sztuki i kultury. Fundacja sprawuje również opiekę nad dorobkiem artystycznym Lecha Raczaka. Działalność fundacji skupia się przede wszystkim na produkcji spektakli teatralnych oraz organizowaniu festiwali i innych wydarzeń kulturalnych związanych z promocją, upowszechnianiem oraz prezentacją kultury i sztuki. Fundacja działa również na polu edukacyjnym i wydawniczym.

Orbis Tertius to według Borgesa synteza wyobrażeń o nieistniejącym – acz możliwym świecie – rządzonym przez prawa dla nas niepojęte, choć niepokojąco podobne do tych, które znamy, wyrażane w języku o niezrozumiałych zasadach, którego pochodne – literatura, religia, metafizyka – zakładają z góry idealizm.

Więcej informacji: www.orbistertius.pl