Performans Joanny Grabowieckiej-Świerszcz
Czas trwania:
„Dla człowieka religijnego p r z e s t r z e ń n i e j e s t j e d n o r o d n a; są w niej rozdarcia, pęknięcia: są fragmenty przestrzeni jakościowo różne od innych. (…)
Jest więc obszar święty, a więc «mocny», ważny, i są inne obszary, nie uświęcone, a więc pozbawione struktury i konsystencji, jednym słowem amorficzne. (…) Aby ż y ć w ś w i e c i e, trzeba go u s t a n o w i ć, założyć, a żaden świat nie może się narodzić w chaosie jednorodności i względności przestrzeni świeckiej. Odkrycie lub ustalenie punktu oparcia – «środka» – jest równoznaczne ze stworzeniem świata (…)”.
Mircea Eliade, „Święty obszar i sakralizacja świata”, [w:] „Sacrum, mit, historia. Wybór esejów”, wybór M. Czerwiński, przeł. A. Tatarkiewicz, PIW, Warszawa 1974, s. 61–79.
Mama. To często pierwsze słowo, które dziecko wypowiada w życiu.
Mama. Jest pierwszym domem dziecka.
Bicie serca Matki jest pierwszym dźwiękiem, który słyszy.
Mama. To często ostatnie słowo, które człowiek wypowiada, umierając.
Kim jest MATKA w życiu córki, dojrzałej kobiety, która sama staje się matką?
Na ile naukowo udowodnione biologiczne połączenie, dzięki dzieleniu przez dziecko wspólnego środowiska komórkowego ze swoją matką i babcią, pozwala odnaleźć w sobie Eliadowski punkt oparcia – „środek”, który umożliwia powołanie do życia świata, a czasem wielu światów?
Co przynosi śmierć matki?
Co przynosi doświadczenie przyjęcia matki w sobie?
Czym wobec straty staje się proces uzdrowienia rany matki?
Jaką rolę w tym procesie pełni fotografia?
„t e M e n o s */ l a M e n t ” jest esejem scenicznym, zaproszeniem do zejścia po spirali osobistego doświadczania Matki w sobie. Jedną z inspiracji dla twórczyń performansu stanowi „Światło obrazu. Uwagi o fotografii” Rolanda Barthes’a.
* „Temenos” (gr. τέμενος) – w starożytnej Grecji oznaczał wydzielony, nietykalny obszar sakralny poświęcony bóstwu albo przeznaczony do celów kultu (np. zmarłych przodków, muz, herosów).
Koncepcja, reżyseria, przestrzeń sceniczna: Joanna Grabowiecka-Świerszcz
Scenariusz: zespół
Współpraca scenograficzna: Jagoda Valkov
Występują: Katarzyna Auli Barszczewska, Magdalena Gil, Małgorzata Marczewska
Obraz: „Wniebowstapienie”, Joanna Grabowiecka-Świerszcz
Joanna Grabowiecka-Świerszcz jest reżyserką teatralną, radiową i telewizyjną. Autorka scenariuszy, scenografka, artystka malarka. Trenerka rozwoju trwałego. Prezeska Fundacji DAR Sztuki. Absolwentka Arts du spectacle na Université Paris VIII i teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz rocznego studium projektowania scenografii i dekoracji teatralnej w Paryżu. Reżyserię studiowała w Akademii Teatralnej w Warszawie (dyplom „Akacje i cynamon. Montaże”, Teatr Żydowski, Warszawa, 2012). W 2016 roku ukończyła Akademię Trenerów MERITUM w Katowicach. Autorka ponad dwudziestu spektakli teatralnych, prezentowanych na festiwalach w Polsce i za granicą (Francja, Niemcy, Serbia, Maroko) oraz licznych czytań performatywnych. Pomysłodawczyni i realizatorka cyklu spotkań i warsztatów dla kobiet pn. „Moc kobiety”. Od siedmiu lat prowadzi autorski cykl interdyscyplinarnych warsztatów pn. „Sztuka dzikości”.
W swojej twórczości artystycznej podejmuje ważną tematyką społeczną. W 2020 roku, w ramach współpracy z Fundacją Sukces Pisany Szminką, wyreżyserowała „Wysokie C”, pierwszy w Polsce spektakl online (dostępny w serwisie YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=8rwMDd3lbdw). W listopadzie 2021 została zaproszona przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, gdzie zrealizowała „Strefę szeptów” – ceremonię przejścia w przestrzeni sztuki, autorski projekt z pogranicza performansu, teatru i inicjacji. W listopadzie 2023 roku odbyła się premiera wyreżyserowanego przez nią „Wielkiego Piękna” – spektaklu powstałego w ramach projektu interdyscyplinarnego pod tym samym tytułem. Projekt ten był prowadzony przez założoną przez nią Fundację DAR Sztuki, a jego celem było przeciwdziałanie depresji i próbom samobójczym wśród młodzieży.
Więcej informacji o artystce: www.sztukadzikosci.com, www.darsztuki.pl
Magdalena Gil jest matką, babcią, córką i przyjaciółką. Rowerzystka w nieustającym zachwycie nad światem. Z zawodu lekarz weterynarii. Pierwszy raz wzięła udział w warsztatach tańca współczesnego w wieku 30 lat. Pociągają ją praca z ciałem i możliwości ciała. Długo nie mogła znaleźć własnego języka, by wyrazić się w tańcu, jednak dzięki zajęciom z choreoterapii odkryła, jak wiele ciało mówi i ile jest w nim zapisane. Zachwyca ją ruch, ciało, głos, pieśń, opowieść, wspólnotowość, siostrzeństwo. Od 2009 roku tańczy w kręgu. Od pięciu lat współprowadzi Krąg Kobiet. Odbyła roczne spotkanie z Matkami Klanowymi i Krąg Czarnych Kobiet. Brała udział w wielu warsztatach głosowych i śpiewaczych. Regularnie śpiewa z małą grupą kobiet dla przyjemności. Tworzy obrazy i kolaże, pracuje z gliną. Wzięła udział w „Strefie szeptów” Joanny Grabowieckiej-Świerszcz.
