Uwolnij swój głos wg Kristin Linklater

Cykl sesji pracy Studia Voice In Progress Joanny Kurzyńskiej

śr.–pt. 27–29.10.2023
Instytut Grotowskiego, Studio Na Grobli

W językach polskim i angielskim

Uwolnij swój głos wg Kristin Linklater
Fot. Dominik Kurzyński

Regularne sesje pracy metodą Kristin Linklater „Uwolnij swój głos” w ramach Studia Voice In Progress Joanny Kurzyńskiej mają na celu umożliwienie stopniowego przejścia progresji ćwiczeń, zaprojektowanych przez autorkę podczas wieloletniej praktyki pedagogicznej i artystycznej skupionej na głosie. Metoda Linklater (skatalogowana i uporządkowana w książce „Uwolnij swój głos”, wydana przez Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Krakowie, 2011) ma na celu uwolnienie ciała od niepotrzebnych napięć i udrożnieniu komunikacji.

Zastosowanie metody „Uwolnij swój głos” prowadzi od świadomości fizycznej ciała do świadomości oddechu, doświadczenia dźwięku w ciele, rozluźnienia napięć w gardle, żuchwie, języku i podniebieniu miękkim, pogłębienia rezonansu klatki piersiowej i rezonatorów twarzy przy jednoczesnym wsparciu oddechowej energii, eksplorującej skalę głosu na całej jego długości. Pomaga także odbudować ścisły kontakt głosu z impulsami emocjonalnymi, niekontrolowanymi przez intelekt.

Cykl sesji jest przewidziany dla każdego, kto chciałby pogłębić lub odnowić świadomość oraz kontakt swoim głosem – przede wszystkim aktorów, wokalistów, tancerzy i nauczycieli, ale też wszystkich, którzy na co dzień posługują się głosem.

Kristin Linklater (1936–2020) była jedną z najbardziej znanych trenerek głosu na świecie. Jej praca „Uwolnij swój głos” na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat zdobyła powszechną renomę wśród pedagogów i praktyków w Stanach Zjednoczonych oraz Europie, była wykorzystywana w wielu produkcjach teatralnych i filmowych, jest też obecna w programie nauczania wielu uniwersytetów i szkół artystycznych. Unikalne podejście w metodzie Linklater do pracy z głosem wiąże się z silnym zaangażowaniem wyobraźni w proces jego tworzenia, co przy współudziale precyzyjnych ćwiczeń relaksacyjnych, udrażniających przestrzenie rezonacyjne i wzmacniających głos pomaga zredukować nawykowe napięcia, które nie pozwalają głosowi wyrażać się bez zahamowań. Podążając za myślą Iris Warren (nauczycielki z London Academy of Music and Dramatic Art), która zwykła mówić „Chcę usłyszeć ciebie, nie twój głos”, Linklater poprzez swoje poszukiwania docierała do źródła ludzkiego głosu, który kształtuje się i brzmi jeszcze zanim wydobędzie się na zewnątrz. Trening opisany w książce „Uwolnij swój głos” pomaga odnaleźć i odnowić osobistą więź ze swoim głosem.

Sesje poprowadzi Joanna Kurzyńska – aktorka, śpiewaczka, multiinstrumentalistka i doświadczona pedagożka. Jako wieloletnia uczestniczka warsztatów i kursów prowadzonych przez samą Kristin Linklater w jej Voice Centre na Orkadach, pragnie podzielić się doświadczeniami oraz pogłębiać swoje badania nad metodą podczas regularnych sesji głosowych w ramach pracy Studia Voice In Progress.

Pierwsze spotkanie poświęcone będzie teoretycznemu i praktycznemu wprowadzeniu do metody „Uwolnij swój głos”, rozpoznaniu nawykowych napięć i nauce ich rozładowywania, a także rozpoczęciu procesu budowania świadomości ciała w zakresie kręgosłupa i układu kostnego. Na każdych zajęciach cyklu wprowadzany będzie kolejny krok praktyki głosowej.

Ramowa tematyka poszczególnych spotkań:

Sesja 1 i 2 (7/10)
Spotkanie z metodą „Uwolnij swój głos”: omówienie podejścia Kristin Linklater do pracy z głosem.
Świadomość ciała: układ kostny, kręgosłup; wsparcie naturalnego oddychania – drzewo.
Dostrzeżenie nawykowych napięć i nauka świadomego ich odpuszczania.
Świadomość oddychania: uwalnianie oddechu, źródło dźwięku; powietrze.
Połączenie oddechu z impulsem emocjonalnym.

Sesja 3 i 4 (14/10)
Dotknięcie dźwięku: wibracje początkowe – jezioro. Odczuwanie wibracji głosu w ciele.
Uwalnianie wibracji: usta, głowa, ciało – rzeki dźwięku.
Wytwarzanie osobistej więzi z głosem.

Sesja 5 (28/10)
Uwalnianie kanału: świadomość i rozluźnienie żuchwy. Obraz szyi i głowy.
Usuwanie napięcia – brama więzienia lub otwarte drzwi.

Sesja 6 (4/11)
Uwalnianie kanału: świadomość języka.
Dostrzeganie napięć, rozciąganie, luzowanie, rozluźnianie – opowiadacz.

Sesja 7 i 8 (11/11)
Uwalnianie kanału – podniebienie miękkie.
Otwieranie i usprawnianie – przestrzeń.
Kręgosłup i kanał: połączenie. Źródło, podróż, cel – „ha-mmmmm-train”.

Sesja 9 (18/11)
Świadomość gardła – budowa.
Otwarcie gardła – jama.

Sesja 10 (25/11)
Rozwijanie i wzmacnianie rezonatorów: klatka piersiowa, usta, zęby.
Odkrywanie rezonansu – fioletowy, niebieski, żółty.

Sesja 11 (2/12)
Pełna progresja dotychczasowych ćwiczeń, podsumowanie odczuć i odkryć, dyskusja.

w2Joanna Kurzyńska pochodzi z Wrocławia. Z zawodu skrzypaczka (Akademia Muzyczne im. K. Lipińskiego we Wrocławiu), ale zagra na wszystkim na czym trzeba. W praktyce aktorka, wokalistka, kompozytorka i pedagog aktorstwa oraz pracy z głosem.

Warsztat aktorski i wokalny kształciła pod okiem polskich oraz zagranicznych pedagogów i praktyków, jednak za swoje najważniejsze nauczycielki uważa Emmę Bonnici, Kristin Linklater oraz Małgorzatę Jaworską-Kaczmarek, swoją mamę. Debiutowała w 2000 roku w musicalu „Piotruś Pan” w Teatrze Muzycznym Roma w Warszawie. Współzałożycielka Młodzieżowej Akademii Musicalowej we Wrocławiu gdzie od 2009 roku prowadzi zajęcia aktorskie oraz reżyseruje spektakle z udziałem wychowanków. Uhonorowana Stypendium Twórczym MKiDN, które dało początek jej autorskiej ścieżce badawczej Voice In Progress. W latach 2020-2021 współpracowała z zespołem SUTARI.

Związana z Instytutem Grotowskiego głównie poprzez Studio Kokyu w latach 2017-2023 (współprowadzenie z Przemysławem Błaszczakiem linii badawczej i warsztatowej Studia, spektakl „Halo?” w 2018 r., „Działanie Medea” w 2022/23 r.), a także autorskie Studio Voice In Progress, w którym prowadzi badania nad źródłem, możliwościami i znaczeniem ludzkiego głosu, ze szczególną uwagą dla metody „Uwolnij swój głos” Kristin Linklater.

Uhonorowana medalem Zasłużona dla kultury polskiej w grudniu 2021 roku.
Designated Linklater Teacher (od 2023 roku).

Studio Voice In Progress wyodrębniło się jako osobna przestrzeń badawcza skupiona na aspekcie głosu w wyniku działań performatywnych i edukacyjnych Studia Kokyu oraz stypendium twórczego MKiDN realizowanego przez Joannę Kurzyńską w 2018 roku. Głos i przynależne do niego tkanki stały się przedmiotem pytań nie tylko w kontekście sztuki aktora/performera, ale człowieka w ogóle, ludzkiego istnienia.

Głos, który się rozwija. Głos w toku. Głos, który uwalnia człowieka, poprzez swoją własną wolność.

Główną ścieżką Studia Voice In Progress stała się metoda „Uwolnij swój głos” autorstwa Kristin Linklater, wytyczająca konkretne kroki (poprzez progresję ćwiczeń) ku reedukacji systemu komunikacji pomiędzy impulsami myślowymi, a ciałem (głosem), prowadząc do faktycznej wolności posługującego się głosem. Wolności ekspresji głosu w mowie, śpiewie i wszelkich dźwiękach do jakich człowiek może być zdolny. Swobodnego dostępu do emocji i uczuć, które przynależą do wokalnej ekspresji. Opierając się o konkretne techniki, ale także odkrywając za każdym razem nowy klucz do nich podczas regularnych sesji pracy, poszukiwania Studia otwierają się na prawdopodobnie niekończącą się drogę ku prawdzie i wolności w głosie.

„Chcę słyszeć Ciebie, nie Twój głos” Iris Warren

Program Studia obejmuje krótsze i dłuższe sesje warsztatowe, warsztaty mistrzowskie z zaproszonymi nauczycielami, lekcje grupowe oraz indywidualne. Choć główna ścieżka Studia jest ścieżką badawczą, skoncentrowaną na praktykach rozwijających możliwości głosu oraz ich przekazywaniu, etapy badawcze zostają podsumowywane/sprawdzane w aktywności performatywnej (do 2023 roku w wydarzeniach Studia Kokyu).

Harmonogram zajęć wkrótce

Galeria zdjęć