ZAR Intense 2023

Davit Baroyan urodził się w 1992 roku w Armenii. Jest absolwentem dwóch edycji Akademii Teatru Alternatywnego (2012 i 2016) oraz dziennikarstwa i animacji kultury. Prowadzi zajęcia z Kultury Ciała na Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie filia we Wrocławiu. Od 2014 roku jest aktorem Teatru ZAR; występuje w spektaklach „Armine, Sister”; „Medee. O przekraczaniu”, „Mojry”, „Anhelli. Skowyt”, „Złowiony”. Wraz z Teatrem ZAR występował na międzynarodowych festiwalach teatralnych m.in. w Tokio, Rzymie, Sankt-Petersburgu, Oslo, Madrycie, Sybinie czy San Francisco. W 2019 zrealizował monodram „Trociny” na podstawie książki Krzysztofa Vargi. Współpracował z reżyserami filmowymi m.in. Janem Holoubkiem i Pawłem Maśloną oraz teatralnymi, np. z Leszkiem Mądzikiem, Danielem Jacewiczem i Darkiem Kowcunem. Prowadzi warsztaty teatralne dla amatorów i dla aktorów zawodowych z Polski i zza zagranicy. W 2020 roku hobbistycznie wydał rapowy album „Balans”.

Alessandro Curti (ur. 1979, Włochy) w 1998 roku dołączył do grupy teatralnej Marcido Marcidorjs Famosa Mimosa, z którą rozpoczął pracę artystyczną trwającą osiem lat, skupioną na regularnej oraz intensywnej pracy z głosem. Wziął udział w ponad dwudziestu spektaklach zespołu. Ukończył DAMS (Wydział Sztuki, Muzyki i Teatru) na Uniwersytecie w Turynie. W kolejnych latach pracował z: Andrzejem Szczużewskim (aktor Wrocławskiego Teatru Pantomimy im. Henryka Tomaszewskiego), Robertą Carreri i Augustem Omolù (Odin Teatret, Dania), Ives’em Lebretonem (student Etienne’a Decroux, twórcy mimu cielesnego). Brał udział w projektach kierowanych przez Eugenia Barbę i Julię Varley (Odin Teatret) – występował w przedstawieniu „Małżeństwo Medei” w 2008 roku, a rok później w nowej wersji przedstawienia „Ur-Hamlet”. W latach 2007–2008 stworzył, wyreżyserował oraz grał w dwóch przedstawieniach: „Silhouette; soirée théâtrale-chantante” (kabaret teatralny) oraz „I teraz: Apokalipsa w Mahagonny” (na podstawie libretta Bertolta Brechta do „Rozkwitu i upadku miasta Mahagonny” Kurta Weila). W tym czasie promował, organizował i prowadził warsztaty teatralne dla młodzieży licealnej. Od roku 2009 mieszka we Wrocławiu i pracuje jako aktor w Teatrze ZAR, prowadzonym przez Jarosława Freta. Bierze udział w tryptyku „Ewangelie dzieciństwa” i „Armine, Sister”.

Katya Egorova jest rosyjską aktorką i performerką. Absolwentka Moskiewskiego Instytutu Teatralnego im. Borisa Szczukina, który ukończyła w 2018 roku. Jako członkini Teatru ZAR uczestniczy w większości projektów zespołu. Ze spektaklem Teatru ZAR pt. „Anhelli. Skowyt” występowała na Olimpiadzie Teatralnej w Japonii i Rosji. Uczestniczyła w takich międzynarodowych projektach jak „Actors Hub” (2018) czy „Atelier de l’acteur” w Paryżu. Współpracowała z IPAC we Francji. Ma wieloletnie doświadczenie w śpiewie chóralnym, które obejmuje szeroki zakres muzyczny: od prawosławnych i katolickich pieśni po muzykę różnych narodów. Wraz z Teatrem ZAR współtworzy programy edukacyjne, takie jak „ZAR Intense” i „ZAR Sessions”.

Ponadto była asystentką reżysera i koordynatorką projektu „NUCLEAR WAR. look at how I’m forgetting you”, realizowanego w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego. W 2024 otrzymała nagrodę główną Nurtu Off 44. PPA Tukan Off (wraz ze współautorami – Henrykiem Mazurkiewiczem i Tati Lemeshevą) za spektakl pt. „niesamowita  słowiańszczyzna”.

Kamila Klamut jest związana z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego od połowy lat 90. (do 2006 – Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych). Na zaproszenie Grzegorza Brala i Anny Zubrzycki w 1996 roku uczestniczyła w pracach nad powołaniem Teatru Pieśń Kozła. Od 1999 roku współpracuje z Jarosławem Fretem, z którym wyprawiała się do różnych zakątków świata w poszukiwaniu najstarszych zachowanych form muzyki. Jest współtwórczynią i współinicjatorką powstania Teatru ZAR i grała w prawie wszystkich spektaklach Teatru. Razem z Marianą Sadovską stworzyła autorski spektakl „Camille”, którego inspiracją stało się życie i twórczość francuskiej rzeźbiarki Camille Claudel. Ściśle współpracuje z Instytutem Grotowskiego w ramach programu BodyConstitution realizowanego w domenie research in practice. Obecnie bierze udział w projekcie „I Should Have a Party for All the Thoughts I Didn’t Say”, zainicjowanym i reżyserowanym przez Samanthę Shay (Source Material), który łączy światy Teatru Tańca Piny Bausch i Teatru ZAR.
www.facebook.com/kamilaklamut

Aleksandra Kugacz-Semerci jest aktorką i pedagożką teatralną związaną z Instytutem Grotowskiego we Wrocławiu. Ukończyła filozofię na Uniwersytecie Wrocławskim, a jej zainteresowanie teatrem i antropologią skłoniło ją do kontynuowania edukacji w zakresie sztuki teatralnej. Połączenie badań akademickich z praktyką sceniczną ukształtowało jej unikalne podejście do twórczości i pedagogiki. Od 2019 roku Aleksandra jest związana z Teatrem ZAR, w którym występuje w spektaklach takich jak „Anhelli. Skowyt”, „Medee. O przekraczaniu” i „Back to Beckett”. W tym samym roku wzięła udział w ekspedycji badawczej Teatru ZAR na Korsykę i Sardynię, gdzie zgłębiała tradycyjne pieśni. Zebrany materiał stał się inspiracją dla jej dalszych projektów artystycznych i badawczych. Razem z Jarosławem Fretem stworzyła spektakl „Nikt (nie) spotyka Nikogo”. W latach 2014–2018 była związana ze Studiem Matejka, z którego członkami i członkiniami współtworzyła takie projekty jak performans site-specific „Harmony of Contradictions: Poland” (2014) oraz film „No More Heroes” (2016). W ramach programu Tandem współpracowała z turecką grupą Budalasultan przy projekcie „Palimpsest of Space: Reconstruction ” (2016). W latach 2017–2018 występowała w spektaklu „Wściekły człowiek. Wariacje w obronie gniewu”. W 2015 i 2016 roku otrzymała stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na realizację projektu „Be at Home”. Wystąpiła również w spektaklu „Life in This House is Over ”, stworzonym przez Samanthę Shay we współpracy z Source Material, Instytutem Grotowskiego i Pina Bausch Zentrum. Premiera spektaklu odbyła się w 2024 roku

Mertcan Semerci urodził się w Stambule. Ukończył aktorstwo na Wydziale Muzyki i Sztuk Dramatycznych Uniwersytetu Bilkent. Występował w ponad 20 spektaklach teatralnych i tanecznych w Stambule oraz Ankarze, zdobywając uznanie za swoją ekspresję fizyczną i zaangażowanie w poszukiwanie innowacyjnych praktyk teatralnych. W 2016 roku przeprowadził się do Polski i dołączył do Studia Matejka, z którego członkami i członkiniami współtworzył spektakl „Wściekły człowiek. Wariacje w obronie gniewu” oraz brał udział w warsztatach prowadzonych przez Mateja Matejkę. Współpracował także z zespołami międzynarodowymi, takimi jak Alkemisterna w Göteborgu („Suffering: On Our Perception of Pain ”) oraz Theatre CHOREA („2.0.4.5. Metaphysical Miniopera”). Od 2018 roku jest kluczowym członkiem Teatru ZAR, działającego przy Instytucie Grotowskiego. Wystąpił w produkcjach takich jak „Medee. O przekraczaniu”, „Anhelli. Skowyt” oraz „Back to Beckett”. W 2019 roku wziął udział w ekspedycjach badawczych Teatru ZAR na Korsykę i Sardynię, gdzie studiował tradycyjne pieśni. Materiał ten stał się integralną częścią jego dalszej pracy artystycznej. Był także współtwórcą spektaklu „Nikt (nie) spotyka Nikogo”, wyreżyserowanego przez Jarosława Freta we współpracy z Aleksandrą Kugacz-Semerci. Mertcan wystąpił również w spektaklu „Life in This House is Over”, wyreżyserowanym przez Samanthę Shay we współpracy z Source Material, Instytutem Grotowskiego i Pina Bausch Zentrum. Spektakl, którego premiera odbyła się w Instytucie Grotowskiego w 2024 roku, zgłębiał relację między rytuałem, głosem a dramaturgią fizyczną. Jako pedagog teatralny w Instytucie Grotowskiego, Mertcan prowadzi warsztaty badające relację między ruchem, głosem a aktorstwem, inspirowane sztukami walki i tradycyjnym śpiewem wielogłosowym.

Orest Sharak urodził się w Karpatach na Ukrainie. W 2005 roku rozpoczął naukę aktorstwa na Państwowym Uniwersytecie im. Iwana Franki we Lwowie. W latach 2007-2011 pracował w Teatrze im. Łesia Kurbasa, gdzie występował m.in. w spektaklach: „Metamorfozy” wg Owidiusza (2007), „Pięć elementów” w oparciu o opowieści Zen (2009), „Bohdan” według Klima (2009), „Uczta” na podstawie Platona (2009), „Król Lear” Shakesperae’a. W 2009 roku wspólnie z aktorami teatru założył zespół etniczno-ambientowy Kurbasy, którego praca skupiła się na poszukiwaniu elementów dramatycznych w ukraińskich pieśniach. W tym samym czasie współpracował z Teatrem Lalish (Wiedeń), Tomaszem Bazanem (Teatr Maat Project, Lublin), Marjaną Sadovską (Kolonia). W 2012 roku został aktorem Teatru ZAR: bierze udział w spektaklach „Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie”, „Armine, Sister”, „Anhelli. Skowyt” i „Medee. O przekraczaniu”. W 2012 roku, po wyprawie na Sycylię, został członkiem grupy In Medias Res, która pracuje z pieśniami liturgicznymi z Korsyki, Sardynii i Sycylii. Od 2012 roku współpracuje z Matejem Matejką. Wziął udział w projekcie „Harmonia przeciwieństw. Polska” w reżyserii Mateja Matejki (premiera 2014), a także opracowywał muzykę do przedstawienia „Niezręczne szczęście”. Praktykuje grę na różnych instrumentach z rozmaitych kultur świata. W 2022 roku został uhonorowany nagrodą „Super Diament” przez Prezydenta Miasta Wrocławia

Teatr ZAR, kultywując etos pracy zespołowej, realizuje projekty artystyczne w trakcie długoletnich poszukiwań źródłowych, którym każdorazowo towarzyszy proces kształtowania opartego na śpiewie nowego języka teatralnego. Międzynarodowy skład zespołu formował się w trakcie cyklicznych wypraw badawczych do Gruzji w latach 1999–2003. Podczas tych podróży grupa zebrała materiał muzyczny, którego esencją są wielowiekowe pieśni polifoniczne sięgające korzeniami początków naszej ery i stanowiące prawdopodobnie najstarszą formę wielogłosu. „Zar”, od którego grupa wzięła swą nazwę, to nazwa pieśni pogrzebowych wykonywanych przez Swanów zamieszkujących wysokie rejony Kaukazu w północno-zachodniej Gruzji. Praca zespołu karmi się przekonaniem, że teatr, wbrew greckiemu thea – widzenie, nie powinien być wyłącznie oglądany, lecz przede wszystkim słuchany.
ZAR przynosi teatr sprzed podziału na gatunki i style, działając w przekonaniu, które płynie z polskiej myśli romantycznej, że zadania sztuki potrafią zapełnić dynamiczną lukę między codziennością a transcendencją. Juliusz Osterwa, który jako jeden z nielicznych starał się zrealizować praktycznie te idee, i z którego myśli czerpał m.in. Jerzy Grotowski, zapisał w swoich notatkach zdanie o tym, że „Bóg stworzył teatr dla tych, którym nie wystarcza Kościół”.¹
Zrealizowany w latach 2003–2009 pierwszy tryptyk zespołu, Ewangelie dzieciństwa stał się kulminacją trwających ponad dziesięć lat poszukiwań i rozwoju Teatru ZAR. Na tryptyk składały się trzy spektakle, grane także jako osobne części: Uwertura, Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie oraz Anhelli. Wołanie. Ewangelie dzieciństwa miały swoją premierę w Barbican Centre w Londynie, następnie były prezentowane w Los Angeles, we Wrocławiu, Florencji, w San Francisco, Chicago, Sibiu w Rumunii oraz w Legnicy, Szczecinie i Bydgoszczy. Poszczególne części tryptyku pokazywano w Atenach, Edynburgu, Madrycie, Belgradzie, Budapeszcie, Paryżu, Kairze, Seulu, Nowym Delhi i Bostonie. W 2009 roku tryptyk zajął pierwsze miejsce w rankingu „Los Angeles Times” w kategorii na “Najlepszy nowy teatr muzyczny na świecie”. W październiku 2010 roku tryptyk uhonorowany został Wrocławską Nagrodą Teatralną. Druga część, Cesarskie cięcie, prezentowana podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w sierpniu 2012 roku zdobyła prestiżowe nagrody: Total Theatre w kategorii teatr fizyczny oraz Herald Angel.
Od 2011 roku zespół pracował nad projektem Armine, Sister, poświęconym tragicznej historii narodu ormiańskiego. Spektakl o tym samym tytule miał premierę 28 listopada 2013 roku w Studiu Na Grobli Instytutu Grotowskiego. Od tamtej pory przedstawienie prezentowane było we Wrocławiu, Warszawie, Londynie, Oslo, Rzymie, Paryżu, Madrycie, Lizbonie, Salonikach Szczecinie oraz podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego w Sybinie w Rumunii, we Florencji i w San Francisco.
W 2016 roku podczas Olimpiady Teatralnej miał swoją premierę spektakl Medee. O przekraczaniu będący swoistym requiem, lamentacją dla wszystkich tych, którzy zmierzają do Europy w poszukiwaniu lepszego życia. Późniejsza wersja tego spektaklu w 2018 roku prezentowana była w Paryżu w teatrze Petera Brooka, Bouffes du Nord.
W 2019 zespół przygotował Anhellego. Skowyt, który zaprezentowany został podczas Olimpiady Teatralnej w Todze w siedzibie zespołu Tadashiego Suzuki oraz Sankt Petersburgu na zaproszenie Valerego Fokina, dyrektora Teatru Aleksandryjskiego.
Jednym z ostatnich premier Teatru ZAR jest spektakl Złowione, w który za punkt wyjścia zespół obrał “niespełnione” spotkanie Tadeusza Różewicza i Jerzego Grotowskiego z roku 1968, momentu, kiedy pierwszy pisał Złowionego, a drugi pracował nad Apocalypsis cum figuris.
Teatr ZAR regularnie prowadzi warsztaty, podczas których dzieli się unikalnym językiem pracy aktorskie, którego podstawę stanowi integracja treningu fizycznego i praktyk wokalnych, śpiewu solowego oraz polifonicznego połączonego z improwizacją odwołującą się do ekspresji ciała aktora, umiejętność słuchania, z którą nierozerwalnie wiąże się głęboka fizyczna oraz wokalna koncentracja.
O swojej praktyce zespół opowiada na specjalnie przygotowanej stronie teatrzar.net.