Zmarł Eimuntas Nekrošius

Nad ranem w szpitalu zmarł wybitny reżyser teatralny.

Eimuntas Nekrošius (ur. 1952) ukończył Wydział Reżyserii w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Moskwie (obecnie GITIS). Debiutował po powrocie na Litwę w wileńskim Państwowym Teatrze Młodzieżowym spektaklem Smak miodu Delaney (1977). Uwagę krytyków zwrócił kilka lat później głośnymi adaptacjami prozy. W latach dziewięćdziesiątych powstały jego słynne spektakle Mozart i Salieri. Don Juan. Dżuma według Puszkina, Trzy siostry Czechowa, Hamlet Szekspira, które stanowią kanon twórczości litewskiego reżysera. To one wprowadziły go na główne sceny europejskie. Nekrošius szukał w dramatach „tonacji spektaklu”, pierwiastków malarskich i muzycznych, a następnie budował złożone skojarzenia. Symbole i metafory wyprowadzał z dokładnej lektury tekstów.

W 1998 roku Nekrošius utworzył własny zespół Meno Fortas. Pierwszym spektaklem granym pod szyldem Meno Fortas był Hamlet Szekspira (1997). Była to pierwsza z wielkich inscenizacji szekspirowskich Nekrošiusa. Dwa lata później powstał Makbet, a w 2000 roku Otello. Szekspirowskie przedstawienia Nekrošiusa z przełomu wieków wskazały na nowe możliwości podejścia do tekstu. Stały się dla litewskiego teatru punktem odniesienia. Do dzisiaj reżyserzy, sięgając po utwory Szekspira, podejmują dialog z tamtymi inscenizacjami. Głośnymi inscenizacjami Nekrošiusa w kolejnych latach były m.in. Pieśń nad pieśniami według Starego Testamentu, Faust Goethego, Anna Karenina według Tołstoja, Idiota Dostojewskiego czy Faust Gounoda.

Nekrošius pracował m.in. w Austrii, we Włoszech, w Izraelu, Rosji, Szwajcarii, Argentynie i Stanach Zjednoczonych. W Polsce występował wielokrotnie (po raz pierwszy w 1986 roku). Dwukrotnie otrzymał Nagrodę im. Konrada Swinarskiego przyznawaną przez miesięcznik „Teatr”, w 1997 i 2016 roku. W 2016 roku w Teatrze Narodowym odbyła się premiera Dziadów, które na zaproszenie Instytutu Grotowskiego Nekrošius zaprezentował we Wrocławiu w listopadzie 2016 roku podczas Olimpiady Teatralnej „Świat miejscem prawdy”. Reżyser wziął również udział w spotkaniu „Prawda wielkich mitów” w ramach cyklu „Prawda i tylko prawda”, które poprowadził Tomasz Kubikowski.