Żywe kultury teatru. Made in Legnica

Spotkanie z Jackiem Głombem, dyrektorem Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy, prowadzenie Jarosław Fret

pon. 18/01/2021, 18:00
Transmisja na żywo na Facebooku Instytutu Grotowskiego

Spotkanie w ramach programu „Żywe kultury teatru” Instytutu Grotowskiego.

„Podobno dobry zespół jest jak drzewo, które obrasta słojami kolejnych pokoleń aktorskich, wciąż pnąc się ku górze. Trzeba umieć go pielęgnować, by nie zmienił się w skamielinę i dbać o to, by rozwijał się harmonijnie. Takim organizmem – długowiecznym i zarazem wciąż młodym, kultywującym własny etos twórczy i tożsamość ideową, jest zespół legnicki” – pisze o artystach Teatru im. Heleny Modrzejewskiej Jolanta Kowalska („Dialog” 2018 nr 4). Działalności artystycznej legnickiego zespołu nie sposób oddzielić od aktywności społecznej teatru, której inicjatorem i programatorem jest reżyser Jacek Głomb. Za jego dyrekcji, od 1994 roku, teatr czynnie kreuje nową tożsamość Legnicy i Dolnego Śląska. Pasja społeczna legnickich aktorów i dyrektora sprawia, że zespół słynie z tego, że na scenie pokazuje aktualną sytuację Polski i jej obywateli, zadając przy tym niewygodne pytania i wzbudzając kontrowersje. Teatr znany jest także z tego, że wkracza w różne przestrzenie miasta – naznacza je żywą obecnością, a grając w nich systematycznie, przywraca je do życia, często ratując przed zagładą. Każde miejsce tworzy od nowa inny świat, nową rzeczywistość, która definiuje autentyczny charakter relacji między tym wyjątkowym zespołem a wierną mu publicznością. Wyjątkowym, ponieważ legnicki zespół to kwintesencja wspólnotowości, partnerstwa, zawodowego zaangażowania, opartej na całkowitym zaufaniu i lojalności relacji z dyrektorem oraz autonomiczności w artystycznej współpracy z reżyserem nad spektaklem. Spotkanie Jarosława Freta z Jackiem Głombem będzie dotyczyło genezy i kształtowania się tej wyjątkowości legnickiego zespołu, a także strategii artystycznych teatru w bieżącym sezonie.

Fot. Norbert RakowskiJacek Głomb (ur. 1964) jest reżyserem teatralnym. Od 1994 roku dyrektor Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy. Jako artysta odwołuje się do tradycji polskich scen alternatywnych lat siedemdziesiątych. Jego teatr jest zaangażowany politycznie i społecznie, często realizowany w obiektach zdegradowanych fizycznie i kulturowo. Chętnie opowiada o burzliwej, wielonarodowej historii Legnicy, ale reżyserował w całej Polsce. Dla Telewizji Polskiej wyreżyserował „Pasję” (1997), „Wschody i Zachody Miasta” (2005), „Orkiestrę” (2013), „Zabijanie Gomułki” (2018). Jego największe sukcesy reżyserskie to: „Zły” (wg Tyrmanda), „Ballada o Zakaczawiu”, „Koriolan” i „Hamlet, książę Danii” (obydwa wyreżyserowane z Krzysztofem Kopką), „Łemko”, „Orkiestra”, „Biesy”. Jest też reżyserem filmu fabularnego „Operacja Dunaj” (2009). Pracuje w Polsce i za granicą (Litwa, Gruzja, Macedonia).

Laureat wielu nie tylko teatralnych nagród, m.in. najważniejszego polskiego wyróżnienia teatralnego – Nagrody im. Konrada Swinarskiego (2001), a także Złotego Krzyża Zasługi (2002). Pod jego kierownictwem Teatr im. Heleny Modrzewskiej wystąpił m.in. w Wielkiej Brytanii (Fringe Festival w Edynburgu), USA, Turcji, Argentynie, Rosji.

W 2012 wraz z Katarzyną Knychalską, Krzysztofem Kopką i Robertem Urbańskim ogłosił „Manifest kontrrewolucyjny”, wzbudzając żywą dyskusję o równouprawnieniu różnych języków i estetyk w polskim teatrze.

Za działalność społeczną m.in. na rzecz mniejszości narodowych otrzymał Europejską Nagrodę Obywatelską od Parlamentu Europejskiego (2013).

Fot. Natalia KapsaJarosław Fret jest reżyserem, aktorem, dyrektorem Instytutu Grotowskiego. Założyciel i lider Teatru ZAR, od 2021 roku w tandemie twórczym Studio Wachowicz/Fret. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Kuratorów i kuratora ds. teatru Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. W kolejnych latach wspólnie z członkami Teatru ZAR organizował wyprawy badawcze na grecką górę Atos, Sardynię i Korsykę, do Armenii, Turcji i Izraela. Reżyser pięciu spektakli zespołu. Tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” był pokazywany m.in. w Chicago, Los Angeles, San Francisco, Atenach, Belgradzie, Edynburgu, Florencji, Madrycie, Paryżu, Sybinie oraz Kairze, Nowym Delhi i Seulu. W 2013 roku ukończył pracę nad spektaklem „Armine, Sister”, dedykowanym historii, kulturze i ludobójstwu Ormian, do którego oprócz reżyserii opracował oryginalną dramaturgię muzyczną i specjalną architekturę. W 2016 roku zrealizował spektakl „Medee. O przekraczaniu” z udziałem śpiewaczek z Kairu, Teheranu i Stambułu. Wykłada i prowadzi warsztaty w Polsce i za granicą, był wykładowcą m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Uhonorowany przyznawanym przez magazyn „Los Angeles Times” tytułem Best New Music Theater (2009) i Wrocławską Nagrodą Teatralną za tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” (2010). Spektakl „Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie” w jego reżyserii zdobył Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre oraz Herald Angel Award podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2012 roku. Pomysłodawca i koordynator licznych projektów realizowanych w Polsce i za granicą w ramach działalności Instytutu Grotowskiego, m.in. Roku Grotowskiego UNESCO 2009, programu „Masters in Residence”, Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy”, a także Olimpiady Teatralnej Wrocław 2016. Dzięki jego staraniom w 2010 roku została otwarta nowa siedziba Instytutu Grotowskiego, Studio Na Grobli, a w 2019 roku Centrum Sztuk Performatywnych.

Program „Żywe kultury teatru”, realizowany przez Instytut Grotowskiego, to cykl prezentacji ważnych zjawisk teatralnych zarówno z Dolnego Śląska, jak i całej Polski. W Piekarni, w Centrum Sztuk Performatywnych, raz na kwartał odbędą się nie tylko pokazy spektakli, ale i spotkania z twórcami i zespołami, którzy wypracowali własne metody pracy czy języki teatralne. Rozmowy z artystami stworzą okazję do bliższego poznania fenomenu zaproszonego teatru czy wybranej prezentacji. W programie „Żywe kultury teatru” znajdą się różnorodne propozycje – owe „zjawiska teatralne”: odmienne gatunkowo, tematycznie czy estetycznie, prezentujące różne filozofie uprawiania sztuki teatru. Ich wspólnym mianownikiem będą przejawiająca się na wielu poziomach kategoria „żywości”, czyli wyrazistości, intensywności, jaskrawości, a także niepodważalna rola kulturotwórcza. Program „Żywe kultury teatru” zainicjują spektakl „Orkiestra” Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy i spotkanie z reżyserem Jackiem Głombem (styczeń 2021).