Aktualnie jesteś: Teatr na faktach

Historja

Spektakl dokumentalny w reżyserii Doroty Bator w ramach „Teatru na faktach”

najbliższe pokazy
pt.–sob. 20–21.05.2022, 19.00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium

Bilety: 25/35 PLN
Czas trwania: 80 min

Po spektaklu 21.05, o godz. 20.40, odbędzie się dyskusja „Terapeutyczna moc obecności i opowieści”.

Historja
Fot. Tobiasz Papuczys

Czy słowa naprawdę kształtują rzeczywistość?

Są kraje, w których sztuka opowiadania historii jest traktowana na równi z muzyką, teatrem i filmem. Choć w Polsce to zjawisko nie jest tak popularne, możemy spotkać wiele wrażliwych i ciekawych osób, które pielęgnują i rozwijają tę dziedzinę sztuki. To właśnie im przyglądamy się na scenie.

Scenariusz oparty jest na spisanych rozmowach z bajarzami, opowiadaczami i ludźmi zajmującymi się baśniami w Polsce. Bazuje na opowieści o utracie, która koresponduje z prawdziwymi wydarzeniami z życia jednej z bohaterek przedstawienia. Spektakl łączy teatr dokumentalny z teatrem formy.

 

O spotkaniu 

sob. 21.05.2022, 20.40
Terapeutyczna moc obecności i opowieści
Dyskusja psychologa, opowiadaczy i antropologów kultury. Prowadzenie Agnieszka Zientarska
Wstęp wolny

Czy opowiadacz obdarowuje słuchającego czymś więcej, niż tylko dobrą historią? Jeśli tak, to czym jeszcze? Do czego opowiadaczowi może przydać się umiejętność słuchania drugiego człowieka i jak opowieść zmienia się zależnie od tego, kto jej słucha? Jak we współczesnych czasach prawdziwie obdarować kogoś uwagą? Czy słuchanie opowieści ma korzystny wpływ na radzenie sobie z traumą? Spotkanie z psychologiem, opowiadaczami, antropologami kultury.

Prowadząca dyskusję: Agnieszka Zientarska
Gościnie i goście: Małgorzata Litwinowicz-Droździel, Roksana Pietruczanis, Katarzyna Jackowska-Enemuo, Łucja Lange, Michał Błoch, Mateusz Kolaszkiewicz

Agnieszka Zientarska jest absolwentką filologii polskiej (ze specjalnością filmoznawczo-teatrologiczną) i filozofii na Uniwersytecie Opolskim. Stypendystka Uniwersytetu w Poczdamie i National Kaohsiung Normal University na Tajwanie. W Radiu Opole prowadzi audycje poświęcone kulturze. Związana z Zespołem Państwowych Placówek Kształcenia Plastycznego im. Jana Cybisa w Opolu, współpracuje z opolskim Teatrem im. Jana Kochanowskiego. Prowadzi również zajęcia na Uniwersytecie Opolskim. Autorka projektów edukacyjnych, publikacji poświęconych edukacji, kulturze i podróżom.

Małgorzata Litwinowicz-Droździel jest opowiadaczką. Zajmują ją historie tradycyjne, a przede wszystkim opowiadanie literatury oraz szukanie w tekstach literackich żywiołu ustności i radości wspólnego wędrowania przez historię. Współzałożycielka Stowarzyszenia Grupa Studnia O. (1997). W latach 2006–2018 kuratorka programu Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Opowiadania w Warszawie. W Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim prowadzi zajęcia z historii kultury XIX wieku. Umiejętność wybierania historii i budowania wokół nich wielowątkowej opowieści badawczej uważa za ważny i twórczy aspekt pracy naukowej. Opowiada dorosłym i dzieciom. Prowadzi także warsztaty i popularyzatorskie wykłady dotyczące sztuki opowiadania. Autorka książek i licznych publikacji.

Roksana Pietruczanis z wykształcenia filolożka (specjalizacja literatura i kulturoznawstwo). Zawodowo zajmuje się organizowaniem wydarzeń kulturalnych – koncertów, wystaw, warsztatów, performansów i festiwali filmowych. Zupełnie przypadkowo zaczęła przygodę w świecie opowieści, która pochłonęła ją całkowicie. Opowiada bowiem od dziecka. Inspiracje do opowieści czerpie z mitologii słowiańskiej, demonologii oraz wierzeń ludowych. Fascynuje się folklorem wschodniosłowiańskim oraz mrocznymi, pełnymi grozy historiami. Opowiada głównie osobom dorosłym, ponieważ łączy żartobliwe historie z mrocznymi elementami.

Katarzyna Jackowska-Enemuo jest z urodzenia Pomorzanką, z wykształcenia antropolożką kultury. Autorka książki „Tkaczka chmur”, muzykantka i opowiadaczka historii. Od ponad dwudziestu lat zajmuje się muzyką dawną i tradycyjną z różnych stron Europy. Komponuje również własne piosenki i muzykę do spektakli. Autorka audycji radiowych i słuchowisk. Współzałożycielka zespołu Jazgodki oraz współtwórczyni projektu „Migawki”, z którym tworzy spektakle w dwóch językach polskich – fonicznym i migowym. Autorka projektu „Nieuchronne”, na który składają się piosenki stworzone w odpowiedzi na doświadczenie straty. Koncertuje, gra do tańca, opowiada i gra spektakle – zarówno na scenie, jak też na podwórkach, w więzieniach i pociągach. Prowadzi warsztaty śpiewu, tańca i opowieści dla dużych i małych. Tropi tradycje społecznego świętowania i prowadzi obrzędy przejścia związane z różnymi istotnymi momentami w życiu.

Łucja Lange jest absolwentką teatrologii, etnologii i antropologii kulturowej oraz studium psychologii zwierząt. Bada doświadczenie żałoby po utracie dziecka (w oparciu o wywiady biograficzne), doświadczenie cierpienia osób z chorobami nowotworowymi i zjawisko cancertainment w odsłonach cyfrowych i analogowych. Zajmuje się również tematami bezdomności i marginalizacji (zarówno ludzi, jak i zwierząt) oraz terapii poprzez fotografię jako aktywistka i badaczka. Jej zainteresowania naukowe skupiają się na kwestiach różnorodności, gender studies, animal studies oraz death studies.

Michał Błoch jest lekarzem, specjalistą pediatrii, absolwentem Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Szkolenie specjalizacyjne zrealizował w Klinice Pediatrii, Gastroenterologii i Żywienia USK we Wrocławiu. Obecnie zaangażowany w pediatryczną opiekę długoterminową i paliatywną. Lekarz Hospicjum dla Dzieci Dolnego Śląska „Formuła Dobra”, pracuje w ZOL dla Dzieci w Wierzbicach i w ZOL dla Dzieci w Jaszkotlu. Doktorant w Zakładzie Propedeutyki Pediatrii i Chorób Rzadkich UM we Wrocławiu. Ukończył polsko-francuskie studia podyplomowe „Etyka a praktyka medyczna w pediatrii i perinatologii” w IMiD w Warszawie, „Żywienie i opieka metaboliczna” w CM UJ w Krakowie, obecnie w trakcie szkolenia z psychoonkologii. Wielokrotny uczestnik warsztatów komunikacji lekarz–pacjent „Areopag etyczny” prowadzonych przez Puckie Hospicjum im. św. Ojca Pio. Na Instagramie i Facebooku prowadzi profil @drhospice, gdzie dzieli się swoimi zawodowymi doświadczeniami.

Mateusz Kolaszkiewicz jest psychologiem i psychoterapeutą w trakcie certyfikacji. Pracuje głównie z dziećmi i młodzieżą, ale także z osobami dorosłymi i rodzinami. Przewodniczy Sekcji Terapii Dzieci i Młodzieży przy Dolnośląskim Stowarzyszeniu Psychoterapeutów, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Terapii Zabawą. Terapię prowadzi w oparciu o nurt systemowy oraz analityczny jungowski. Edukator. Interesuje się kulturowymi aspektami zdrowia psychicznego oraz wpływem sztuki na proces zdrowienia. Oprócz prywatnej praktyki współpracuje z Fundacją Praesterno, która w ramach funduszy miejskich oraz ogólnokrajowych świadczy bezpłatną pomoc psychologiczną i psychoedukację młodzieży w wieku szkolnym. Prywatnie entuzjasta muzyki, teatru, fotografii.


 

Wydarzenia towarzyszące

W co się bawić?
Warsztaty prowadzone przez Witolda Roya Zalewskiego
pt. 20.05.2022, 16.00–17.00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium
Zapisy do 18 maja 2022.

Czas na opowieść
Spotkanie w języku ukraińskim dla dzieci, młodzieży i dorosłych z Roksaną Pietruczanis i Katarzyną Płocińską
sob. 21.05.2022, 16.00–17.00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
W języku ukraińskim

Fot. Grzegorz Gołębiowski

Dorota Bator to absolwentka reżyserii teatru lalek Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie Filia we Wrocławiu oraz kursu filmowego w Wajda School & Studio w Warszawie, w ramach którego zrealizowała swój pierwszy film dokumentalny „W zgodzie”. Premiera odbyła się na 60. Krakowskim Festiwalu Filmowym w sekcji Panorama Polskiego Dokumentu. Reżyserka spektakli, m.in.: „Ona” na podstawie jednoaktówek Antona Czechowa w Teatrze Ad Spectatores; „Płetwal 52” w ramach Konkursu Off na 39. Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu; współreżyserka „Uciec od rozpaczy” w Opolskim Teatrze Lalki i Aktora; reżyserka spektakli dokumentalnych „Historja” oraz „W sieci” w ramach projektu „Teatr na faktach” prowadzonego przez Krzysztofa Kopkę i Jakuba Tabisza w Instytucie Grotowskiego. W 2021 wraz z Adą Tabisz, Grzegorzem Grecasem i Robertem Traczykiem otrzymała nagrodę „WARTO” przyznawaną przez wrocławską „Gazetę Wyborczą” w kategorii teatr za spektakl dokumentalny „Zjemy wasze dzieci. Z cebulą”. Jej słuchowisko dokumentalne „Kiedy jesteś pomiędzy wodą a lwem morskim… uciekaj!” zostało wyróżnione w konkursie DIG IT organizowanym przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.

kopkaKrzysztof Kopka mieszka we Wrocławiu. Z wykształcenia teatrolog. Reżyser m.in. „Koriolana” uznanego za najlepszy spektakl szekspirowski sezonu 1998/1999 oraz polsko-rosyjskiego spektaklu „1612” (Teatr Ad Spectatores/Teatr.doc) nagrodzonego na gdyńskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port. Tłumacz z rosyjskiego, przełożył kilkanaście dramatów twórców z kręgu „nowej dramy”. W wydawnictwie Słowo/obraz terytoria wydał antologię współczesnego dramatu rosyjskiego „Lepsi!”. Imał się różnych zawodów, obecnie jest dramaturgiem (m.in. współautorem „Ballady o Zakaczawiu”, „Reź”) i scenarzystą (filmy „80 milionów”, „Fotograf”; seriale „Głęboka woda”, „Komisja morderstw”). Wraz z „Teatrem na faktach” został laureatem nagrody „Kreatywny Wrocław”. Wykłada na ASP we Wrocławiu (Katedra Scenografii).

Fot. Barbara SoczomskaKatarzyna Leks urodziła się w 1995. Absolwentka scenografii na Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu. Tworzyła scenografię i kostiumy do spektakli w teatrach lalkowych i dramatycznych: w Teatrze im. Ludwika Solskiego w Tarnowie, Olsztyńskim Teatrze Lalek, Teatrze Lalki i Aktora w Wałbrzychu, Opolskim Teatrze Lalki i Aktora, Teatrze Slovensko Mladinsko w Lublanie, razem z wrocławskimi teatrami Układ Formalny i Kombinat, w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu. Pracowała między innymi z Weroniką Szczawińską, Martą Streker, Agnieszką Błaszczak i Katarzyną Dudzic-Grabińską. Realizowała kostiumy i projekty scenografii do wielu spektakli w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie Filii we Wrocławiu w ramach współpracy uczelni artystycznych Wrocławia. Zajmuje się także rysunkiem i grafiką.

Fot. Marcin BiodrowskiMagdalena Gorwa jest studentką drugiego roku studiów magisterskich na kierunku kompozycja i teoria muzyki w Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie Cezarego Duchnowskiego i Pawła Hendricha. Od 2019 należy do Koła Młodych ZKP, a także do Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Jest laureatką krajowych i międzynarodowych konkursów kompozytorskich. Najważniejsze z nich to: I nagroda w Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim organizowanym przez The New Symphony Vienna, nagroda główna w Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim w Kaliszu, III nagroda ex aequo w Ogólnopolskim Konkursie Kompozytorskim UFM w Warszawie. W 2019 jej utwór otrzymał rekomendację Krajowego Jury PTMW do wykonania podczas Festiwalu ISCM World Music Days w Nowej Zelandii. Od 2016 stale współpracuje ze środowiskiem teatralnym, a spektakle z jej muzyką były wystawiane w takich teatrach, jak: Teatr Muzyczny Capitol we Wrocławiu, Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu, Teatr Tęcza w Słupsku, Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie Filii we Wrocławiu, Akademii Teatralnej w Warszawie Filii w Białymstoku. Od 2019 jest kompozytorem Teatru Aczemu, założonego przez Małgorzatę Pilczuk, który promuje literaturę dziecięcą w Polsce. Tworzy również elektroniczną muzykę eksperymentalną, a w ramach współpracy ze studentami Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu współtworzy projekty audiowizualne.

Fot. Marek ZimakTeresa Kowalik jest absolwentką Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Zadebiutowała w 2016 na deskach Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu w spektaklu Marty Streker „Tragedia Coriolanusa”. W grudniu 2016 zagrała w spektaklu „Niebo” w reż. Chrisa Baldwina na ceremonii zamknięcia Europejskiej Stolicy Kultury we Wrocławiu. Od grudnia 2018 współpracuje z Teatrem Pinokio w Łodzi przy spektaklach „Chłopcy z Placu Broni” i „Balladyny i romanse” w reż. Konrada Dworakowskiego oraz „Ronja”, córka zbójnika” w reż. Karoliny Maciejaszek. W marcu 2019 miał miejsce jej debiut w Teatrze Polskiego Radia w słuchowisku „Miłość – czysta u kąpieli morskich” w reż. Jerzego Machowskiego. W lutym 2020 zagrała w spektaklu Karoliny Maciejszek „Rutka” w Teatrze Arlekin w Łodzi i w polskiej wersji musicalu „Tomek i przyjaciele” na podstawie holenderskiej produkcji Teatru Van Hoorne Entertainment. Obecnie realizuje projekt muzycznych interpretacji utworów Hanki Ordonówny oraz tworzy własne kompozycje muzyczne.

Anna Wieczorek aktualne bio

Anna Wieczorek ur. w 1992 r., aktorka, dramaturg, reżyser. Od 2018 związana na stałe z Opolskim Teatrem Lalki i Aktora. Absolwentka aktorstwa wrocławskiej filii AST im. S. Wyspiańskiego w Krakowie oraz filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zdobyła główną nagrodę aktorską na 29. Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu za rolę Zagubionego Chłopca (OTLiA, reż. P. Passini). Jest autorką sztuk dla dzieci i młodzieży wystawianych w teatrach w całej Polsce (m. in. „Złota”, „Kazuko. Baśń japońska”, „Uciec od rozpaczy. Życie romantyczne zamknięte w monodramie”). Od 2021 r. czynnie działa w Teatrze na Faktach, gdzie współtworzyła kilka projektów teatralnych („W sieci”, „Historja”, „Bliskie ballady i dalekie romanse”). W lutym 2023 roku wyreżyserowała spektakl „Troja. Wojny nie będzie!” na podstawie własnego scenariusza, zrealizowanego w ramach stypendium Młoda Polska w OTLiA. Scenariusz do tej sztuki został zakwalifikowany do półfinału 16. Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej.

Fot. Grzegorz GołebiowskiPiotr Starczak jest dyplomantem aktorstwa na Wydziale Lalkarskim Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Występował m.in. w spektaklach „Smacznego, proszę wilka!” w reż. Katarzyny Hory, „Rysz///ard” w reż. Ady Tabisz, „Burza” w reż. Nataszy Sołtanowicz.

Występują: Teresa Kowalik, Anna Wieczorek, Piotr Starczak
Reżyseria: Dorota Bator
Dramaturgia: Dorota Bator, Krzysztof Kopka
Scenografia, kostiumy, formy: Kasia Leks
Konsultacje muzyczne: Magdalena Gorwa
Wiolonczela: Filip Turkowski
Warstwa muzyczna: Teresa Kowalik, Piotr Starczak, Filip Turkowski
Premiera: 24 lutego 2021, Instytut Grotowskiego
Czas trwania: 80 min
Spektakl został zrealizowany w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego w ramach projektu „Teatr na faktach” oraz w ramach projektu „Opowiadacze” Doroty Bator.

pt. 20.05.2022, 19.00
 

sob. 21.05.202, 19.00
 

Jeśli są Państwo osobami ze specjalnymi potrzebami i planują wziąć udział w wydarzeniu, prosimy o kontakt mejlowy lub telefoniczny minimum 3 dni wcześniej: sekretariat@grotowski-institute.pl, 71 34 45 320. Taka informacja pozwoli nam wdrożyć rozwiązania, które sprawią, że wydarzenie będzie dla Państwa dostępne.

Patronaty i matronaty
Historja_belka

Galeria zdjęć