Pedagogika głosu

Frankie Armstrong brała udział renesansie brytyjskiej pieśni ludowej we wczesnych latach sześćdziesiątych, występując i nagrywając z czołowymi postaciami tej sceny folkowej, jak Ewan MacColl, Bert Lloyd i Peggy Seeger. Posiada szeroki repertuar brytyjskich pieśni i ballad, które, obok współczesnych pieśni brytyjskich, wciąż tworzą fundament jej muzycznego słownika, m.in. pieśni wiejskie, robotnicze, musicalowe i współczesne – własne i autorstwa innych twórców, jak Sandra Kerr, Leon Rosselson i Bertolt Brecht. Nagrała 9 albumów solowych i brała udział w nagraniu licznych albumów z innymi muzykami, napisała rozdziały do 11 książek, autobiografię i współredagowała, wraz z Jenny Pearson, książkę Well Tuned Women: Growing Strong with Voicework. Stworzyła popularne warsztaty głosu i śpiewu, które przenika jej pasja do tradycyjnych styli śpiewu z Wysp Brytyjskich i innych części świata, a także jej doświadczenie z pracy z osobami z różnych grup społecznych i z młodzieżą. Uczyła i występowała na całym świecie. Odegrała kluczową rolę w powstaniu Natural Voice Practitioners’ Network.

Ditte Berkeley (Dania/Wielka Brytania) urodziła się w Danii, wychowała w Hiszpanii. Studiowała aktorstwo w londyńskim Rose Bruford College of Speech and Drama (2001). Jest aktorką, współtwórczynią Teatru ZAR we Wrocławiu. Brała również udział w licznych wyprawach zespołu od momentu jego założenia. Występuje w spektaklach Teatru ZAR: w tryptyku (Ewangelie dzieciństwa, Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie, Anhelli. Wołanie) oraz w spektaklu Armine, Sister.

Od 2006 roku współpracuje z Instytutem Grotowskiego jako badaczka w domenie głosu. Była inicjatorką i dyrektorką artystyczną cyklicznego projektu VoicEncounters, uczestniczyła w poszukiwaniach w sferze głosu w ramach programu BodyConstitution. W Roku Grotowskiego 2009, we współpracy z Centre for Performance Research z Walii, zorganizowała w Instytucie Grotowskiego wrocławską edycję międzynarodowego festiwalu Giving Voice. Współpracowała ze Studiem Matejka w latach 2010–2013 w zakresie treningu wokalnego i pracy muzycznej. Z Teatrem ZAR prowadzi m.in. warsztaty W głąb dźwięku. Liderka warsztatów Opowieść głosu (Pieśń, która mówi), odbywających się zarówno w Polsce, jak i za granicą.

Caroline Bithell ukończyła Uniwersytet Oksfordzki, tytuł doktora uzyskała w Walli, obecnie wykłada etnomuzykologię na Uniwersytecie w Manchesterze. Jej zainteresowania badawcze obejmują m.in. przekazywane drogą ustną tradycje śpiewu polifonicznego, odrodzone tradycje muzyczne, politykę i estetykę muzyki świata, muzykę społeczności, niematerialne dziedzictwo kulturowe i turystykę kulturową. Autorka dwóch monografii: Transported by Song: Corsican Voices from Oral Tradition to World Stage (2007) oraz A Different Voice, A Different Song: Reclaiming Community Through the Natural Voice and World Song (OUP, 2014). Współredaktorka, wraz z Juniper Hill, The Oxford Handbook of Music Revival (2014). Obecnie prowadzi badania na Kaukazie.

Rhonda Blair jest profesorem na Wydziale Teatru Southern Methodist University (Dallas, USA). Autorka i redaktorka wielu publikacji, m.in. Theatre, Performance and Cognition: Languages, Bodies and Ecologies (współredaktorka wraz z Amy Cook, Methuen 2016), The Actor, Image, and Action: Acting and Cognitive Neuroscience (Routledge 2008), Acting: The First Six Lessons Ryszarda Bolesławskiego (redaktorka nowego wydania książki, Routledge 2010), Perspectives on Teaching Theatre (współredaktorka wraz Bruce’em McConachie i Raynette Halvorsen Smith, Peter Lang 2001). Eseistka i redaktorka. Publikowała w wielu czasopismach. Przewodnicząca American Society for Theatre Research (2009–2012), przewodnicząca programu Kobiety i Teatr prowadzonego przez Association for Theatre in Higher Education, członek redakcji The Journal of Dramatic Theory and Criticism i Theatre Topics. Współzałożycielka ASTR Working Group in Cognitive Science and Performance. Wyreżyserowała i grała w ponad 70 spektaklach, tworzy oryginalne spektakle solowe i zespołowe.

Ewa Głowacka-Fierek jest absolwentką Technikum Budowy Fortepianów w Kaliszu, Akademii Muzycznej w Poznaniu oraz Wydziału Studiów Edukacyjnych – Logopedii na UAM w Poznaniu. Swoją wiedzę dotyczącą emisji głosu rozwijała na licznych warsztatach m.in.: u Zygmunta Molika, Olgi Szwajgier, Kristin Linklater. Ukończyła kurs nauczycielski motody Speech Level Singing. Jako wokalistka brała udział w spektaklu muzycznym Phantom Of The Opera prezentowanym w wielu krajach Europy, a także w spektaklach w Teatrze Nowym w Poznaniu. W latach dziewięćdziesiątych współpracowała z czołowymi poznańskimi muzykami jazzowymi. Była laureatką FAMY ’97. Tuż po studiach była pedagogiem wokalnym chórów poznańskich, prowadziła wokalnie młodzież w CK Zamek w Poznaniu oraz w poznańskiej Akademii Sztuk Wizualnych. Trenerka wokalna w Teatrze Nowym w Poznaniu, a także w teatrach Rampa i Polonia w Warszawie. Od lat pasjonuje się pieśnią wewnętrzną, współtworzy grupę śpiewu intuitywnego EKU. W zespole Co Sie Dżess śpiewała polskie standardy ludowe ze zbioru Oskara Kolberga. Współpracowała wokalnie z Kwartetem smyczkowym Capitol, gdzie prowadziła głosem partie instrumentalne muzyki barokowej. Obecnie jest wykładowcą impostacji głosu w PWST we Wrocławiu na Wydziale aktorskim. Prowadzi warsztaty w Teatrze Capitol i Studium Musicalowym Capitol we Wrocławiu. Wspiera wokalnie aktorów teatrów: Pieśń Kozła oraz Arka.

Jarosław Fret to założyciel i lider Teatru ZAR, reżyser, aktor, dyrektor Instytutu Grotowskiego. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Kuratorów i kuratora ds. teatru Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. W kolejnych latach wspólnie z członkami Teatru ZAR organizował wyprawy badawcze na grecką górę Atos, Sardynię i Korsykę, do Armenii, Turcji i Izraela. Reżyser pięciu spektakli zespołu. Tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” był pokazywany m.in. w Chicago, Los Angeles, San Francisco, Atenach, Belgradzie, Edynburgu, Florencji, Madrycie, Paryżu, Sybinie oraz Kairze, Nowym Delhi i Seulu. W 2013 roku ukończył pracę nad spektaklem „Armine, Sister”, dedykowanym historii, kulturze i ludobójstwu Ormian, do którego oprócz reżyserii opracował oryginalną dramaturgię muzyczną i specjalną architekturę. W 2016 roku zrealizował spektakl „Medee. O przekraczaniu” z udziałem śpiewaczek z Kairu, Teheranu i Stambułu. Wykłada i prowadzi warsztaty w Polsce i za granicą, był wykładowcą m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Uhonorowany przyznawanym przez magazyn „Los Angeles Times” tytułem Best New Music Theater (2009) i Wrocławską Nagrodą Teatralną za tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” (2010). Spektakl „Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie” w jego reżyserii zdobył Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre oraz Herald Angel Award podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2012 roku. Pomysłodawca i koordynator licznych projektów realizowanych w Polsce i za granicą w ramach działalności Instytutu Grotowskiego, m.in. Roku Grotowskiego UNESCO 2009, programu „Masters in Residence”, Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy”, a także Olimpiady Teatralnej Wrocław 2016. Dzięki jego staraniom w 2010 roku została otwarta nowa siedziba Instytutu Grotowskiego, Studio Na Grobli, a w 2019 roku Centrum Sztuk Performatywnych.

Tran Quang Hai jest uznanym muzykiem, która od pięciu pokoleń pielęgnuje tradycje muzyczne. Etnomuzykolog w Narodowym Centrum Badań Naukowych we Francji, działającym przy Oddziale Etnomuzykologii Muzeum Człowieka (1968–2009). Zajmuje się muzyką wietnamską i syberyjskim śpiewem gardłowym. Członek wielu międzynarodowych stowarzyszeń, m.in. Towarzystwa Etnomuzykologii, ICTM (od 2005 roku członek zarządu), Towarzystwa Muzyki Azjatyckiej, Francuskiego Towarzystwa Etnomuzykologii (członek-założyciel), Międzynarodowego Towarzystwa Drumli (członek-założyciel). Wydał 23 płyty z muzyką wietnamską (1971–1997), 4 płyty DVD ze śpiewem gardłowym (2004, 2005, 2006), 2 płyty DVD z tradycyjną muzyka wietnamską (2000, 2009), 1 płytę DVD z filmem biograficznym (Telewizja Belgijska, 2005). Autor artykułów w New Grove Dictionary of Music and Musicians (1980, wydanie drugie 2001) i New Grove Dictionary of Musical Instruments (1984) oraz kilkaset artykułów opublikowanych w różnych krajach.

Przeprowadził 600 warsztatów śpiewu gardłowego w 60 krajach świata, w których uczestniczyło ponad 8000 osób. Przewodniczący jury Międzynarodowego Festiwalu Śpiewu Gardłowego w Kyzyle (Tuwa) w 1995 roku. Kawaler medalu Cristal przyznawanego przez Narodowe Centrum Badań Naukowych (Francja, 1995), orderu Legii Honorowej (Francja, 2002) oraz orderu Honoru Pracy (Francja, 2009).

John Hunter uczy Techniki Alexandra od 1984 roku. Po zdobyciu formalnego wykształcenia, pobierał nauki u wielu nauczycieli należących do pierwszego pokolenia pedagogów wykształconych przez samego F.M. Alexandra. Od ponad trzydziestu lat zajmuje się kształceniem i rozwojem zawodowym nauczycieli Techniki Alexandra w Europie, USA i Australii. Ma duże doświadczenie w pracy w artystami sztuk performatywnych, współpracował z takimi instytucjami jak Królewska Akademia Muzyczna, Uniwersytet w Roehampton, Narodowy Teatr w Bukareszcie, Narodowa Opera w Bukareszcie, Conservatório de Música de Coimbra, Actors Centre (Londyn), Festiwal Chórów w Morumbi (Sao Paulo). Obecnie realizuje projekt The Performing Self, w którym, wraz z doświadczonymi kolegami prowadzi intensywne kursy rozwoju zawodowego i rozwija program magisterski dla nauczycieli Techniki Alexandra, obejmujący rozwój umiejętności i badania w zakresie kształcenia artystów sztuk performatywnych: poszukiwanie współpracy z innymi dyscyplinami w promocji kształcenia w zakresie praktyk somatycznych. Były przewodniczący Katedry STAT (Stowarzyszenia Nauczycieli Techniki Alexandra) i członek zarządu edukacyjnej organizacji charytatywnej Charity for the F. Matthias Alexander Technique. Prowadzi blog UpwardThought.

Kristin Linklater jest dyrektorką artystyczną Ośrodka Głosu Kristin Linklater w Orkney (Szkocja). Wykładała w School of the Arts Uniwersytetu Columbia w Nowym Yorku, obecnie profesor emerytowana sztuk dramatycznych Uniwersytetu Columbia. Ukończyła London Academy of Music and Dramatic Art. Od 1963 roku uczyła emisji głosu i wymowy, wykorzystując teksty Willliama Szekspira, na Uniwersytecie Nowojorskim, w Emerson College, podczas Festiwalu Stratford w Ontario, na Broadwayu, współpracowała też z Guthrie Theatre, Open Theater i Negro Ensemble Company oraz Shakespeare & Company w Lenox. Dyrektorka artystyczna Company of Women. Odtwórczyni wielu ról żeńskich i kilku ról męskich w spektaklach szekspirowskich, w tym roli tytułowej w Królu Learze. Stypendystka Fundacji Forda, Fundacji Rockefellera, Fundacji Mellona, NEA i Fundacji Guggenheima. Jej książka Freeing the Natural Voice (1976, wyd. pol. Uwolnij swój głos. Tworzenie obrazów w pracy nad głosem i mową, 2011) osiągnęła nakład ponad 100.000 egzemplarzy; wyd. popr. i rozszerz. (2006) zostało przetłumaczone na wiele języków: niemiecki, włoski, rosyjski, koreański, polski i hiszpański. Jej druga książka, Freeing Shakespeare’s Voice: An Actor’s Guide to Talking the Text (Uwolnić głos Szekspira. Przewodnik aktora – interpretacja tekstu) została wydana w 1992 roku. Wykształceni przez nią nauczyciele nauczają aktorów w USA i za granicą. Ona sama uczy w Niemczech, Włoszech, Australii, Belgii, Finlandii, Szwecji i Wielkiej Brytanii.

Więcej informacji: https://www.linklatervoice.com/

Jude Mahon z wykształcenia jest aktorką (Mountview Academy w Londynie) i tłumaczką języka migowego. 13 lat temu odkryła Graeae Theatre Company. Pracowała z Jenny Sealey i członkami Graeae jako tłumacz w wielu spektaklach, m.in. Bielszy niż śnieg, Człowiek z żelaza i Powody do zadowolenia. Otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki drugoplanowej zagraną w języku migowym rolę Polly w Operze za trzy grosze w teatrze Nottingham Playhouse.

Danielle Meunier jest wykładowcą i dziekanem Wydziału Teatru na Uniwersytecie w Falmouth. Studiowała śpiew i emisję głosu w Kanadzie (licencjat) i Wielkiej Brytanii, w Central School of Speech and Drama (Wielka Brytania). Doświadczenie sceniczne zdobywała jako śpiewaczka klasyczna, specjalizująca się w muzyce barokowej i współczesnej, występując w Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Irlandii. Trenerka emisji głosu, pracująca z aktorami, śpiewakami, nauczycielami i biznesmenami. Jej zainteresowania badawcze obejmują obszary leżące na styku mowy i śpiewu, rozszerzone praktyki wokalne, ekspresję tekstową i improwizację wokalną. Jest certyfikowaną instruktorką techniki Kristin Linklater, core singing (Meribeth Dayme) i praktykiem naturalnego głosu (Frankie Armstrong). W swojej pracy wokalnej i fizycznej wykorzystuje wiedzę zdobytą podczas zajęć z Barbarą Houseman oraz praktykami techniki Roya Harta, metody Feldenkrais i Techniki Alexandra. W wolnym czasie występuje, wykonując m.in. utwory muzyki dawnej i tradycyjne pieśni. Współpracowała z następującymi kompozytorami: Philipem Reederem, Federico Reubenem, Tobinem Stokesem, Stephenem Brownem i Murrayem Adaskinem.

Joan Mills jest dyrektorem ds. głosu w CPR, reżyserka teatralna, pedagog, praktyk głosu. Do 2014 roku wykładała głos i performans na Wydziale Teatrologii, Filmoznawstwa i Studiów Telewizyjnych na Uniwersytecie w Aberystwyth (Walia), obecnie gościnnie uczy na Uniwersytecie AMATA w Falmouth. Przez ostatnie 30 lat wyreżyserowała wiele różnorodnych spektakli – od nowych tekstów do „teatru w edukacji” (TIE), od klasyki do performansu wizualnego. Przez osiem lat była Dyrektorem Katedry Głosu i Ruchu w Królewskim Walijskim Konserwatorium Muzyki i Dramatu. W swojej pracy korzysta z wiedzy na temat praktyki głosu w wielu różnych kulturach, zdobytej jako kuratorka projektu Giving Voice, który prowadzi od 1990 roku. Założyła i prowadziła lokalny chór Heartsong. Można ją usłyszeć na trzech płytach CD nagranych we współpracy z Frankie Armstrong, na jednej płycie nagranej z własnym zespołem Bright Field i na dwóch płytach edukacyjnych.

Fátima Miranda ukończyła historię sztuki, wydała dwie książki o współczesnej architekturze i urbanistyce. Po spotkaniu Llorençem Barberem założyła grupę muzyki improwizowanej Taller de Musica Mundana, a także Flatus Vocis Trio, którego repertuar obejmował poezję fonetyczną. Wkrótce po tym odkryła potencjał swojego głosu, wypracowując szereg oryginalnych technik wokalnych.

Uczyła się śpiewu u japońskiej śpiewaczki Yumi Nary i mongolskiego śpiewaka Tran Quang Hala, indyjskiego śpiewu dhrupad u członków rodziny Dagar oraz bel canto, łącząc różnorodne techniki, tradycyjnie uznawane za nieprzystające do siebie, z muzyką awangardową.

Od początku lat dziewięćdziesiątych stworzyła kilka koncertów-spektakli na głos solo: Las Voces de la Voz (1991), Concierto en Canto (1995), ArteSonado (2000), Cantos Robados (2005) i perVERSIONES (2011), wydanych na płytach CD lub DVD.

Współpracowała m.in. z: Llorençem Barberem, Robertem Ashleyem, Wolfem Vostellem, Jeanem-Claudem Eloyem, Julio Estradą, Stefano Scodanibbio, Rachidem Koraichim, Johnem Rose’m, Hansem Peterem Kuhnem, Mirellą Weingarten, Sashą Waltz.

Występowała jako solistka na wielu festiwalach, zarówno muzycznych (muzyka współczesna, eksperymentalna), jak i teatralnych.

Więcej informacji: www.fatima-miranda.com/finalok/idiom.html

Jorge Parente urodził się w Portugalii, od 1971 roku mieszka w Paryżu. W 1989 roku ukończył szkołę teatralną Daniela Postala „Le Joueur Requarde”. Następnie dokształcał się u Jeana-Paula Denizona (Théâtre des Bouffes du Nord), Guya Freixe’a (byłego członka Théâtre du Soleil) i Giennadija Bogdanowa (biomechanika Meyerholda), zgłębiał również psychofonię, metodę Marie-Louise Aucher pod kierunkiem Iseult Welch (2000–2001).

Pracuje we Francji i Portugalii. Jako aktor występował u reżyserów teatralnych, takich jak: Eric Auvray, Christian Benedetti, Mathilde Coste, Cyril Delhay, Christian Fregnet, Syvain Marmorat, Sylvie Ollivier, Carlos Pereira, Tiago Porteiro, Denis Robert, Patrick Thoraval czy Marc Zammit. Grał w filmach m.in. Bertranda Arthuisa, Patricka Dewolfa, Rolanda Moreaua, Hervé’a Paluda i Mauricia Sciarry. Jako reżyser współpracował z wieloma zespołami teatralnymi, m.in. Entre Chien et Loup, D’Am Armor, Cantabile’s, Teatro de Giz, Trimagiste.

Równolegle do swojej działalności artystycznej poświęcił niemal dwadzieścia lat na pracę z głosem pod opieką Zygmunta Molika – czołowego aktora Teatru Laboratorium Jerzego Grotowskiego, autora metody treningu głosowego Głos i Ciało. Prowadzi warsztaty „Głos i Ciało” dla ludzi teatru, muzyków i praktyków ruchu we Francji (La Guillotine w Montreuil i Site de Pratiques Théâtrales w Lavauzelle), Polsce (Instytut Grotowskiego we Wrocławiu i Teatr Kana w Szczecinie) Portugalii (Companhia Mùsica Teatral w Lizbonie) i Tajlandii ( Arts on Location w Bangkoku).

Więcej informacji: jorgeparente.com

Chan E. Park uzyskała tytuł doktora na Uniwersytecie Hawajskim (1995), obecnie jest profesorem języka, literatury i performansu koreańskiego i dyrektorką Programu Badawczego Koreańskiego Performansu im. Sungkyu Chris Lee na Uniwersytecie Stanowym Ohio. Bada i wykonuje utwory należące do koreańskiej tradycji muzyczno-narracyjnej. Autorka licznych publikacji na temat koreańskiej performatywności i jej interdyscyplinarnych implikacji, w tym monografii Voices from the Straw Mat: Toward an Ethnography of Korean Story Singing (Głosy ze słomianej maty. Ku etnografii koreańskich opowieści śpiewanych, 2003) oraz serii książek Songs of Thorns and Flowers: Bilingual Performance and Discourse on Modern Korean Poetry (Pieśni cierni i kwiatów. Dwujęzyczny performans i dyskurs o współczesnej poezji koreańskiej). Twórczyni „dwujęzycznego pansori”, które prezentowała w wielu krajach świata. Samodzielnie lub we współpracy z innymi artystami przygotowała światowe premiery: Stulecie Pansori: W 1903 roku Pak Hungbo przybył na Hawaje (2003); Gdy tygrys palil fajkę (2003); Shim Ch’ong: Koreańska opowieść ludowa (2003); Alaskijskie Pansori: Klanott i ludzie-wydry (2005); Pak Hûngbo przybył do Almaty (2007); Pieśń zwykłej Chunhyang (2008); Myśliwi polujący na listy i wojownicy o wolność. Koreanki i kobiety z Zachodu w Seulu w latach 1894–1920 (2009); Polowanie na lisy i śmierć królowej (2012); Zając powraca z podwodnego pałacu (2013).

Więcej informacji: https://deall.osu.edu/people/park-miller.1

Tomasz Rodowicz jest dyrektorem artystycznym Teatru CHOREA. Aktor, reżyser, muzyk, pedagog, swego czasu historyk filozofii i pszczelarz. Absolwent Wydziału Historii Filozofii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Współpracował z Jerzym Grotowskim w latach 1974–1979. Współtwórca Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, jego czołowy aktor oraz lider programu dydaktycznego w latach 1977–2003. Współzałożyciel Stowarzyszenia Teatralnego CHOREA i jego lider od 2004 roku. Dyrektor artystyczny Fabryki Sztuki w Łodzi od 2007 roku. Dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Retroperspektywy i Ogólnopolskiego Festiwalu Teatralnego Perspektywy. Wykładowca na Uniwersytecie Łódzkim, Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie Filii w Bytomiu, Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Lider licznych projektów dydaktycznych i artystyczno-edukacyjnych dla aktorów, instruktorów teatralnych i animatorów kultury na całym świecie. W 2014 roku odznaczony medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis nadawanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Laureat nagrody O! 2017 w kategorii „Teatr”, przyznawanej przez O.pl Polski Portal Kultury. W 2018 roku został laureatem Nagrody Prezydenta Miasta Łodzi za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury. W 2019 roku otrzymał prestiżową Nagrodę im. Zygmunta Hübnera Człowiek Teatru ustanowioną przez Fundację Teatru Myśli Obywatelskiej im. Zygmunta Hübnera.

Jenny Sealey MBE wraz z Bradley’em Hemmingsem (GDIF) reżyserowała Ceremonię Otwarcia Paraolimpiady w Londynie w 2012 roku. Dyrektor artystyczny i prezes teatru Graeae od 1997 roku. Pionierka nowego języka teatralnego, autorka terminu „estetyka dostępu”, kreatywnej wykorzystania języka migowego i audiodyskrypcji w spektaklu.

W Teatrze Graeae wyreżyserowała spektakle: Krwawe gody, Opera za trzy grosze (wraz z Peterem Rowe’em), Rycerz bez kończyn (GDIF), Belonging, Powody do zadowolenia, Zbombardowani, Bielszy niż śnieg, Peeling and Bent. Ponadto Jenny Sealey reżyserowała spektakle, prowadziła warsztaty i prezentowała pokazy w Japonii, Indiach, Sri Lance, Bangladeszu i Brazylii. W 2009 roku otrzymała tytuł szlachecki MBE i została konsultantką artystyczną Festiwalu Unlimited 2012. Laureatka nagrody Liberty Human Rights Arts Award, doktor honoris causa Uniwersytetu w Middlesex, wykłada w Central School of Speech and Drama i Rose Bruford College w Londynie.

Więcej informacji: www.graeae.org

Tiina Syrjä jest doktorem sztuk teatru i dramatu, terapeutką głosu, nauczycielką jogi i Techniki Alexandra. Wykłada Głos i Mowę w Szkole Komunikacji, Mediów i Teatru na Uniwersytecie w Tampere w Finlandii. Aktorka i dyrygentka w Teatrze Playback w Tampere. Pracuje z głosem od ponad 30 lat. Prowadziła warsztaty i pokazy na uniwersytetach i w szkołach teatralnych w Finlandii, Danii, Niemczech, Islandii, Włoszech, Norwegii, Rosji, Hiszpanii, Szwecji i Szwajcarii. Jej obszary zainteresowań badawczych to m.in. wokalne ekstrema, granie w języku obcym (online) oraz przedstawienia kobiecej seksualności w głosie.

Olga Szwajgier jest pedagogiem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Jako jedyna osoba na świecie ćwiczeniami własnego pomysłu rozszerzyła skalę głosu z czterech do sześciu oktaw i potrafi obecnie śpiewać na granicy ludzkiego słuchu. W 1970 roku ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Krakowie. Komponuje dla siebie muzykę, pisze teksty i reżyseruje swoje koncerty (m.in. w 2002 w Carnegie Hall w Nowym Jorku wykonała po raz pierwszy swój utwór Julius). Od 1976 roku występuje na najważniejszych festiwalach muzyki współczesnej w Polsce, Włoszech, Francji, Grecji, Niemczech, Meksyku, Austrii, Szwecji, Południowej Korei, Chinach i Izraelu. Śpiewa zarówno muzykę klasyczną, rozrywkową, jak i eksperymentalną. Od 1981 roku jest członkiem Stowarzyszenia Artystycznego „Muzyka Centrum”. W 1989 roku otrzymała honorowy doktorat „The Cultural Doctorate in Philosophy” nadany przez World University Roundtable Benson (Arizona). W 1991 roku jako jedyny śpiewak z Europy Środkowej i Wschodniej wystąpiła w Carnegie Hall w koncercie uświetniającym obchody stulecia tej sceny. W 1991 International Biographical Centre w Cambridge nadał jej tytuł „Woman of the Year 1991/92”, natomiast American Biographical Institute – tytuł „Woman of the Year 1992” oraz „Most Admired Woman of the Decade”. W 1993 The London Institute for Applied Research uhonorował ją tytułem „Doctor of Music”, a Australian Institute for Co-ordinated Research mianem „Honorary Doctor of Musicology”. W 2000 roku uczestniczyła w Międzynarodowym Kongresie Muzycznym w Stuttgarcie jako jeden z „Das Phanomen Stimme” („Fenomen Głosu”). W 2005, w Berlinie, w ramach obchodów Roku Einsteina uczestniczyła w operze The Speed of Light, skomponowanej przez Christiana Steinhäusera i Mathiasa Baumhofa, inspirowanej teorią względności Einsteina i jej ekstremalnymi możliwościami głosowymi.

Więcej informacji: www.olgaszwajgier.com

Tara McAllister-Viel jest dziekanem Wydziału Głosu w East 15 School of Acting na Uniwersytecie w Essex. Uczyła emisji głosu w Royal Central School of Speech and Drama w Londynie i była profesorem wizytującym na wydziale teatralnym na Koreańskim Narodowym Uniwersytecie Sztuk w Seulu (KNUA), gdzie przez cztery lata uczyła się tradycyjnej koreańskiej formy wokalnej pansori u Han Nong Son i Song UHyang, co umożliwiło jej stworzenie międzykulturowej metody treningu głosowego dla aktorów, którą przeniosła do Wielkiej Brytanii. Zastępczyni redaktora naczelnego Voice and Speech Review (Routledge) i członkini zarządu Stowarzyszenia Instruktorów Głosu i Mowy (VASTA) oraz Koreańskiego Stowarzyszenia Głosu i Sztuk Performatywnych (KAVPA). Prowadziła zajęcia z emisji głosu w ramach pracy nad wieloma spektaklami na West Endzie, m.in. Mistrzem i Małgorzatą grupy Complicite (Barbican). Prowadzi warsztaty głosu w wielu krajach. Jej najnowsze realizacje to The Rootless Forest – instalacja głosowa/artystyczna stworzona we współpracy z Beth Derbyshire (Instytut Sztuki i Wzornictwa w Birmingham), społecznością uchodźców z Afganistanu w Birmingham oraz Arts Council England – oraz From the Mouths of Mothers – autorski spektakl dokumentalny zrealizowany w Pleasance Theatre w Londynie we współpracy z MOSAC i Arts for All (Time Out London przyznał mu pięć gwiazdek). Posiada tytuł doktora w dziedzinie praktyki performatywnej (głosu), przyznany przez Uniwersytet w Exeter, oraz tytuł magistra sztuk pięknych i aktorstwa Uniwersytetu Wisconsin-Madison (program: Teatr Azjatycki i Eksperymentalny).