Czym jest pieśń? Ku etyce ucieleśnionych badań
Pokaz pracy Bena Spatza w asyście Nazlıhan Edy Erçin i Agnieszki Mendel
Gościem specjalnym wydarzenia będzie Dariusz Kosiński.
22/09/2017{piątek} 19:00
Instytut Grotowskiego, Studio Na Grobli
Wstęp wolny
Rozpoczynamy od pieśni jako ucieleśnionej praktyki, dzieląc się wynikami badań studyjnych, prezentując fragmenty żydowskich pieśni w różnych językach, m.in. jidysz, hebrajskim, ladino, tureckim, angielskim i luganda. Następnie przechodzimy do analizy pieśni jako historii, doświadczenia, działania, dokumentu, wreszcie jako wiedzy. Wracając do idei laboratorium teatralnego, eksplorujemy temat z perspektywy interdyscyplinarnych podejść do wiedzy i tożsamości. Czy teatr może stanowić laboratorium sensu stricte? Czy ucieleśnione badania mogą zostać uznane za pełnoprawny obszar interdyscyplinarnej wymiany wiedzy? Pracujemy w cyklach cyfrowych nagrań i ucieleśnionej praktyki, aby ponownie odnaleźć znaczenie pieśni jako pracy zarówno nad naszym „ja”, jak i pracy w świecie.
Pokazowi pracy towarzyszy projekcja filmów zrealizowanych podczas czteromiesięcznych ucieleśnionych badań bazujących na metodach pracy laboratoryjnej. Prezentowane filmy składają się na nowy rodzaj dokumentu badawczego, a może nawet nową formę artystyczną. Jako cyfrowe mediacje ucieleśnienia funkcjonują w obiegu online, ale utrzymują złożone związki z żywą praktyką, która je wygenerowała.
Pokaz pracy odbywa się w ramach rezydencji w Instytucie Grotowskiego stanowiącej część projektu „Judaica – ucieleśnione laboratorium pieśni-działania”.
Ben Spatz jest liderem projektu „Judaica”. Starszy wykładowca teatru, dramatu i performansu na Uniwersytecie w Huddersfield, stypendysta programu liderów Rady Sztuki i Nauk Humanistycznych (2016−2018) i autor książki What a Body Can Do: Technique as Knowledge, Practice as Research (Routledge 2015). Od 2004 roku zorganizował wiele warsztatów, laboratoriów i spektakli Urban Research Theatre (Badawczy Teatr Miejski). Formacja rozpoczęła działalność podczas pobytu Bena Spatza w Polsce na stypendium Fundacji Fulbrighta w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego. Spatz organizuje Embodied Research Working Group w ramach Międzynarodowej Federacji Badań Teatralnych i redaguje Journal of Embodied Research, recenzowany periodyk wideo, który powstał w 2017 roku i jest publikowany na platformie Open Library of Humanities. Niedawne wystąpienia i warsztaty: Czym jest pieśń? (The British Library), Wychodząc poza trening performera (Uniwersytet w Kent), Epistemiczny kontekst sztuk walki (Uniwersytet w Cardiff), Dekolonizacja pieśni-działania: Raport laboratoryjny (Uniwersytet w Maynooth), Ponowne czytanie Grotowskiego w epoce antropoceniu (Uniwersytet Sztuk w Helsinkach) oraz Przyszłe dokumenty − epistemologia wideo i ucieleśnione badania (Uniwersytet w Manchesterze, Uniwersytet w Aberdeen).
Nazlıhan Eda Erçin jest asystentką badawczą w projekcie „Judaica”. Performerka, pedagog i badaczka, pracująca na zbiegu praktyki jako badania, teatru fizycznego, niestylizowanego ruchu somatycznego, tematyki gender i performansu. Jest licencjatem socjologii Politechniki Bliskiego Wschodu (Ankara, Turcja), gdzie ukończyła również kurs politologii; magistrem performatyki Southern Illinois University Carbondale (USA; przy wsparciu Fundacji Fulbrighta), a obecnie doktorantką, specjalizującą się w praktyce dramatu/performansu na Uniwersytecie w Exeter (Wielka Brytania) w ramach programu College of Humanities International Studentship. Przed rozpoczęciem studiów doktoranckich współpracowała z ODTU Oyuncuları w Ankarze, Ankara Sanat Tiyatrosu (Teatr Artystyczny w Ankarze) oraz Cornerstone Theater Company i Double Edge Theater (USA), gdzie zainteresowała się metodologiami performansu koncentrującymi się na ciele, a następnie rozwijała to zainteresowanie, odbywając praktyki i uczestnicząc w warsztatach prowadzonych przez wielu praktyków, m.in. Renę Mirecką, Helen Poynor, Alison Hodge i zespół Odin Teatret. Ostatnio pracowała na Uniwersytecie w Exeter, prowadząc zajęcia z fizycznego [auto]biograficznego performansu, który to przedmiot odzwierciedla jej bieżące badania nad kobiecym ciałem, codziennym performansem i ucieleśnieniem.
Agnieszka Mendel jest asystentką badawczą w projekcie „Judaica”, wokalistką, aktorką, etnologiem, pedagogiem wokalnym i teatralnym. Zafascynowana możliwościami ludzkiego głosu; w poszukiwaniu technik wokalnych, a zarazem eksplorowaniu emocjonalności wykorzystuje tradycyjne pieśni różnych kultur. Studiowała hindustańską muzykę wokalną w szkole Shriram Bharatiya Kala Kendra w Nowym Delhi i w Natural Voice Perfection Institute w Krakowie. Przez piętnaście lat ściśle związana z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, gdzie grała wiodące role w spektaklach: Metamorfozy, Elektra, Ifigenia w A, Ifigenia w T, Oratorium Pytyjskie, a także prowadziła liczne sesje warsztatowe dla aktorów i wokalistów z całego świata. Poetka, kompozytorka, współautorka i wykonawca własnych projektów muzycznych i teatralnych. Beneficjentka kilku stypendiów i nagród za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony dóbr kultury.
Projekt „Judaica – ucieleśnione laboratorium pieśni-działania” (2016−2018) jest realizowany przy wsparciu brytyjskiej Rady ds. Sztuki i Nauk Humanistycznych (AHRC). Głównym elementem projektu są sześciomiesięczne ucieleśnione badania z udziałem praktyków, prowadzone w laboratorium studyjnym. Za pomocą regularnej, iteracyjnej praktyki badacze wypracowują nową ucieleśnioną technikę pracy z pieśnią, jako punkt wyjścia swojej pracy przyjmując osiemnaście albumów z muzyką żydowską wybranych z oferty fonograficznej wytwórni Smithsonian Folkways. Częścią procesu jest wyjaśnienie związku między wiedzą, tożsamością a techniką.
Projekt „Judaica” to w zamyśle odpowiedź na pracę Jerzego Grotowskiego i na wiele praktyk postgrotowskich. Rozwija linię badań zainicjowanych przez Bena Spatza podczas jego dwuletniej rezydencji jako aktora-praktykanta w Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice” (2003−2004) oraz stypendysty Fundacji Fulbrighta w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego (2004−2005).
Więcej informacji: www.urbanresearchtheater.com
Program
13–19 września 2017, zamknięta sesja pracy w Brzezince, leśnej bazie Instytutu Grotowskiego
20–22 września 2017, zamknięta sesja pracy w Studiu Na Grobli
21–22 września 2017, zamknięte warsztaty dla aktorów w Studiu Na Grobli
Dariusz Kosiński jest profesorem w Katedrze Performatyki Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Zajmował się historią i teorią sztuki aktorskiej XIX wieku. Zajmuje się także interpretacją dramatu (m.in. książka Sceny z życia dramatu, Kraków 2004). Wspólnie z Ireneuszem Guszpitem przygotował edycje pism teatralnych Juliusza Osterwy (Przez teatr – poza teatr, 2004; Antygona, Hamlet, Tobiasz…, 2007).
Najważniejszy nurt jego pracy naukowej to badania nad swoistością polskiej tradycji teatralnej i performatywnej, czego efektem są książki Polski teatr przemiany (2007) oraz autorska synteza dziejów polskich przedstawień Teatra polskie. Historie (2010; nagroda Znaku Hestii im. ks. prof. Józefa Tischnera, 2011; Nagroda Naukowa im. Jerzego Giedroycia, 2012; przekład niemiecki opublikowano w roku 2012, chiński w 2016; w przygotowaniu przekłady na rosyjski i angielski). W kolejnych latach rozwijał te badania w kierunku analiz współczesnych przedstawień i dramatów społecznych, m.in. związanych z katastrofą smoleńską (Teatra polskie. Rok katastrofy, 2012).
Równie ważne miejsce w jego zainteresowaniach zajmuje twórczość i idee Jerzego Grotowskiego. Jest autorem popularnej biografii artysty Grotowski. Przewodnik (2009), a niedawno wydał monografię poświęconą trzem z jego przedstawień z początku lat sześćdziesiątych Grotowski. Profanacje (2015). W latach 2010–2013 był dyrektorem naukowym Instytutu im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Należał do zespołu redakcyjnego Tekstów zebranych Jerzego Grotowskiego (2012).
W ramach działalności Katedry Performatyki UJ zajmuje się performatyką przedstawień, której zręby i cele przedstawił w książce Performatyka. W(y)prowadzenia (2016).
Od kwietnia roku 2014 jest zastępcą dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Od roku 2015 jest przewodniczącym Komisji Artystycznej Konkursu na Wystawienie Dzieł Polskiej Literatury Dawnej „Klasyka Żywa”.
Partnerzy
Uniwersytet w Huddersfield
Urban Research Theater
Rada Sztuki i Nauk Humanistycznych (AHRC)
AHRC wspiera niezależnych badaczy światowej klasy, specjalizujących się w wielu różnych dziedzinach. Dzięki jakości i szerokiemu zakresowi wspieranych ze środków publicznych badań zapewnia korzyści społeczne i kulturalne oraz przyczynia się do sukcesu gospodarczego Wielkiej Brytanii.
Galeria zdjęć
