Kurs teatru dokumentalnego
Październik 2018 – luty 2019
Idea
Teatr dokumentalny jest sprawnym narzędziem opisu świata, wykorzystującym metodę verbatim, czyli dosłownego zapisu rzeczywistości, wykluczającego odautorskie wtręty i puenty w wypowiedziach „bohaterów”, jak ich nazywano w moskiewskim Teatrze.doc, czy „ekspertów” w spektaklach Rimini Protokoll. Podstawowym powodem, dlaczego warto zainteresować się tym zjawiskiem, jest podzielane przez wiele osób przeświadczenie, że żyjemy dziś w „świecie nieprzedstawionym” i, używając terminu Zygmunta Baumana, weszliśmy w epokę interregnum, w której kończy się i znika świat, jaki znaliśmy, a rodzi się nowa rzeczywistość, o której nie mamy pojęcia.
Zakładając moskiewski Teatr.doc, jego twórca i wieloletni kierownik artystyczny, Michaił Ugarow, powiedział, że chce, aby na tej scenie zabrzmiały głosy „innych ludzi”, tych, którzy do tej pory nie stawali się bohaterami dramatów lub byli wykorzystywani przez autorów przedmiotowo, jako postaci ze scenicznego tła.
Podstawowym problemem, który będziemy się starali zbadać, jest zdarzenie, maksymalne ukonkretnienie tematu, będącego punktem wyjścia do pracy nad spektaklem. Chcemy performatywnie zbadać, na ile autentyczne wydarzenie, bez poddania go literackiej obróbce i odautorskiej interpretacji, może zrodzić silną, „klasyczną” dramaturgię spektaklu bez sprzeniewierzania się zasadzie dosłownej prezentacji świata przedstawionego.
Opiekun artystyczny: Krzysztof Kopka
Koordynator projektu: Jakub Tabisz
Przebieg
„Teatr na faktach” składa się z comiesięcznych sesji odbywających się od października 2018 do lutego 2019 roku w Instytucie Grotowskiego. Projekt rozpocznie się od warsztatów o teatrze dokumentalnym. Uczestnicy przeprowadzą wywiady z mieszkańcami Wrocławia, na podstawie których przygotują scenariusz teatralny. Osoby zainteresowane udziałem w całym projekcie zaprezentują pomysły na spektakle, które chcieliby kontynuować w trakcie pierwszej sesji zamkniętej. Podczas drugiej sesji najbardziej zaawansowane prace wybrane zostaną do realizacji, a następnie zaprezentowane na przeglądzie teatru dokumentalnego w Instytucie Grotowskiego w lutym 2019.
Nad całym projektem czuwa opiekun artystyczny, Krzysztof Kopka. Do jego obowiązków należy konsultacja prac nad spektaklami na każdym etapie: określenie i sprecyzowanie tematów spektakli; określenie listy realizatorów; akceptacja tekstów z przeprowadzonych wywiadów – skrótów i montażu; udział w próbach.
Przegląd spektakli
Uczestnicy zrealizują od 4 do 7 spektakli dokumentalnych, które – wychodząc od podstawowej techniki verbatimu, ale sięgając po różne stylistyki i techniki sceniczne („klasyczny” verbatim, „teatr świadków”, teatr interaktywny, instalacja dokumentalna), będą mówić o polskiej codzienności. Spektakle zostaną zaprezentowane podczas przeglądu w lutym 2019 roku w Instytucie Grotowskiego.
Program
Otwarte warsztaty prowadzone przez Krzysztofa Kopkę i grupę roboczą OUP
Instytut Grotowskiego, Czytelnia im. Ludwika Flaszena, Przejście Żelaźnicze
I sesja pracy prowadzona przez Krzysztofa Kopkę
Instytut Grotowskiego, Czytelnia im. Ludwika Flaszena, Przejście Żelaźnicze
II sesja pracy prowadzona przez Krzysztofa Kopkę
Instytut Grotowskiego, Czytelnia im. Ludwika Flaszena, Przejście Żelaźnicze
Krzysztof Kopka mieszka we Wrocławiu. Z wykształcenia teatrolog. Reżyser m.in. „Koriolana” uznanego za najlepszy spektakl szekspirowski sezonu 1998/1999 oraz polsko-rosyjskiego spektaklu „1612” (Teatr Ad Spectatores/Teatr.doc) nagrodzonego na gdyńskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych R@Port. Tłumacz z rosyjskiego, przełożył kilkanaście dramatów twórców z kręgu „nowej dramy”. W wydawnictwie Słowo/obraz terytoria wydał antologię współczesnego dramatu rosyjskiego „Lepsi!”. Imał się różnych zawodów, obecnie jest dramaturgiem (m.in. współautorem „Ballady o Zakaczawiu”, „Reź”) i scenarzystą (filmy „80 milionów”, „Fotograf”; seriale „Głęboka woda”, „Komisja morderstw”). Wraz z „Teatrem na faktach” został laureatem nagrody „Kreatywny Wrocław”. Wykłada na ASP we Wrocławiu (Katedra Scenografii).
Justyna Arabska, Katarzyna Aszkiełowicz, Iza Banaszek, Anna Bernaczyk, Aleksandra Białek, Jędrzej Bigosiński, Mateusz Brodowski, Dima Cherkaskyi, Monika Czajkowska, Dominika Feiglewicz, Jakub Fidler, Jan Głąb, Małgorzata Jakubowska, Maciej Konarski, Aleksander Maciejczyk, Marina Mashtaler, Martyna Matoliniec, Henryk Mazurkiewicz, Justyna Murańska, Bartosz Naskręski, Przemysław Piskozub, Katarzyna Płaskowicz, Jolanta Sakowska, Paulina Sobiś, Sara Sulej, Anna Maria Sznajder, Ada Tabisz, Robert Traczyk, Marcin Zabielski, Iga Zdunkiewicz, Marcin Zimmermann
Projekt „Teatr na faktach” przeznaczony był dla osób zainteresowanych tworzeniem spektakli teatralnych opartych na wykorzystaniu nagrań rozmów, spotkań, materiałów źródłowych w formie dokumentalnej. Wzięli w nim udział m.in. studenci i absolwenci szkół artystycznych i teatralnych (wydziałów reżyserskich i aktorskich). Uczestnicy projektu współtworzyli spektakle i pokazy pracy w toku w charakterze aktorów, scenarzystów, dramaturgów, reżyserów itp. – zależnie od predyspozycji i zaangażowania.
Chętnych do udziału w projekcie prosimy o wysłanie wypełnionej karty zgłoszenia do 17 października 2018 (I termin zapisów) do Jakuba Tabisza na adres: jtabisz@grotowski-institute.art.pl. Pierwsza sesja, czyli otwarte warsztaty teatru dokumentalnego w dniach 20–21 października, jest obowiązkową częścią procesu rekrutacyjnego dla chętnych do wzięcia udziału w projekcie. Istnieje także możliwość zgłoszenia się do projektu po pierwszym zjeździe, do 24 października 2018 (II termin zapisów). Na podstawie zgłoszeń i pracy podczas pierwszej sesji zostanie wybrana ostateczna lista uczestników. O wynikach naboru powiadomimy kilka dni po pierwszej sesji.
Osoby, które dołączą do projektu, od listopadowej sesji będą miały zapewnione noclegi. Liczba miejsc w projekcie jest ograniczona.