Col tempo / Z biegiem czasu

Jarosław Fret to założyciel i lider Teatru ZAR, reżyser, aktor, dyrektor Instytutu Grotowskiego. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Kuratorów i kuratora ds. teatru Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. W kolejnych latach wspólnie z członkami Teatru ZAR organizował wyprawy badawcze na grecką górę Atos, Sardynię i Korsykę, do Armenii, Turcji i Izraela. Reżyser pięciu spektakli zespołu. Tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” był pokazywany m.in. w Chicago, Los Angeles, San Francisco, Atenach, Belgradzie, Edynburgu, Florencji, Madrycie, Paryżu, Sybinie oraz Kairze, Nowym Delhi i Seulu. W 2013 roku ukończył pracę nad spektaklem „Armine, Sister”, dedykowanym historii, kulturze i ludobójstwu Ormian, do którego oprócz reżyserii opracował oryginalną dramaturgię muzyczną i specjalną architekturę. W 2016 roku zrealizował spektakl „Medee. O przekraczaniu” z udziałem śpiewaczek z Kairu, Teheranu i Stambułu. Wykłada i prowadzi warsztaty w Polsce i za granicą, był wykładowcą m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Uhonorowany przyznawanym przez magazyn „Los Angeles Times” tytułem Best New Music Theater (2009) i Wrocławską Nagrodą Teatralną za tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” (2010). Spektakl „Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie” w jego reżyserii zdobył Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre oraz Herald Angel Award podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2012 roku. Pomysłodawca i koordynator licznych projektów realizowanych w Polsce i za granicą w ramach działalności Instytutu Grotowskiego, m.in. Roku Grotowskiego UNESCO 2009, programu „Masters in Residence”, Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy”, a także Olimpiady Teatralnej Wrocław 2016. Dzięki jego staraniom w 2010 roku została otwarta nowa siedziba Instytutu Grotowskiego, Studio Na Grobli, a w 2019 roku Centrum Sztuk Performatywnych.

Monika Wachowicz jest aktorką, pedagożką, prowadzi autorskie Studio Ciała i Emocji w Katowicach. Ukończyła filozofię na Uniwersytecie Śląskim na Wydziale Nauk Społecznych oraz Lart Studio w Krakowie – Wydział Aktorski (2003–2004).
W latach 1998–2002 związana była z będzińskim Teatrem Treści Przenośnych, występowała również w spektaklach katowickiego Teatru Cogitatur (2004). W roku 2009 założyła Kobiecą Grupę Teatralną KoME (wraz z aktorkami Karoliną Pietrzykowską z Krakowa i Ewą Balzer z Berlina), z którą przebywała na kilkumiesięcznej rezydencji w teatrze Cantabile 2 w Danii, biorąc udział w międzynarodowym projekcie „DNA” (przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury Danii). Od roku 2004 jest związana z Teatrem A Part w Katowicach, którego dyrektorem i reżyserem jest Marcin Herich. Od roku 2007 współorganizuje Międzynarodowy Festiwal Teatrów Sztuk Performatywnych A PART w Katowicach oraz prowadzi Studio Aktorskie A PART (2016–2023).
Otrzymała Stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011) oraz Stypendium Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury (2011, 2014, 2020).
Koordynowała międzynarodowy projekt „Ostatnie Dni Ludzkości” w Katowicach podczas Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Performatywnych A Part – Local Project Manager (2019).
W 2019 roku została prezeską Fundacji Sztuka dla Życia im. Marty Paradeckiej. Współpracuje z Jarosławem Fretem, twórcą Teatru ZAR (od 2021). Od czerwca 2021 jest kuratorką projektu „Szczeliny. Kobiety w sztukach performatywnych”, a w październiku tego roku rozpoczęła współpracę z Akademią Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie, filią we Wrocławiu. W roku 2021 wspólnie z Jarosławem Fretem przygotowała seans teatralny „Szeol | שְׁאוֹל “ (premiera grudzień 2021). Jesienią 2022 zrealizowała performans/instalację „Kairos/καιρός” we współpracy z Jarosławem Fretem oraz fotografką Joanną Nowicką (premiera grudzień 2022). Obecnie, w ramach Studia WACHOWICZ/FRET pracuje nas spektaklem „S I E D E M” (premiera grudzień 2023).

Więcej informacji:
www.wachowicz.studio
www.apart.art.pl
www.sztukadlazycia.pl

Rita Jankowska

jest pisarką, dramaturżką, reżyserką off-teatru, performerką. Założycielka autorskiego Teatru Błękitna Sukienka (2010–2017). Autorka utworów dramatycznych i poematów dokumentalnych zrealizowanych scenicznie, w formie słuchowisk, czytań performatywnych, projektów teatralnych ze społecznościami Gdańska. Do realizowanych przez siebie projektów powołuje chóry społeczne, z którymi pracuje na przecięciu dramy, czytania performatywnego i performansu. W swojej twórczości podejmowała tematy praw kobiet, doświadczenia i końca przemocy, żałoby, straty i uchodźstwa, dziedziczenia biedy, przeżyć matek osieroconych przez dzieci, które popełniły samobójstwo, raka i transformacji przez chorobę, traumy i międzygeneracyjnej transmisji traumy oraz doświadczeń pacjentów psychiatrycznych. W 2016 została wyróżniona Nagrodą Specjalną Marszałka Województwa Pomorskiego za wybitne zasługi w dziedzinie twórczości artystycznej oraz upowszechnianie i ochronę kultury na rzecz mieszkańców Województwa Pomorskiego. Za spektakl „Trafiło Je” na 100-lecie praw kobiet z 30-osobowym chórem kobiet otrzymała w 2018 Nagrodę Teatralną Prezydenta Miasta Gdańska dla najlepszej reżyserki na Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Autorskich Windowisko.

Wielokrotna stypendystka Miasta Gdańska, Marszałka Województwa Pomorskiego oraz Ministra Kultury w dziedzinie literatury i dramatu. Trzykrotnie w półfinale Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. W 2023 roku ukazała się jej debiutancka książka prozatorska o transformacji traumy poprzez artystyczną drogę „Dryfujące słońca” wydana nakładem wydawnictwa papierwdole / Katalog Press.

Ostatnia premiera czytania performatywnego poematu „Zanim skończy nam się człowiek” przez 25-osobowy chór MATEK (z) MORZA odbyła się w maju 2024 w Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku.

Natalia Kruszyna jest absolwentką historii sztuki (Uniwersytet Jagielloński 1992) i muzeologii (Uniwersytet Jagielloński 2001) oraz aktorką Teatru A Part, nierzadko łączącą swoje pasje. Pracuje w Muzeum Historii Katowic, gdzie m.in. opiekuje się zbiorami malarstwa, w tym portretami Witkacego oraz tworzy kolekcję prac Hansa Bellmera. Przygotowuje liczne wystawy, publikuje eseje, artykuły i prowadzi wykłady o sztuce, zwłaszcza współczesnej, m.in.: Stanisława Ignacego Witkiewicza, Hansa Bellmera, Jerzego Dudy-Gracza, Zdzisława Stanka, Stefana Suberlaka czy Romana Nowotarskiego. Współdziała z artystami i niezależnymi teatrami, dla których obraz jest istotnym środkiem wyrazu, a wynikające zeń emocje pomagają odnaleźć drogę do rozumienia sztuki. Wielokrotnie aranżowała teatralne wernisaże wystaw oraz ilustrowała dziełami sztuki rozmaite artystyczne prezentacje. Jest autorką cyklu programów o sztuce pt. „Obrazki z wystawy… i magazynów”. Współpracuje także z Instytutem Witkacego.