Aktualnie jesteś: Otwarty Uniwersytet Poszukiwań / Kursy wiodące / Grotowski. Elementarz
Grotowski. I co jest do zrobienia
Panel dyskusyjny z udziałem dr Agaty Adamieckiej-Sitek, prof. Leszka Kolankiewicza, prof. Dariusza Kosińskiego, prof. Tomasza Kubikowskiego, prowadzący: Jarosław Fret
12/01/2019 {sobota} 18:00
Instytut Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium
Wstęp wolny
W dwudziestą rocznicę śmierci Jerzego Grotowskiego oraz trzydziestą rocznicę powołania Ośrodka Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych w gronie wybitnych badaczy twórczości Jerzego Grotowskiego i Teatru Laboratorium oraz przyjaciół domu, którzy wpłynęli na kształt merytoryczny Instytutu, pragniemy zapytać o współczesną recepcję dzieła Grotowskiego. Tytuł panelu nawiązuje do tytułu konferencji Grotowski: co było, co jest. I co jest do zrobienia, która w 2009 roku rozpoczęła Rok Grotowskiego. Chcemy sprawdzić, czego udało się dokonać w ostatnim dziesięcioleciu, jakie przedsięwzięcia zostały zrealizowane, a które wciąż domagają się podjęcia. Słowem, jakie zadania i wyzwania przed nami stoją.
Agata Adamiecka-Sitek jest absolwentką kulturoznawstwa na Uniwersytecie Śląskim, badaczką teatru, krytyczką, wydawczynią. Zajmuje się problematyką gender, cielesności i polityczności sztuki. Autorka książki Teatr i tekst. Inscenizacja w teatrze postmodernistycznym (2006), redaktorka wielu książek o polskim teatrze i kulturze przedstawieniowej. Autorka kilkudziesięciu artykułów naukowych w czasopismach i tomach zbiorowych. Członkini zespołu redakcyjnego pierwszego wydania Tekstów zebranych Jerzego Grotowskiego (2013). Redaktorka internetowego pisma naukowego „Polish Theatre Journal” (polishtheatrejournal.com), członkini zespołu kuratorskiego Forum Przyszłości Kultury. Pracuje w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego, gdzie kieruje Działem Naukowo-Wydawniczym. Jest adiunktką na Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Jako dramaturżka stale współpracuje z reżyserką Martą Górnicką w projektach teatru chórowego.
Prof. dr hab. Leszek Kolankiewicz jest kulturoznawcą, inicjatorem tzw. warszawskiej szkoły antropologii widowisk, emerytowanym profesorem w Zakładzie Teatru i Widowisk IKP, którym kierował w l. 2003–2009. Prowadzi badania nad widowiskami kulturowymi, szczególnie obrzędami kultów posesywnych, nad performansami społecznymi i nad przedstawieniami teatralnymi, zwłaszcza awangardowymi i neoawangardowymi. W swoich badaniach kulturoznawczych łączy metody antropologii widowisk, performatyki oraz nauki o teatrze. Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskał w 1987 r. na podstawie rozprawy „Poszukiwania etnologiczne współczesnej awangardy teatralnej” (część opublikowana w 1988 r. pt. „Święty Artaud”, Nagroda Funduszu Literatury i Nagroda indywidualna Ministra Edukacji Narodowej 1989); stopień doktora habilitowanego – w 2001 r. na podstawie książki „Dziady. Teatr święta zmarłych” (książka wydana w 1999 r., Nagroda indywidualna Ministra Edukacji Narodowej i Sportu 2002). W 2004 r. otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych nadany przez Prezydenta RP. Członek Komitetu Nauk o Kulturze PAN, w l. 2007–2011 jego przewodniczący. Członek Polskiego Komitetu do spraw UNESCO. Członek Polskiego PEN Clubu. W l. 2017–2020 członek Centralnej Komisji do spraw Stopni i Tytułów. W l. 2010–2012 przewodniczący Zespołu ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego w MKiDN.W l. 2005–2012 dyrektor Instytutu Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki UW. W l. 2012–2016 professeur associé na UFR d’Études slaves i dyrektor Centre de civilisation polonaise na Université Paris-Sorbonne. W l. 2019–2024 członek Rady Naukowej Dyscypliny Nauki o Kulturze i Religii (oraz Etnologia i Antropologia Kulturowa) UW. Członek Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego i Stowarzyszenia Katedra Kultury. Członek rad naukowych, programowych, redakcyjnych i wydawniczych m.in. „Didaskaliów. Gazety Teatralnej”, „Journal of Theatre Anthropology” (Mediolan), „Pamiętnika Teatralnego” oraz serii Biblioteca Teatrale (Rzym). W l. 1991–2021 pracownik i współpracownik Wydziału Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Wypromował 9 doktorów i 144 magistrów. Nagrodzony przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za całokształt dorobku. Odznaczony m.in. Złotym Medalem za Długoletnią Służbę, Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Medalem Uniwersytetu Warszawskiego, Złotym Medalem Akademie múzických umění w Pradze. Autor książek: „Na drodze do kultury czynnej. O działalności instytutu Grotowskiego Teatr Laboratorium w latach 1970–1977” (1978, „On the Road to Active Culture: The Activities of Grotowski’s Theatre Laboratory Institute in the Years 1970–1977” (1979); „Święty Artaud” (dwa wydania: 1988, 2001, Nagroda Funduszu Literatury oraz Nagroda indywidualna Ministra Edukacji Narodowej 1989), „Svatý Artaud” (2024); „Samba z bogami. Opowieść antropologiczna” (trzy wydania: 1995, 2007, 2016); „Dziady. Teatr święta zmarłych” (dwa wydania: 1999, 2020, Nagroda indywidualna Ministra Edukacji Narodowej i Sportu 2002); „Dziady. Teatr swiata pomerłych” (2019); „Wielki mały wóz” (2001, Nagroda Polskiego Ośrodka International Theatre Institute z okazji 42. Międzynarodowego Dnia Teatru Teatralna Książka Roku 2002); „Swit kulturnych dijstw” (2009).
Tomasz Kubikowski jest profesorem Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Kierownik literacki Teatru Narodowego. Badacz teatru i performansu, tłumacz, edytor, krytyk. Autor książek: „Siedem bytów teatralnych. O fenomenologii sztuki scenicznej” (1994), „Reguła Nibelunga. Teatr w świetle nowych badań świadomości” (2004), „Teatralne doświadczenie Wilhelma Meistra” (2014), „Przeżyć na scenie” (2015), „Zjadanie psów” (2019), „An Actor Survives: Remarks on Stanislavsky” (2024). Ostatnio opublikował przekład „Rymów o starodawnym żeglarzu” Samuela Coleridge’a. Członek rad redakcyjnych czasopism: „Performer”, „Stanislavski Studies” i „New Theatre Quarterly”.
Jarosław Fret jest reżyserem, aktorem, dyrektorem Instytutu Grotowskiego. Założyciel i lider Teatru ZAR, od 2021 roku w tandemie twórczym Studio Wachowicz/Fret. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Kuratorów i kuratora ds. teatru Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. W latach 1999–2002 zrealizował szereg wypraw do Gruzji, Armenii i Iranu, prowadząc poszukiwania w obrębie najstarszych form muzyki chrześcijańskich kościołów wschodnich. W kolejnych latach wspólnie z członkami Teatru ZAR organizował wyprawy badawcze na grecką górę Atos, Sardynię i Korsykę, do Armenii, Turcji i Izraela. Reżyser pięciu spektakli zespołu. Tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” był pokazywany m.in. w Chicago, Los Angeles, San Francisco, Atenach, Belgradzie, Edynburgu, Florencji, Madrycie, Paryżu, Sybinie oraz Kairze, Nowym Delhi i Seulu. W 2013 roku ukończył pracę nad spektaklem „Armine, Sister”, dedykowanym historii, kulturze i ludobójstwu Ormian, do którego oprócz reżyserii opracował oryginalną dramaturgię muzyczną i specjalną architekturę. W 2016 roku zrealizował spektakl „Medee. O przekraczaniu” z udziałem śpiewaczek z Kairu, Teheranu i Stambułu. Wykłada i prowadzi warsztaty w Polsce i za granicą, był wykładowcą m.in. w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu. Uhonorowany przyznawanym przez magazyn „Los Angeles Times” tytułem Best New Music Theater (2009) i Wrocławską Nagrodą Teatralną za tryptyk „Ewangelie dzieciństwa” (2010). Spektakl „Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie” w jego reżyserii zdobył Total Theatre Award w kategorii Physical/Visual Theatre oraz Herald Angel Award podczas Festiwalu Fringe w Edynburgu w 2012 roku. Pomysłodawca i koordynator licznych projektów realizowanych w Polsce i za granicą w ramach działalności Instytutu Grotowskiego, m.in. Roku Grotowskiego UNESCO 2009, programu „Masters in Residence”, Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy”, a także Olimpiady Teatralnej Wrocław 2016. Dzięki jego staraniom w 2010 roku została otwarta nowa siedziba Instytutu Grotowskiego, Studio Na Grobli, a w 2019 roku Centrum Sztuk Performatywnych.