Finałowa ósemka
Znamy już osiem tekstów, które 9 lipca znajdą się w finale konkursu na najlepsze dokumentalne czytanie performatywne.
Wybór finałowej ósemki nie był prosty. Na konkurs nadesłane zostały 32 teksty, fragmenty tekstów i eksplikacje. Ostatecznie wyłoniliśmy czytania, które poruszają lub dotykają tematów często nieznanych i które na pewno dostarczą widzom i konkursowemu jury wielu emocji. Pośród wybranych tekstów znalazły się:
- „Zoya razy dwa” Magdy Fertacz i Łukasza Wieczorka porusza stabuizowany w Polsce temat poronień i żałoby po utraconym dziecku
- „Toć” Ewy Mikuły, który skupia się na poszukiwaniu tożsamości śląskiej, języku śląskim i na kobiecej perspektywie tej wciąż nieuznawanej oficjalnie w Polsce mniejszości językowej
- „Nie można usłyszeć Boga” Julii Bukały, tekst powstał na podstawie wielu rozmów z niewidomym bohaterem. Jego postrzeganie świata, jego historia są czymś niezwykłym i ukazują zupełnie inną perspektywę na otaczający nas świat
- „Pokalany porno” Karoliny Fortuny, to koncept drażniący i chwytający za gardło. Na czym polega uzależnienie od pornografii i z czego wynika?
- „Bogiem a prawdą” Jana Wawrzyńca Tuźnika, to historia głęboko wierzącego organisty geja urodzonego w małej miejscowości na Podlasiu. Czy jego wiara przetrwa?
- „Kościół kobiet” Justyny Arabskiej i Gosi Jakubowskiej-Raczkowskiej, tekst podąża za kobietami, katoliczkami próbującymi uzdrowić i uratować swój kościół
- „59 pytań” Zespołu Projektu POKOLENIA. 59 PYTAŃ jest oryginalnym zderzeniem pokoleń, próbą dialogu i zadawania pytań, jakie najczęściej lub najrzadziej młodsi zadaliby starszym, a starsi młodszym
- „Tłusty czwartek” Anastazji Charitonowej to wnikliwe i szczere wejrzenie w życie rosyjskich opozycjonistów po wybuchu wojny stworzone przez rosyjską uchodźczynię polityczną
W niedzielę 9 lipca, ostatniego dnia II edycji festiwalu Teatru na faktach „Antybohaterka”, osiem czytań performatywnych pojawi się na największej scenie Instytutu Grotowskiego w Centrum Sztuk Performatywnych Piekarnia. Zwycięzcę wyłoni jury pod przewodnictwem pisarza Cezarego Łazarewicza znanego między innymi ze wstrząsającej książki „Żeby nie było śladów” o śmierci Grzegorza Przemyka. Obok niego zasiądą: Daria Kubisiak (reżyserka, której najnowszy spektakl zatytułowany „Niemęski” można oglądać w krakowskim Teatrze Starym), Katarzyna Mikołajewska (recenzentka teatralna i dziennikarka „Gazety Wyborczej”), Agnieszka Jędrzejczyk (współautorka raportu z kadencji RPO prof. Adama Bodnara „Z urzędu” opisującej stan społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, obecnie dziennikarka OKO.press) oraz Szymon Opryszek (niezależny reporter, współautor książek „Tańczymy już tylko w Zaduszki” i „Wyhoduj sobie wolność”, autor książki „Woda. Historia pewnego porwania”).
Zwycięski zespół zostanie nagrodzony możliwością stworzenia pełnoprawnego spektaklu na podstawie prezentowanego czytania w przyszłym sezonie artystycznym w Instytucie Grotowskiego. Dodatkowe wyróżnienie przyzna także Biuro Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu.
Wydarzenie będzie transmitowane online dzięki wsparciu Biura Parlamentu Europejskiego we Wrocławiu. Konkurs przebiegnie w sposób dostępny dla osób z niepełnosprawnością ruchu i wzroku, zapewniamy także tłumaczenie na Polski Język Migowy. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Jakub Tabisz jest twórcą spektakli dokumentalnych „Nowi” , „Kwarantanna” oraz „Paraliż. Sprawa Igora Stachowiaka”, akcji performatywnej „Bohater.dok”. Dwukrotnie nominowany do Wrocławskiej Nagrody Artystycznej w roku 2019 i 2021. Wyróżniony tytułem „30 Kreatywnych Wrocławia 2021”. Na co dzień pracuje w Instytucie Grotowskiego, gdzie koordynował festiwale „Scena ulicy”, „Kartoteka rozrzucona” oraz „Dziady. Recykling”. Obecnie prowadzi projekt „Teatr na faktach”. Był odpowiedzialny za organizację wielu wydarzeń performatywnych, m.in. „Most do San Sebastian”, „Kochani ludożercy” i akcji Wybory Literackie.
Cezary Łazarewicz – dziennikarz prasowy, reporter i publicysta. Publikował w czołowych polskich tytułach prasowych, między innymi w „Gazecie Wyborczej”, „Przekroju”, „Polityce”. Autor zbioru reportaży „Kafka z Mrożkiem. Reportaże pomorskie” (2012), „Sześć pięter luksusu. Przerwana historia domu braci Jabłkowskich” (2013), „Elegancki morderca” (2015), „Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka” (2016) oraz „Tu mówi Polska. Reportaże z Pomorza” (2017). Za reportaż „Żeby nie było śladów” otrzymał Nagrodę Literacką „Nike”, Nagrodę im. Oskara Haleckiego oraz Nagrodę MediaTory w kategorii „Obserwator”.
Katarzyna Mikołajewska – ukończyła kulturoznawstwo ze specjalnością „krytyka artystyczna” na Uniwersytecie Wrocławskim. Jako recenzentka teatralna współpracowała z czasopismami internetowymi „Czas kultury”, „art-papier”, „e-splot”, najdłużej jednak publikowała w „Teatraliach”, w których pełniła również funkcję Redaktorki Naczelnej. Obecnie recenzuje i relacjonuje wydarzenia teatralne dla Gazety Wyborczej Wrocław, prowadzi również blog mieszamwkulturze.pl.
Daria Kubisiak – dramaturżka, reżyserka, autorka scenariuszy, performerka, wykładowczyni w Katedrze Teatru i Dramatu na Wydziale Polonistyki UJ w Krakowie. Absolwentka Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie na kierunku reżyseria dramatu, specjalizacja: dramaturgia. Współzałożycielka Pracowni Dramaturgicznej AST Kraków (projekty: „archiwum//lab.”, „Inny Teatr”).
Tworzy projekty z pogranicza teatru, tańca i sztuk performatywnych. Za teatralny cel stawia sobie realizacje autorskich projektów, nadając sceniczny kształt swoim tekstom. Do jej najważniejszych prac należą: Kartoteka rozrzucona 2.016 (Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, 2016), Chór Performatyków (Cricoteka, 2016), Hamlet czyli Ofelia (AST w Krakowie, 2017), Ostatni dzień lata (Festiwal Sopot Non-Fiction, 2019), Robotnica albo 27 omdleń klasy robotniczej (Teatr Nowy Proxima w Krakowie, 2020), Wyparte (Antologia tekstów konkursowych Nigdy nie będziesz szła sama TR Warszawa 2022), Przyjaciółka (Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie 2023), niemęski (Narodowy Stary Teatr w Krakowie 2023).
Jako dramaturżka współpracowała m. in. z. Klaudią Hartung-Wójciak, Igą Gańczarczyk, Barbarą Bujakowską, Martyną Wawrzyniak, Hanną Umedą, Rafałem Szumskim, Jakubem Skrzywankiem, Cezarym Tomaszewskim, Remigiuszem Brzykiem, Rudolfem Zioło i Pawłem Miśkiewiczem. Laureatka nagrody Klasyka Żywa za współadaptację (wraz z Igą Gańczarczyk) tekstu Wojciecha Bogusławskiego, „Cud mniemany, czyli krakowiacy i górale” w reż. Cezarego Tomaszewskiego. Angażuje się również w teatralny aktywizm tworząc projekty z grupami seniorów i seniorek.
Agnieszka Jędrzejczyk — dziennikarka i redaktorka OKO.press. Pisze o aktywizmie i prawach obywatelskich. Prowadzi też rubrykę “Goworit Moskwa” o rosyjskiej propagandzie w czasie wojny w Ukrainie.
Z wykształcenia historyczka. Od 1989 do 2011 r. reporterka sejmowa, a potem redaktorka w „Gazecie Wyborczej”, do grudnia 2015 r. – w administracji rządowej (w zespołach, które przygotowały nową ustawę o zbiórkach publicznych i zmieniły – na krótko – zasady konsultacji publicznych). Potem — do lipca 2021 r. pracowała w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.
Współautorka (wraz z Barbarą Imiołczyk i Anetą Kosz) książki “Z urzędu. Nieurzędowego raportu ze skarg, rozmów, spotkań z Rzecznikiem Praw Obywatelskich VII Kadencji 2015–2020 Adamem Bodnarem”
Laureatka Pióra Nadziei 2023, nagrody Amnesty International, za cykl “Na celowniku” dokumentujący SLAPPy po polsku (strategiczne postępowania sądowe mające na celu blokowanie aktywności obywatelskiej). Projekt, który w założeniu miał dokumentować sposoby nacisku władzy na społeczeństwo obywatelskie, pokazał jego niesłychaną witalność, kapitał społeczny i zdolności organizacyjne.
Szymon Opryszek – reporter, laureat nagrody Pióro Nadziei Amnesty International 2021 za cykl reportaży „Moja zbrodnia to mój paszport” o drodze śladami migrantów z Bliskiego Wschodu, przez Białoruś aż do Polski (OKO.press). Za ten sam cykl nominowany do m.in. nagrody Grand Press. Współautor książek „Tańczymy już tylko w Zaduszki” i „Wyhoduj sobie wolność”, ostatnio wydał reporterską opowieść o kryzysie wodnym: „Woda. Historia pewnego porwania”. Podejmuje tematy praw człowieka, kryzysu klimatycznego i migracji.