Dyskusja | W ramach IV Festiwalu Teatru na Faktach „Atypowo”
sob. 28.06.2025, 17:00
Centrum Sztuk Performatywnych Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny
Czas trwania: ok. 30 minut
Z audiowstępem
Dyskusja dostępna w obszarze poruszania się. W czasie Festiwalu zapewniamy udogodnienia w obszarze czucia – na miejscu będzie można skorzystać z pokoju wyciszenia oraz słuchawek wyciszających. Na widowni będą sektory miejsc z większym dystansem między krzesłami.
Prowadzenie Jakub Tabisz
Goście i gościnie Alina Buchko, Agnieszka Bresler, Dina Czmuż, Rachel Karafistan, Sofiia Onishchenko, Ilia Prychyn
Sprawczość i wzbudzanie poczucia sprawczości to jedne z głównych zadań stojących przed teatrem i szeroko rozumianą kulturą. Na scenie Teatru na Faktach całkiem często występują sami bohaterowie. Scena staje się tubą dla ich głosów, rzecznikiem ich spraw, które w życiu codziennym często są pomijane.
Dyskusja będzie poświęcona tematom pozornie nieistotnym, których się nie zauważa lub dla których nie ma miejsca w mediach. Porozmawiamy o tak często lekceważonym spojrzeniu młodzieży na rzeczywistość, o sytuacji afgańskich kobiet uwięzionych w swoich mieszkaniach, a także o małych, bezpowrotnie znikających miejscowościach, pozostawiających po sobie dojmujące uczucie straty.
Alina Buchko jest kulturoznawczynią, animatorką kultury. Jedna z kuratorek Sceny Ukraińskiej działającej przy Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu oraz menadżerka niezależnego teatru GAS. Urodziła się w Ukrainie, w Nowej Kachowce. We Wrocławiu mieszka i studiuje od 2018 roku. Zajmuje się pracą naukowo-artystyczną oraz prowadzi warsztaty artystyczne dla dzieci.
Agnieszka Bresler jest aktorką, reżyserką, pedagożką teatralną i działaczką społeczną, która teatr postrzega jako narzędzie zmiany społecznej.
Absolwentka studiów aktorskich MA Acting na Manchester Metropolitan University w Anglii. Ukończyła także studia w Adam Smith College w Szkocji na kierunku Physical Theatre Practice. Inicjatorka i prezeska Stowarzyszenia Kobietostan, wrocławskiej organizacji równościowej. Wieloletnia wiceprezeska wrocławskiej Fundacji Jubilo. Inicjatorka i współtwórczyni wielu projektów kulturalno-społecznych, w tym założycielskiego projektu Kobietostan, Odkluczanie Fundacji Jubilo (prowadzonego na terenie Zakładu Karnego nr 1 we Wrocławiu) oraz pierwszego w Polsce Centrum Sztuki Osadzonych. Reżyserka licznych spektakli, prezentowanych i nagradzanych na ogólnopolskich konkursach i przeglądach, realizowanych z różnymi społecznościami (m.in. z osobami z niepełnosprawnościami, w kryzysie życiowym), w zakładach karnych i poprawczych. Laureatka nagrody 30 Kreatywnych Wrocławia w kategorii Sztuka/Design (2018). Wrocławianka Roku 2025 w kategorii działalność artystyczna – twórczynie.
Dina Czmuż jest artystką wizualną i poetką pochodzącą z Charkowa. Ukończyła studia z zakresu projektowania książki i malarstwa monumentalnego na Charkowskiej Państwowej Akademii Projektowania i Sztuki. Tworzy street art, a dla Charkowskiego Teatru Lalek oraz niezależnego teatru Publicust z Charkowa – scenografię. Zajmuje się również projektowaniem książek, ilustracjami i innymi formami wizualnymi. Pracowała także w Muzeum Literatury w Charkowie oraz w wydawnictwie.
Rachel Karafistan jest brytyjską performerką, pedagożką, akademiczką i reżyserką teatralną z trzydziestoletnim doświadczeniem zawodowym w teatrze. Jest współzałożycielką Cosmino Theatre, który powstał w 1998 roku. Stworzyła ponad 16 autorskich spektakli. Występowała u boku Kathryn Hunter w przedstawieniu „Yerma” w Arcola Theatre w Londynie. Była aktorką uznanego na arenie międzynarodowej polskiego zespołu Teatru Biuro Podróży. Do jej nauczycieli i nauczycielek należą m.in. Philippe Gaulier, Frankie Armstrong, Marcello Magni, Roberta Carreri oraz Odin Teatret. Uzyskała tytuł doktory, a jej badania naukowe dotyczyły szamańskich wymiarów we współczesnej praktyce teatralnej. Jest również wykwalifikowaną hipnoterapeutką poznawczo-behawioralną (CBT), co ma wpływ na jej sposób nauczania i twórczość. Pracowała na Manchester Metropolitan University, Rose Bruford College oraz Uniwersytecie w Leeds, a także była zewnętrzną egzaminatorką w East 15 Acting School w Wielkiej Brytanii. Od 2018 roku jest członkinią kadry Arthaus Berlin – Międzynarodowego Centrum Szkolenia i Badań nad Teatrem Autorskim, a od 2024 roku pełni funkcję Pedagogicznej Współdyrektorki, nadzorując programy studiów magisterskich MA i MFA z zakresu performansu. Reżyserowała dla Greenwich Theatre, East 15 Acting School, Uniwersytetów w Northampton i Leeds oraz Salzburger Landestheater w Austrii. Od lat angażuje się w tworzenie teatru na rzecz zmiany społecznej.
www.cosmino.org
www.heartburnwomen.com
www.underthestarryafghansky.com
Sofiia Onishchenko jest aktorką, performerką, reżyserką. Urodziła się we wsi Kyslivka w Ukrainie (powiat kupiański, obwód charkowski). W 2018 roku rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Sztuk Teatralnych w Charkowie na kierunku reżyserii wydarzeń teatralnych. W 2020 roku rozpoczęła studia na Narodowym Uniwersytecie Artystycznym im. Iwana Kotlarewskiego w Charkowie (specjalizacja aktorstwo teatru animacji). W tym samym roku została aktorką niezależnego charkowskiego Teatru Nafta. W marcu 2022 roku w związku z pełnoskalową rosyjską inwazją na Ukrainę, przeniosła się do Polski.
W tym samym roku razem z Darią Bogdan i Vasylyną Martseniuk założyła ukraiński niezależny teatr GAS. Jest jedną z kuratorek Sceny Ukraińskiej, działającej od 2023 roku przy Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Reżyserowała spektakle: „Wiosna, lato, jesień, zima i znowu wiosna” (2023), „Jutro 10 lat temu” (2024, razem z Darią Bogdan), „Antologia” (2024) oraz czytanie performatywne „Bliźniaki jeszcze się spotkają” (2023). Jako aktorka występowała m.in. w przedstawieniu „Historia Ukrainy” (2022) niezależnego teatru GAS oraz podczas koncertu muzycznego zespołu kwit/квіт pt. „Kwiaciarnia” (2024, reż. Ada Tabisz), zaprezentowanego w ramach PPA w Teatrze Capitol. Jest również performerką, m.in. wzięła udział w performansie ulicznym „MAJDAN: ukraińskie re-kreacje. Od «rewolucji na granicie» do «rewolucji godności»” (2023). W 2024 roku wraz z Darią Bogdan i Vasylyną Martseniuk została nominowana do wrocławskiej Nagrody Arlekin w kategorii „Debiut” za spektakl „Historia Ukrainy”. W tym samym roku otrzymała Stypendium Artystyczne Prezydenta Wrocławia oraz stypendium rektora Akademii Sztuk Teatralnych. W 2025 roku ukończyła studia na wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie na kierunku aktorskim (specjalność aktorstwo teatru lalek). Interesuje się teatrem immersyjnym, technikami Devised Theatre, performatywnością w sztuce oraz teatrem rozumianym jako medium pamięci.
Софія Оніщенко – акторка, перформерка, режисерка. Народилася в селі Кислівка, Україна (Куп’янський район Харківської області). У 2018 році розпочала навчання у Вищому училищі театрального мистецтва м. Харкова за спеціальністю «Режисура театральних заходів». У 2020 році розпочала навчання в Національному університеті мистецтв ім. Івана Котляревського у Харкові (спеціалізація: актриса театру анімації). З 2020 року – актриса незалежного театру «Нафта». У березні 2022 року через повномасштабне вторгнення росії в Україну переїхала до Польщі, де продовжує навчання в Академії театрального мистецтва. Виспянського у Вроцлаві (спеціалізація акторство лялькового театру). Цікавиться документальним театром, пластикою та перформансем в мистецтві, а також театром як політичним маніфестом.
Того ж року разом з Дарією Богдан та Василиною Марценюк заснувала український незалежний театр GAS. Вона є одною із кураторок Української Сцени, що працює з 2023 року в Інституті імені Єжи Гротовського у Вроцлаві. Поставила вистави: «Весна, літо, осінь, зима і знову весна» (2023), «Завтра 10 років тому» (2024, разом з Дарією Богдан), «Антологія» (2024) та перформативне читання «Зустрінуться близнюки» (2023). Як актриса вона виконала, серед іншого: у виставі «Історія України» (2022) незалежного театру GAS та під час музичного концерту ансамблю kwit/kvit під назвою «Квіткова крамниця» (2024, реж. Ада Табіш), представлена в рамках Огляду акторських пісень у Капітолійському музичному театрі. Вона також є перформеркою, зокрема взяла участь у вуличному перформансі МАЙДАН: Українські відтворення. Від «Революції на граніті» до «Революції Гідності» (2023). У 2024 році разом з Дарією Богдан та Василиною Марценюк була номінована на премію Арлекіна у Вроцлаві в категорії «Дебют» за виставу «Історія України». Того ж року отримала мистецьку стипендію мера Вроцлава та стипендію ректора Академії театрального мистецтва. У 2025 році вона закінчила Вроцлавське відділення Академії театрального мистецтва імені Станіслава Виспянського у Кракові за спеціальністю «акторська майстерність» (спеціалізація акторська майстерність у ляльковому театрі). Вона цікавиться імерсивним театром, технікою Devised Theatre, перформативністю в мистецтві та театром, що розуміється як засіб пам’яті.
llia Prychyn jest aktorem i reżyserem. Pochodzi z Novej Kahovki w Ukrainie. W 2018 roku przeprowadził się do Polski, gdzie od 2019 roku zajmuje się teatrem. Pierwsze teatralne kroki stawiał w kolektywie twórczym „Robimy”, działającym przy Wrocławskim Teatrze Lalek. Razem z tym kolektywem uczestniczył w tworzeniu spektakli „[BEZ]ruch”(2022) oraz „Fomo Sapiens”(2024), a także wziął udział w filmie „Casting Apokalipsa” (2021), który powstał pod opieką Marty Streker i Agnieszki Wolny-Hamkało. W 2023 roku wyreżyserował autorski spektakl „(nie)bliska historia” opowiadający o realiach wojny prowadzonej przez Rosję przeciwko Ukrainie. W przedstawieniu tym również zagrał. Od 2024 roku jest aktorem ukraińskiego niezależnego teatru GAS. Zagrał w dwóch spektaklach teatru: „Jutro 10 lat temu” i „Antologia”.
Ілля Причин – актор і режисер. Родом з Нової Каховки в Україні. У 2018 році переїхав до Польщі, де з 2019 року займався театром. Перші театральні кроки робив у творчому колективі «Робимо», що діяв при Вроцлавському театрі ляльок. Разом із цим колективом він брав участь у створенні вистав «[BEZ]ruch» (2022) та «Fomo Sapiens» (2024), а також брав участь у фільмі «Casting Apokalipsa» (2021), який створювався під керівництвом Марти Стрекер та Агнешки Вольни-Хамкало. У 2023 році поставив власну виставу «(не)близька історія», яка розповідає про реалії війни, яку веде Росія проти України. Він теж грав у цій виставі. З 2024 року – актор українського незалежного театру GAS. Зіграв у двох театральних постановках: «Завтра 10 років тому» та «Антологія».