Pragnienie immanencji. Ontologia zdarzenia a teatr polski. Badiou – Grotowski – Kantor

Można w wielkim skrócie powiedzieć, że Alain Badiou w książce „Byt i zdarzenie” sformułował ontologię, w której centrum – w miejsce wyobrażanej przez filozofów od wieków esencji – umieścił „coś, co nie daje się zamknąć w zwykłym rejestrze «tego, co jest»”, czyli zdarzenie. Tym samym jest on autorem niezwykle dynamicznego i procesualnego wyobrażenia o ontologii, które nie pozostaje bez wpływu na myślenie o teatrze i jego filozoficznych podstawach. Od dłuższego czasu wspierając się dziełem życia Jerzego Grotowskiego i Tadeusza Kantora, staram się przemyśleć ontologiczne zarysy polskiej specyfiki teatru ze zdarzeniem w centrum. Już samo myślenie o teatrze jako o sytuacji ontologicznej wymaga ostrożności. A już przemieszczenie ontologicznego centrum teatru w stronę zdarzenia pociąga za sobą poważne konsekwencje w pojmowaniu teatru. W takim układzie teatr staje się tworem immanentnym, posiadającym tylko sobie właściwą prawdę. Na nowo należy również przemyśleć pojęcie podmiotu teatralnego, który w tym wypadku realizuje się w napięciu pomiędzy immanentnym procesem artystycznym a artystą. Wreszcie teatr staje się tu żywym procesem etycznym poprzez wierność zdarzeniu. Wszystko to sprawia, że obiegowy podział na „prawdę życia” i „fikcję teatru” przestaje być obowiązujący. W oparciu o artystyczno-filozoficzne dzieło Grotowskiego i Kantora postaram się rozwinąć te problematyczne zagadnienia.

15 lutego odbędzie się seminarium dla grupy roboczej.