Ustawka w brokacie

 „Ciało sprawne, białe czy szczupłe jest do pewnego stopnia „przezroczyste”, rzadziej bywa obiektem nadawania mu dodatkowych znaczeń. Pojawienie się na scenie nienormatywnego ciała wytwarza duże napięcie, nawet jeśli artystka/ta tego nie chce. Bywa, że wbrew intencjom tancerki/erza, jej/jego niepełnosprawność staje się tematem. (…) Niepełnosprawna/y artystka/a musi balansować między tym, co widoczne i niewidoczne, tym, co sprawne i niesprawne. Musi mieć również świadomość potencjalnych uprzedzeń i stereotypów widowni” – pisał T. Siebers w tekście „Niepełnosprawność jako forma maskarady”.

„Ustawka w brokacie” to projekt, który w performatywny sposób ma rozprawić się z przedmiotowym traktowaniem i stereotypami na temat kobiet, w tym artystek z niepełnosprawnościami. Inspiracją do jego powstania jest „Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych”, która reguluje kwestie prawne związane z systemem pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnościami, szczególnymi warunkami zatrudniania takich osób, a także regulującą postępowanie administracyjne w sprawach orzekania o niepełnosprawności. 

Podczas rezydencji chciałabym przygotować performans, który będzie artystycznym aktem sprzeciwu wobec pomijania w ustawie intersekcjonalnej dyskryminacji i przemocy kobiet z niepełnosprawnościami. Sednem projektu ma być gest polityczny.

Zakładając performatywny potencjał ustawy, wspólnie z kompozytorką Joanną Piwowar-Antosiewicz, przygotujemy materiał ruchowo-muzyczny w oparciu o improwizację taneczną, kolaż cytatów z ustawy, pracę z przestrzenią i kostiumem. Chciałabym z dystansu przyjrzeć się doświadczeniu bycia niebinarną osobą z widoczną niepełnosprawnością i skonfrontować je z ustawą, która powinna mnie chronić. Ponadto, projekt ma podważyć choreoterapeutyczny i przedmiotowy aspekt tworzenia sztuki przez i dla osób z niepełnosprawnością. Zależy mi na przygotowaniu performansu, który w prześmiewczy, brokatowy, cekinowy, a wręcz kiczowaty sposób, burzy stereotypowy obraz niepełnosprawności i kobiecości. Chcę skorzystać z tego, że w moim ciele choćby najbardziej prozaiczny temat staje się od razu polityczny. To, co proponuję, ma być performatywnym, radykalnym gestem, który podważa istniejące normy estetyczne i społeczne wobec kobiet z niepełnosprawnościami, a w szczególności osób socjalizowanych do roli kobiet (osób niebinarnych i transpłciowych). 

Katarzyna Żeglicka