60 lat od premiery „Księcia Niezłomnego” Teatru Laboratorium

60 lat od premiery „Księcia Niezłomnego” Teatru Laboratorium
Proj. Michalina Kraucewicz

Ogłoszenie wyników konkursu na projekt graficzny plakatu

60 lat od premiery „Księcia Niezłomnego” Teatru Laboratorium

Po obejrzeniu i zanalizowaniu 115 nadesłanych projektów graficznych, które spełniły wymogi regulaminu, komisja konkursowa w składzie: Paweł Pawlak (przewodniczący), Barbara Kaczmarek, Monika Blige jednomyślnie wybrała zwycięzcę. Autorem nagrodzonego plakatu jest Jacek Doszyń. Gratulujemy!

„Nagrodzony plakat cechują zadziorność i lapidarność. Autor świadomie wchodzi w dialog z estetyką plakatu Waldemara Krygiera i polskiej szkoły plakatu, posługując się jednocześnie współczesnym językiem graficznym. Niespokojna kompozycja nawiązuje do losów bohatera dramatu Calderona/Słowackiego. Barwy projektu przywołują kolorystykę spektaklu Teatru Laboratorium w reżyserii Jerzego Grotowskiego” – czytamy w uzasadnieniu merytorycznym.

doszyn-plakat2

Projekt Jacek Doszyń

Komisja zdecydowała się wyróżnić pozaregulaminowo dwie prace i przyznać ich autorom: Wojciechowi Janickiemu i Przemysławowi Paliwodzie nagrody pieniężne w wysokości 1.000 zł.

NIezłomny_back_02

Projekt Wojciech Janicki

Przemyslaw Paliwoda-1

Projekt Przemysław Paliwoda

Komisja uznała również za warte pokazania dodatkowe dziewiętnaście projektów. Zostaną one zaprezentowane na stronie internetowej i w mediach społecznościowych Instytutu im. Jerzego Grotowskiego.

Galeria prac: Facebook Instytutu Grotowskiego


Konkurs na projekt graficzny plakatu
Na projekty czekamy do 11 kwietnia 2025

W 60. rocznicę premiery spektaklu „Książę Niezłomny” Teatru Laboratorium Instytut im. Jerzego Grotowskiego ogłasza konkurs na projekt graficzny plakatu. Konkurs skierowany jest do grafików i graficzek, projektantów i projektantek, artystów i artystek oraz osób zajmujących się projektowaniem graficznym.

Podstawą tekstową „Księcia Niezłomnego” był dokonany przez Juliusza Słowackiego przekład dramatu Pedra Calderona de la Barki z XVII wieku. Tematem dramatu jest męczeńska śmierć infanta portugalskiego Don Fernanda, który trafiwszy do niewoli, odmawia zgody na uwolnienie w zamian za oddanie Maurom strategicznego portu Ceuta. W efekcie umiera z wycieńczenia, traktując swoją śmierć jako dobrowolną i uświęcającą ofiarę. Próby do przedstawieniem rozpoczęto jeszcze w Opolu wiosną 1964 roku, zamknięta premiera odbyła się 20 kwietnia 1965 we Wrocławiu, premiera otwarta – pięć dni później. Praca przebiegała dwutorowo: Jerzy Grotowski osobno pracował z całym zespołem i indywidualnie z odtwórcą roli głównej Ryszardem Cieślakiem. W tej zamkniętej, bardzo intymnej pracy reżyser pełnił – według własnego określenia – funkcję akuszera, pomagającego aktorowi w jego dramatycznym poszukiwaniu sobą, czego efektem był akt całkowity.

„Książę Niezłomny” stał się jednym z najsłynniejszych przedstawień Grotowskiego i wszedł do kanonu arcydzieł teatru XX wieku. Był pokazywany podczas gościnnych występów Teatru Laboratorium w Polsce i przede wszystkim za granicą: w Szwecji, Danii, Norwegii, Francji, Holandii, we Włoszech, Jugosławii, Meksyku, Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Iranie, Libanie i Niemczech, wszędzie wzbudzając podziw dla kreacji Ryszarda Cieślaka. Aktor po występach w Nowym Jorku jesienią 1969 roku został uznany przez krytyków za najwybitniejszego aktora teatrów off-Broadway, zajmując pierwsze miejsce w dwóch kategoriach: jako „najwybitniejszy aktualnie twórca w dziedzinie aktorstwa” oraz jako „aktor największych nadziei”. Spektakl rozsławiały także zdjęcia i opisy zamieszczone w książce „Ku teatrowi ubogiemu”. W efekcie zyskał on status legendy i ikony rewolucji teatralnej i aktorskich osiągnięć zespołu kierowanego przez Grotowskiego.

Myśląc o „Księciu Niezłomnym” Teatru Laboratorium, wiele osób niemal automatycznie ma przed oczyma ikoniczne już sceny-obrazy ze spektaklu: pietę, Ryszarda Cieślaka jako Chrystusa frasobliwego, corridę czy też zaprojektowany przez Jerzego Gurawskiego charakterystyczny układ sceniczny składający się z palisady, za którą niczym podglądacze usadowieni są widzowie, przypominający cyrkowy wybieg dla zwierząt lub salę operacyjną z obrazu Rembrandta „Anatomia doktora Tulpa”. Hasło „Książę Niezłomny” przywołuje też serię pojęć: „akt całkowity”, „aktor święty”.

A gdyby tak odrzucić utrwalone skojarzenia, uciec od terminologii narzuconej przez Grotowskiego i Flaszena i świeżym okiem spojrzeć na plakaty Waldemara Krygiera, zdjęcia ze spektaklu oraz zapis filmowy? Co dostrzeżemy w nich 60 lat po premierze? Jakie sensy kryją, jakie interpretacje podpowiadają? A może pójść o krok dalej i w ogóle zapomnieć o genialnym spektaklu w reżyserii Grotowskiego? W jaki sposób w 2025 roku przemawia do nas dramat Calderona/Słowackiego? Co dziś oznacza niezłomność Don Fernanda?

Czekamy na projekty, które nawiążą twórczy dialog z legendarną już ikonografią z „Księcia Niezłomnego” lub przeciwnie – świadomie ją odrzucą na rzecz nowego odczytania dramatu Calderona/Słowackiego.

Projekty oceni komisja konkursowa w składzie: Monika Blige, Barbara Bergner-Kaczmarek i Paweł Pawlak (przewodniczący).

Zgłoszenia i nagroda

Prace konkursowe w postaci pliku graficznego w formatach .PDF i .JPG (pojedynczy załącznik nie większy niż 3 MB) wraz z wypełnioną i podpisaną kartą zgłoszenia prosimy przesyłać drogą mejlową na adres: konkurs@grotowski-institute.pl. W tytule wiadomości prosimy wpisać: Konkurs graficzny. Na projekty czekamy do 11 kwietnia 2025 (do godz. 23:59).

Autor lub autorka nagrodzonego projektu otrzyma nagrodę pieniężną w wysokości 3.500,00 PLN brutto. Nagrodzony projekt zostanie wydrukowany w formacie B1 oraz zaprezentowany na wystawie organizowanej z okazji 60. rocznicy premiery „Księcia Niezłomnego”. Wernisaż wystawy odbędzie się 25 kwietnia 2025 roku w siedzibie Instytutu im. Jerzego Grotowskiego.

Regulamin pdf

Karta zgłoszenia pliki

Fot. Natalia Kapsa

Monika Blige jest absolwentką filologii polskiej na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu (specjalizacja teatrologiczna). W latach 2001–2005 bliska współpracowniczka Projektu Terenowego Teatru Węgajty. Od 2005 roku związana z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego (do 2006 Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych), w latach 2014–2023 pełniła funkcję zastępczyni dyrektora ds. programowych, obecnie kieruje działem wydawniczym. Kuratorka wielu projektów i przedsięwzięć realizowanych przez Instytut Grotowskiego, m.in. jubileuszu 50-lecia Odin Teatret w Polsce (2014), Akademii Teatru Alternatywnego (2015–2017) czy serii spotkań, wykładów i pokazów filmowych „Jerzy Grotowski – polski reżyser. W 25. rocznicę śmierci artysty”. Redaktorka ponad czterdziestu książek wydanych przez Instytut Grotowskiego, współpracowniczka Icarus Publishing Enterprise, członkini rady programowej czasopisma „Teatro e Storia” oraz redaktorka internetowego czasopisma naukowego „Performer”. Członkini Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych.

Fot. ze zbiorów prywatnychBarbara Kaczmarek jest twórczynią wykorzystującą w swoich działaniach różne media, zarówno tradycyjne, jak i cyfrowe. Jej twórczość koncentruje się głównie wokół projektowania graficznego, typografii, projektowania książek i książki artystycznej. Swoje prace (obrazy, grafiki, fotografie, książki) prezentowała na wystawach zbiorowych i indywidualnych w Polsce i za granicą. Jej książki artystyczne znajdują się w kolekcji „Polska książka artystyczna na przełomie XX i XXI wieku” Muzeum Książki w Łodzi oraz w zbiorach prywatnych w Niemczech, Francji, Izraelu, USA (w Bibliotece Uniwersytetu Stanforda wraz z kolekcją polskich książek artystycznych). Studiowała na ASP w Krakowie i PWSSP we Wrocławiu, uzyskując w 1986 roku dyplom z projektowania graficznego u Eugeniusza Smolińskiego i grafiki warsztatowej u Eugeniusza Geta-Stankiewicza. W latach 1990–2024 pracowała w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego (do 2006 Ośrodku Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych), tworząc jego identyfikację wizualną (łącznie z charakterystycznym fontem), projektując druki informacyjne oraz większość książek (m.in. „Grotowski. Przewodnik” Dariusza Kosińskiego). Współpracowała z różnymi instytucjami m.in. z Muzeum Narodowym i Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu, Zakładem Narodowym im. Ossolińskich, Muzeum Karkonoskim, Wydawnictwem Uniwersytetu Wrocławskiego. Od 2012 roku tworzy okładki Serii Humanistycznej Fundacji Nauki Polskiej.

Fot. Maciej WróbelPaweł Pawlak urodził się w 1962 roku we Wrocławiu. Jest absolwentem wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. W 1985 roku obronił dyplom z grafiki projektowej u prof. Jana Jaromira Aleksiuna i od tego czasu nieprzerwanie zajmuje się projektowaniem, zwłaszcza grafiką książkową i ilustracją. We współpracy z wydawcami z Polski i zagranicy opracował graficznie około stu książek. Autor logo Wrocławia i plakatów kulturalnych związanych z miastem. Zaprojektował scenografię do dwunastu spektakli teatralnych oraz jedną fontannę przed Wrocławskim Teatrem Lalek. Uhonorowany wieloma nagrodami w kraju i za granicą.

Harmonogram konkursu

10 marca 2025: ogłoszenie konkursu

11 kwietnia 2025: termin nadsyłania prac (do godz. 23:59)

14 kwietnia 2025: obrady komisji konkursowej i ogłoszenie wyników

25 kwietnia 2025: prezentacja zwycięskiego projektu podczas wernisażu wystawy z okazji 60. Rocznicy premiery „Księcia Niezłomnego” w siedzibie Instytutu im. Jerzego Grotowskiego

Galeria zdjęć