Cisza jest nieuchwytna w przyrodzie. Przypomina mityczne stworzenie, które znamy tylko z anegdot. Byt, który możemy określić jedynie przez zaprzeczenie.
Cisza jest przeciwieństwem dźwięku. Gdy patrzymy na nią w sposób binarny, instynktownie odczuwamy pewien rodzaj dysproporcji: w tym układzie to cisza przyjmuje wartość „0”, podczas gdy dźwiękowi przynależy wartość „1”. Dźwięk dysponuje bowiem nieskończoną liczbą postaci i wersji, a także wariantów wychylenia potencjometru. Cisza jest jedna – przekorna wobec tego nieograniczonego świata brzmień.
Cisza jest tak samo nieobecna w naturalnym Wszechświecie, jak idealne koło. W naturze najbliższym ideałowi okręgiem jest Słońce: od wieków obiekt święty i niezrozumiały, daleki i oślepiający, a także odbierający wzrok, gdyby przyglądać mu się nieroztropnie.
Podobnie jest z ciszą. Najbliższą bezwzględnemu ideałowi, pełną i absolutną, jest chyba śmierć: by jej doświadczyć, musimy przestać odczuwać nie tylko świat zewnętrzny, ale i wszystkie dźwięki naszego ciała. Komory deprywacyjne pokazują hałaśliwość naszych cielesnych symfonii, wszystkich ich tętnień, szumów i przepływów.
Cisza nie istnieje, jest więc brakiem. Brakiem potrzebnym, odczuwalnym i ważącym.
Jest wielowymiarowym doświadczeniem, do którego podświadomie dążymy.
Cisza ma barwy, odcienie i aspekty.
Cisza jest dążeniem.
Cisza jest zjawiskiem, którego możemy doświadczać ciałem i myślą.
Cisza jest prawem.
55 lat temu Rada Muzyczna UNESCO jednogłośnie przyjęła uchwałę, przyznającą każdemu człowiekowi prawo do ciszy w miejscach publicznych i prywatnych.
55 lat temu było ciszej.
Przełamanie codziennej ciszy oznaczało niegdyś wejście w sferę sacrum. Ingerencje w spokój naturalnego pejzażu dźwiękowego przynależały świętu, które jest zalążkiem festiwalu (łac. festivus – świąteczny) . Dźwięk łamał krąg codzienności, naznaczając odrębność tego czasu. Tak było kiedyś, nim rewolucja przemysłowa na zawsze zmieniła dźwięki otaczającego nas świata.
Gdy hałas stał się naszą codziennością, jej przełamaniem jest Festiwal Ciszy.
To multidyscyplinarne wydarzenie, w trakcie którego – podczas spotkań teoretycznych i praktycznych – chcemy przyglądać się ciszy jako wieloaspektowemu zjawisku: filozoficznemu, muzykologicznemu, psychologicznemu i performatywnemu.
Wydarzenia festiwalowe będą odbywać się w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego (Sala Teatru Laboratorium) oraz w Bulvarach (ul. Księcia Witolda 11), które są Partnerem Festiwalu. Ponadto planowany jest spacer dźwiękowy (od Przejścia Żelaźniczego do Bulvarów) oraz wyjazd do miejsca odosobnienia w ciemności (transport zapewnia organizator).
Linie programowe
Aleksandra Kotecka od 2004 r. współpracuje z Teatrem ZAR. Brała udział w powstawaniu spektakli: „Ewangelie dzieciństwa“, „Cesarskie cięcie”, „Anhelli. Wołanie” oraz „Armine, Sister”. Autorka i współautorka muzyki do filmów oraz spektakli w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Twórczyni studia produkcji muzycznej Foxterrier Production. Zajmuje się polifonicznym śpiewem gruzińskim, nad którym pracuje zarówno podczas wypraw źródłowych, jak i w ramach własnych poszukiwań. Wspólnie z Tomaszem Wierzbowskim tworzy linię muzyczną spektaklu Teatru ZAR „Anhelli. Skowyt”, a także prowadzi projekt pracy nad polifonicznymi pieśniami gruzińskimi. Zajmuje się muzyką prawosławia, którą poznawała we Lwowie, Sankt Petersburgu i Supraślu. Efektami swoich poszukiwań dzieli się podczas warsztatów. Od 2019 prowadzi we Wrocławiu cykle rocznych warsztatów laboratoryjnej pracy VoiceLAB. Od 2020 ten program warsztatowy jest częścią francuskiego programu Qualiopi. Bada wpływ technik relaksacyjnych na pracę performera.
Od lat fascynuje się dźwiękiem, jego fizyczną naturą oraz nieskończonym potencjałem. W 2019 zaczęła współpracę z Biosonology Institute Art in Listening Accademy w Turynie. W 2022 ukończyła kurs uprawniający do pracy jako terapeuta dźwięku w nurcie stymulacji biosonologicznej.
śr.–niedz. 3–7.04.2024
śr. 3.04.2024, 17.00–19.00
Spacer dźwiękowy
Spacer dźwiękowy prowadzony przez dr. Roberta Losiaka
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Trasa: Przejście Żelaźnicze – Bulvary (ul. Księcia Witolda 11), zbiórka w Przejściu Żelaźniczym przed Instytutem im. Jerzego Grotowskiego
Udział bezpłatny, zapisy do 3.04.2024 pod adresem: festiwalciszy@gmail.com
czw. 4.04.2024, 17.00–17.45
Przez wibrację do ciszy. Wprowadzenie do biosonologii – terapii falą dźwiękową
Wykład Aleksandry Koteckiej
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Ciało Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
czw. 4.04.2024, 18.00–20.00
Przez wibrację do ciszy – biosonologia/introcepcje
Sesja terapii falą dźwiękową prowadzona przez Aleksandrę Kotecką
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Ciało Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Udział bezpłatny, zapisy do 3.04.2024 pod adresem: festiwalciszy@gmail.com
Wymagane wcześniejsze uczestnictwo w wykładzie Przez wibrację do ciszy. Wprowadzenie do biosonologii – terapii falą dźwiękową
pt. 5.04.2024, 17.00–17.45
Święty spokój
Wykład Nataszy Moszkowicz
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Ciało Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
pt.–sob. 5–6.04.2024, pt. 18.00–20.00, sob. 9.00–12.00
Święty spokój
Warsztaty prowadzone przez Nataszę Moszkowicz
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Ciało Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Udział bezpłatny, zapisy do 3.04.2024 pod adresem: festiwalciszy@gmail.com
Wymagane wcześniejsze uczestnictwo w wykładzie Święty spokój
sob. 6.04.2024, 12.30–14.00
Cisza w perspektywie ekologii akustycznej
Wykład dr. Roberta Losiaka
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
sob. 6.04.2024, 14.15–15.45
Ear cleaning – warsztaty słuchowe
Warsztaty prowadzone przez dr Kamilę Staśko-Mazur (grupa I)
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Udział bezpłatny, zapisy do 6.04.2024 pod adresem: festiwalciszy@gmail.com
sob. 6.04.2024, 15.30–17.00
Ear cleaning – warsztaty słuchowe
Warsztaty prowadzone przez dr. Roberta Losiaka (grupa II)
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Udział bezpłatny, zapisy do 6.03.2024 pod adresem: festiwalciszy@gmail.com
sob. 6.04.2024, 14.15–17.00
Stanowisko projektu „Soundception”. Wpływ bodźców dźwiękowych na percepcję miejsca poprzez doświadczenie w wirtualnej rzeczywistości
Stanowisko VR projektu „Soundception” realizowanego na Wydziale Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, prowadzenie: dr inż. arch. kraj. Iga Kołodyńska, mgr Joanna Wyrwa, mgr Alex Lubiński
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Wstęp wolny
sob. 6.04.2024, 14.15–17.00
Jak patrzeć, żeby zobaczyć ciszę
Warsztaty performatywne prowadzone przez dr. Bartosza Radziszewskiego
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Obrazy Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Wstęp wolny, bez zapisów
sob. 6.04.2024, 14.15–17.00
Wtargnięcia
Słuchanie nagrań, głosu i miasta, prowadzenie: Aleksandra Kotecka
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Akt Ciszy”
Bulvary (ul. Księcia Witolda 11)
Wstęp wolny, bez zapisów
sob. 6.04.2024, 17.30–18.45
Katalog cisz teatralnych: 60′00″ / 44′33″ na mówcę, slajdowisko i nagrania
Wykład performatywny dr. Antoniego Michnika
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Akt Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
niedz. 7.04.2024, 11.30–13.00
Deprywacja sensoryczna i odosobnienia w ciemności
Wykład dr. Marcina Czuba
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Udział bezpłatny, zapisy do 3.04.2024 pod adresem: festiwalciszy@gmail.com
niedz. 7.04.2024, 13.00–13.30
Wrocławska Strefa Ciszy
Prezentacja projektu realizowanego na Politechnice Wrocławskiej, prowadzenie: Julia Marta Myślińska, Emilia Rogowiec
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
niedz. 7.04.2024, 13.30–14.00
#sPokójPWr, czyli o funkcji i potrzebie tworzenia pokoi wyciszenia
Prezentacja projektu realizowanego na Politechnice Wrocławskiej, prowadzenie: dr inż. arch. Natalia Ratajczak-Szponik
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
niedz. 7.04.2024, 14.00–15.30
Wymiary ciszy
Rozmowa dr Dominiki Stryjewskiej z Michałem Dudą
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
niedz. 7.04.2024, 16.00–17.30
Akropolis naszych czasów
Słuchowisko z 1964 r. z wprowadzeniem prof. Dariusza Kosińskiego
W ramach Festiwalu Ciszy, linie programowe „Formy Ciszy” i „Akt Ciszy”
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego
Wstęp wolny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki
Na warsztaty, wyjazd i spacer obowiązują zapisy do 3.04.2024 na adres festiwalciszy@gmail.com
Wejściówki można zarezerwować online za pośrednictwem strony internetowej Instytutu im. Jerzego Grotowskiego: www.bilety.grotowski-institute.pl
