Aktualnie jesteś: Festiwal Ciszy / Formy Ciszy

Cisza w perspektywie ekologii akustycznej

Wykład dr. Roberta Losiaka
W ramach Festiwalu Ciszy, linia programowa „Formy Ciszy”

sob. 6.04.2024, 12.30–14.00
Sala Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego

Udział bezpłatny, wymagana rezerwacja bezpłatnej wejściówki

Cisza w perspektywie ekologii akustycznej
proj. Barbara Kaczmarek

Punktem wyjścia podjętych rozważań będzie idea ekologii akustycznej, wywodząca się z tradycji badań nad środowiskiem dźwiękowym, zainicjowanych przez R. Murraya Schafera. 

Wykład stanowi próbę odpowiedzi na pytania, jak  rozumieć ekologiczną ideę równowagi  środowiska dźwiękowego oraz jak można ją współcześnie realizować, biorąc pod uwagę relacje między różnymi komponentami tego środowiska a ciszą.

Analizując zjawisko ciszy i przywołując jej różne rozumienia, zwrócimy uwagę na miejsce ciszy w audiosferze życia codziennego i odświętnego, odniesiemy się do sposobów jej doświadczania, opisywania, waloryzowania. 

Wykażemy, że indywidualna i społeczna recepcja ciszy odwołuje się z jednej strony do polisensorycznych (nie tylko słuchowych) doświadczeń naszego ciała, z drugiej zaś – do zakorzenionej w kulturze idei ciszy.

fot. archiwum Roberta LosiakaRobert Losiak jest filozofem i muzykologiem. Pracuje w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Od dwudziestu lat naukowo zajmuje się problematyką ekologii akustycznej i pejzażu dźwiękowego. Prowadzi zajęcia dydaktyczne z tego zakresu na studiach muzykologicznych oraz kulturoznawczych. W 2009 r. na Uniwersytecie Wrocławskim założył Pracownię Badań Pejzażu Dźwiękowego. Autor projektu badań poświęconych audiosferze Wrocławia, realizowanego w latach 2011–2014. Współredaktor kilku książek (m.in. Audiosfera miasta, 2012; Audiosfera Wrocławia, 2014) i monograficznych numerów czasopism (m.in. „Glissando”, 2021), autor kilkudziesięciu artykułów naukowych i popularnonaukowych.

Interdyscyplinarna Pracownia Badań Pejzażu Dźwiękowego powołana została 1 października 2009 roku w Instytucie Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego. Zakres działań Pracowni obejmuje badania nad problematyką audiosfery – środowiska fonicznego świata człowieka. Badania na tym polu prowadzone są w różnych ośrodkach naukowych na świecie od lat 60-tych XX wieku, a zainicjował je kanadyjski kompozytor i muzykolog  Raymund Murray Schafer, autor projektu „World Soundscape Project”, który znalazł swą kontynuację w działalności Międzynarodowego Forum na Rzecz Ekologii Akustycznej („World Forum for Akustic Ecology”). Zagadnienia „pejzażu dźwiękowego” („Soundscape”) stają się współcześnie coraz szerzej obecne w dyskusjach naukowych także w Polsce, czego potwierdzeniem może być Interdyscyplinarne Seminarium „Dźwięk w krajobrazie – stan i perspektywy badań” zorganizowane przez Instytut Nauk o Ziemi UMCS w Lublinie oraz Komisję Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego, (wrzesień 2008, Lublin). Współczesna refleksja nad audiosferą odwołuje się często do kontekstu ekologicznego (uwrażliwienie na zanieczyszczenie foniczne), jednak  zasadniczy kierunek badań dotyczy analizy i interpretacji środowiska dźwiękowego człowieka z uwzględnieniem wszelkich występujących w nim zjawisk fonicznych (akustycznych, dźwiękowych oraz muzycznych) i ich różnorodnych determinant – zarówno przyrodniczych, jak i kulturowych.
Interdyscyplinarny charakter problematyki audiosfery stwarza możliwość podejmowania współpracy badawczej z różnymi jednostkami naukowymi w obrębie Uniwersytetu Wrocławskiego, a także innych środowisk naukowych Wrocławia  i kraju. W gronie sygnatariuszy powołania Pracowni znaleźli się kulturoznawcy, etnolodzy, muzykolodzy, geografowie. Działalność Pracowni zapoczątkowało podpisanie umowy pomiędzy Instytutem Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego i Wydziałem Nauk Społecznych i Dziennikarstwa Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu, dotyczącej współpracy naukowej i organizacyjnej w zakresie badań nad pejzażem dźwiękowym.

kulturoznawstwo.uni.wroc.pl/Instytut-Kulturoznawstwa/Instytut/Struktura/Pracownia-Badan-Pejzazu-Dzwiekowego
www.pracownia.audiosfery.uni.wroc.pl

sob. 6.04, 12.30–14.00

Jeśli są Państwo osobami ze specjalnymi potrzebami i planują wziąć udział w wydarzeniu, prosimy o kontakt mejlowy lub telefoniczny minimum 3 dni wcześniej: sekretariat@grotowski-institute.pl, tel. 71 34 45 320. Taka informacja pozwoli nam wdrożyć rozwiązania, które sprawią, że wydarzenie będzie dla Państwa dostępne.